Morgunblaðið - Sunnudagur - 12.04.2020, Síða 10

VIÐTAL
10 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 12.4. 2020
Já, ég þarf að fara að breyta því,“ segir JónMár Ásbjörnsson léttur í bragði, þegarég færi í tal við hann gegnum símann aðhann sé titlaður barþjónn í skránni.
Nokkuð er nefnilega síðan Jón Már lagði
hanastélshristarann á hillunna og sneri sér al-
farið að köllun sinni í þessu lífi, tónlistinni. Í dag
stjórnar hann síðdegisþættinum Séra Jón á út-
varpsstöðinni X 977 og syngur í málmbandinu
Une Misère sem vakið hefur mikla athygli að
undanförnu, innan lands sem utan.
Við lifum á undarlegum tímum en Jón Már
kveðst hafa það prýðilegt enda er hann sam-
félagslega ábyrgur, eins og allt sómakært fólk,
og hlýðir okkar besta manni Víði. „Ég fer eig-
inlega bara út úr húsi til að kaupa í matinn. Ég
vinn útvarpsþáttinn alfarið hérna heima og
þess utan passar maður bara upp á að hafa nóg
fyrir stafni; ég er að dunda mér við að læra á
klassískan gítar þessa dagana og svo hef mjög
gaman af því að elda góða mat. Ég er reyndar
að elda núna á meðan við spjöllum saman. Er
það ekki allt í lagi þín vegna?“
Heldur betur. Verst að menn skuli ekki
ennþá vera búnir að finna upp lyktnæma síma.
Það bíður betri tíma.
Túrnum hefur verið aflýst
Jón Már leigir með félaga sínum, Hafsteini
Þráinssyni, og hefur því félagsskap heima, auk
þess sem hann nýtir tæknina til reglulegra
samskipta við vini og vandamenn, líkt og hans
kynslóð er tamt en Jón Már fæddist árið 1991.
En það var ekki planið. Þegar þetta er
prentað ætti Jón Már að vera á tónleika-
ferðalagi um Evrópu með Une Misère og til
þess að gera nýkominn úr fyrstu tónleikaferð
sveitarinnar um Bandaríkin.
Une Misère fór að vísu í jómfrúrferð sína
vestur um haf; lenti í Newark 11. mars síðast-
liðinn og svalaði málmþorsta innfæddra í
fyrsta sinn á sviði í Fíladelfíu daginn eftir.
Strax að því giggi loknu kom umsjónarmaður
tónleikaferðalagsins hins vegar að máli við þá
félaga og færði þeim fréttirnar: „Mér þykir
það leitt strákar en túrnum hefur verið aflýst
vegna kórónuveirunnar.“
Jón Már viðurkennir að þetta hafi verið mik-
il vonbrigði en ekkert við því að segja. „Við
vorum mjög peppaðir fyrir þessum túr; í fyrsta
skipti í Bandaríkjunum og að túra með einu
stærsta þungarokksbandi heims í dag, Thy
Art Is Murder frá Ástralíu. Þetta átti klárlega
að vera stærsti túrinn okkar til þessa. En við
þessu er ekkert að gera. Heilsan kemur fyrst.“
– En þið náðuð alltént að stimpla ykkur inn?
„Heldur betur. Þetta var ógeðslega gaman og
við flottir, held ég megi segja. Okkur hefur lengi
langað að vita hvernig Bandaríkjamarkaður
myndi taka okkur og fengum nasaþef af því
þarna. Við erum ótrúlega þakklátir fyrir að hafa
loksins náð að stíga á svið í Bandaríkjunum og
viðtökur voru vonum framar; tölurnar okkar á
samfélagsmiðlum ruku upp og við seldum mik-
inn varning. Við vorum heldur ekki beðnir um
að taka HÚH-ið – sem er mjög gott mál.“
Hann skellir upp úr.
Fólk hefur verið að bíða
– Það er farvegur fyrir ykkur vestra?
„Já, það virðist vera. Við fundum í aðdrag-
anda túrsins að fólk hefur verið að bíða eftir
okkur. Við þurftum að fara að koma okkur.
Platan okkar, Sermon, er að spyrjast vel út í
Bandaríkjunum og maður finnur að þegar er
að myndast eftirvænting fyrir næstu plötu.
Einnig í Bretlandi.“
Sermon er frumburður Une Misère og kom
út í nóvember á síðasta ári. Platan hefur fallið í
afar frjóa jörð, meðal leikra sem lærðra, og
fengið glimrandi dóma vítt og breitt um málm-
heima. Þar þykir kveða við nýjan tón.
Bandaríkjatúrnum hefur verið aflýst í þess-
ari mynd vegna ástandsins í heiminum og Jón
Már veit ekki á þessari stundu hvort Une Mi-
sère fær aftur tækifæri til að túra með Thy Art
Is Murder í bráð. Hugur manna stendur þó til
þess að hamra járnið um leið og aðstæður
leyfa. „Það er alveg öruggt að við förum aftur
til Bandaríkjanna!“
Evróputúrnum, sem átti að hefjast núna um
páskana, hefur verið frestað fram í september.
„Þetta er svona túrandi festival og mikil
stemning fyrir því verkefni. Ég held að menn
séu vongóðir um að af því geti orðið í haust.
Við höldum alla vega í vonina þangað til annað
kemur í ljós.“
– Hvað taka menn til bragðs nú þegar óvænt
er stund milli stríða?
„Við ætluðum að ráðast í að semja nýtt efni í
júní og segja má að við séum bara búnir að flýta
því ferli um rúma tvo mánuði. Við erum strax
byrjaðir að semja lög sem lofa mjög góðu; strák-
arnir hafa verið mjög öflugir að undanförnu. Við
stefnum þó ekki að útgáfu fyrr en seint á næsta
ári; það er mjög fínn tími til að standa í útgáfu
rétt fyrir jólin og efna til tónleika.“
Geta fengið nóg hverjir af öðrum
Fjarlægð milli manna heldur ekki aftur af
vinnuferlinu enda „hittast“ menn bara fyrir at-
beina tækninnar, ekki síst á FaceTime. „Mað-
ur er duglegur að heyra í fólki. Ætli með-
limafjöldi í hverjum stað sé ekki sex að
meðaltali, þannig að þetta geta verið þrjátíu
manna hópspjöll á hverjum degi. Menn geta
mjög auðveldlega fengið nóg hverjir af öðrum
enda þótt þeir séu ekki í sama rýminu,“ segir
Jón Már hlæjandi.
Une Misère var stofnuð árið 2016 en í band-
inu eru, auk Jóns Más, gítarleikararnir Fann-
ar Már Oddsson og Gunnar Ingi Jones, trymb-
illinn Benjamín Bent Árnason og Þorsteinn
Gunnar Friðriksson, sem leikur á bassa.
„Strákarnir hafa þekkst lengur en ég kynnt-
ist þeim á Eistnaflugi árið 2015. Við vorum þar
í misjafnlega góðu ástandi en urðum strax góð-
ir vinir enda hlustum við á svipaða tónlist. Það
er alltaf gaman á Fluginu! Við komum allir úr
þungarokkssenunni en mismunandi kimum.
Sumir úr melódíska þungarokkinu, aðrir úr
stærðfræðirokkinu og sjálfur kem ég úr grind
core-stefnunni, sem er svona hröð tónlist og
óskiljanleg. Úr öllum þessum stefnum varð til
suðupotturinn sem er Une Misère.“
– Hvaðan kemur nafnið?
„Við hétum áður Damages og komum fram
undir því nafni á léttari nótum en þegar við
fundum það hjá okkur að við værum með eitt-
hvað haldbært og eitthvað sem skipti máli þá
langaði okkur að bera nafn sem myndi end-
urspegla það og tilfinningin sem átti að end-
urspegla var ömurleiki eða eymd. Eymd á ís-
lensku hljómar bara eins og hvert annað
íslenskt svartmálmsband og Misery á ensku
fannst okkur of einsleitt og ekki nógu stórt en
þegar að þáverandi herbergisfélagi Gunnars
Inga, sem er franskur, var beðinn um að þýða
þetta fyrir okkur vorum við allir strax sam-
mála um að nafnið væri komið. Une Misère er
töluvert stærra, fallegra og þar af leiðandi
töluvert erfiðara. Póetískt og fallegt en samt
fullt af harmi.“
Þráir að jarða sjálfan sig
Tónlist Une Misère er allt í senn, þung, myrk
og hröð og Jón Már rymur sinn brag af lífi og
sál; skilur eftir lifur og lungu á gólfinu. Myrkr-
ið nær ekki síður yfir í textana, sem einkenn-
ast af þjáningu og raunum. Ort er á ensku en á
Sermon má finna lög eins og Overlooked – Dis-
regarded, Burdened – Suffering, Beaten,
Grave og Failures. Sjálft titillagið fjallar um
innri baráttu manns sem þráir að jarða sjálfan
sig og myndi leggja á sig ferðalag að endi-
mörkum veraldar til að sökkva sér í sæ.
„Fortíð mín spilar stórt hlutverk þegar
kemur að textunum,“ segir Jón Már en hann
semur alla texta sem hann syngur sjálfur.
Aðrir það sem þeir syngja. „Við höfum öll
annaðhvort reynt það á eigin skinni eða horft
upp á einhvern nákominn fara illa út úr
neyslu, hvort sem það er áfengi eða harðari
fíkniefni. Við þekkjum líka að Íslendingur í
neyslu er allt öðruvísi en til dæmis Banda-
ríkjamaður í neyslu; tilætlunarsemin er svo
rótgróin í okkur. Þetta verður allt svo ofboðs-
lega tilfinningalegt; ekki síst ef við fáum ekki
það sem við viljum. Það er svo merkilegt að
textarnir sem aðrir í bandinu semja kallast
mjög vel á við mínar tilfinningar. Mér líður
stundum eins og ég hafi samið þá sjálfur. Sem
er magnað.“
Allir textarnir sem Jón Már semur á plöt-
unni vísa þráðbeint í hans eigin reynslu. „Ég
var á mjög vondum stað í lífinu; í þungri dag-
neyslu í eitt til eitt og hálft ár. Fljótt á litið
Fíkillinn elskar
ekki, hann
dýrkar!
Une Misère náði aðeins einu giggi í Bandaríkjunum áður en kór-
ónuveiran batt enda á fyrstu tónleikaferð íslenska málmbandsins
þar um slóðir í mars. Jón Már Ásbjörnsson söngvari tók þeim tíð-
indum af stóískri ró enda á margfalt betri stað en fyrir fimm árum
þegar hann var í þungri dagneyslu. Nú er hann laus úr fjötrum
fíknarinnar og hefur alfarið gefið sig tónlistinni á vald.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is