Vísbending


Vísbending - 19.01.2016, Blaðsíða 3

Vísbending - 19.01.2016, Blaðsíða 3
Verðfall og óljósar horfur Mynd: Hlutabréfaverð á íslandi og í Bandaríkjunum 2015-16. .jy .jy .jy jy jy „o% nv ^ ^ & cp fe'O' A\a & <p <p' ^ -fsiand Bandaríki Heimildir: Kauphöll íslands ogyahoo.com. r slendingar hegða sér stundum eins og þeir séu lokaðir inni í glerkúlu óháð- ir öllum þeim straumum sem leika um önnur lönd í heiminum. Svo breyta þeir um gír og hegða sér eins og þeir séu í hringiðu atburðanna á taflborði umheims- ins. Dag eftir dag hafa fréttir borist af vandræðum á hlutabréfamörkuðum í Kína þar sem bréf höfðu hækkað mikið í verði en lækka svo aftur, þrátt fyrir meiri hátt- ar markaðsmisnotkun af hálfu stjórnvalda sem setja reglur sem draga úr skilvirkni markaða. Bandaríki í óvissu I Bandaríkjunum töldu menn að hag- kerflð hefði rétt svo vel úr kútnum að óhætt væri að hækka vexti á ný eftir frost frá hruni. Vaxtahækkunin var svo marg- boðuð að gengi dollarsins fór að styrkjast löngu áður en loks kom að henni. Fjár- magn leitar þangað sem vexdr eru hæstir eins og Islendingar komust að fyrir hrun og lenda reyndar aftur í núna, án þess að hafa undirbúið gagnaðgerðir sérstaklega að því að séð verður. Auknu innflæði fjár- magns fylgir svo sterkara gengi. í kjölfarið verður staða útflutnings- fyrirtækja lakari en áður, því að kostnaður helst óbreyttur en verð lækkar. Hætta er á að hagkerfið hægi á sér og lendi í kreppu ef neytendur taka ekki við sér með auknum útgjöldum. Þess vegna óttast fjárfestar að rekstur fyrirtækja gangi verr og verð fellur á mörkuðum. í raun hafa engar slæmar fréttir borist af hagkerfinu í Bandaríkjunum. Þvert á móti hefur atvinnuleysi minnkað og er nú um 5,5% sem er rétt rúmlega helmingur þess sem mest var eftir hrun. Að þessu leyti hafa aðgerðir stjórnvalda virkað vel og sjálfstæði seðlabankans varðveitt. Einbjörn í Tvíbjörn... Á grafinu sést hvernig hlutabréfamark- aðurinn þróaðist undanfarið ár, annars vegar á ísland (OMXI8) og hins vegar í Bandaríkjunum (S&P 500). Auðvitað er ólíku saman að jafna þegar hérlendis eru bara örfá hlutafélög á bakvið vísitöluna, þannig að ekki er allt of mikið upp úr því leggjandi að vísitölurnar hegði sér hvor með sínum hætti. Samt er engin skýring önnur á verðfallinu á íslenska hlutabréfa- markaðinum en verðfall á mörkuðum í Bandaríkjunum. Sumir kynnu að segja að eina skýringin á verðfalli á bandarískum mörkuðum sé kreppan í Kína. Óttinn er sem sé sá að kreppan í einu landi breiðist út til annars lands, sem er auðvitað ekki órökrétt í heimi þar sem viðskipti eru mik- il milli landa. Til eru þeir sem óttast að yfirvofandi sé ný kreppa af sömu stærðargráðu og sú sem skall á heimsbyggðinni árin 2008-9. Dami- an McBride var ráðgjafi Gordon Brown, fjármálaráðherra og síðar forsætisráðherra Breta á árunum 2003 til 2009. Hann hef- ur skrifað greinar í Guardian um að búast megi við því að hagkerfi heimsins hrynji aftur vegna þess að menn hafi ekkert lært af mistökunum. I nýlegri grein hans kem- ur það honum mest á óvart að þrátt fyrir að dómsdagur blasi við hafi vinstrimenn ekki náð eyrum almennings. Á það ber auðvitað að líta að bæði Jeremy Corbyn, formaður Verkamannaflokksins breska og Bernie Sanders, forsetaframbjóðandi í for- vali demókrata, hafa náð stöðu sem enginn hefði búist við fyrir ári, en báðir eru taldir ólíklegir til þess að verða þjóðarleiðtogar. Að undanförnu hefur gengi pundsins lækkað nokkuð, meðal annars vegna ótta um að Bretar gangi úr Evrópusambandinu, en úrsögn þeirra myndi hafa mikil pólitísk og efnahagsleg áhrif, bæði utan sambands- ins og innan. Ekki er að efa að niðurstaða úr viðræðum þeirra um sérskilmála og þjóðaratkvæðagreiðslan í kjölfarið muni setja svip sinn á umræðuna á Islandi. Heimsendir, heimsendir Auðvitað vilja margir vera í hlutverki þess sem sá nýtt hrun fyrir. Greiningardeild Royal Bank of Scotland ráðlagði fjárfest- um fyrir skömmu að selja öll sín hlutabréf því að svipuð teikn væru á lofti nú og árið 2008. Mbl.is ræddi við Ásgeir Jónsson hag- fræðing sem taldi ólíklegt að íslenski mark- aðurinn tæki kollsteypu: „[Árið 2008] vorum við aðallega með fjármálafyrirtæki skráð á markað og bæði félögin sjálf og eigendur þeirra voru mjög skuldsett. f dag eru þetta allt saman rekstrarfélög, sem eru tiltölulega lítið skuldsett, flest eru að greiða mikinn arð og með sterkt eigið fé. Mörg þeirra eru einnig í frekar stöðugum rekstri innanlands." Verðfall á íslenskum mörkuðum hélt þó áfram í nokkra daga og rauði liturinn sem táknar lækkun var ráðandi á töflum Kauphallarinnar. Á þriðjudagsmorgni 19.1. hækkuðu hlutabréf í verði um 2% við opnun evrópskra markaða og íslensk hlutabréf fylgdu í kjölfarið. Spurningin er hvers vegna markaðir á íslandi elta nú heimsmarkaðinn en gerðu það alls ekki síðastliðið sumar? Eins og Ásgeir Jónsson benti á í framangreindu viðtali eru fyrirtækin á íslenska markaðin- um tiltölulega vel sett, með hátt eiginfjár- hlutfall og fremur lítið skuldsett. Fregnir af rekstri þeirra hafa verið jákvæðar að mestu framh. á bls. 4 VÍSBENDING -2. T B1 . 2016 3

x

Vísbending

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísbending
https://timarit.is/publication/281

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.