Hvöt - 01.03.1954, Page 7
H V O T
5
Þá snúum við okkur til Stefáns Gunn-
arssonar, Samvinnuskólanum:
1. Þá vil ég fyrst svara, að þeir sem eru
að boða bindindi verða að ganga á undan
með góðu eftirdæmi, svo verða stúkurnar
og bindindisfélögin að afnema hið svo-
kallaða tvöfalda heit, svo að unglingar,
sem hafa kannske á unga aldri byrjað
að reykja, geti leitað aðhalds og styrks
gegn áfenginu, í félagsskap bindindis-
félaga.
2. Þessu vil ég svara, frjálsmannleg
framkoma, hraustlegt útlit og sjálfstæði í
hugsunarhætti, en síðast en ekki sízt
þrautsegja, sem sést bezt á því að æsku-
fólk skuli hafa alla þessa eiginleika, þrátt
fyrir sífelldan barlóm eldri kynslóða, um
að engin kynslóð hafi verið verri en nú-
verandi, uppvaxandi æskufólk.
3. Eg svara já, og rökstyð það með því
að þéringar skapa virðingu, gera fólki
léttara að tala við ókunnar persónur og
jafnframt er hægt að halda þeim frá sér,
sem maður vill ekki kynnast.
Næst er hér svo Gísli Gunnarsson,
Menntaskólanum:
1. a) Algert bann.
Þær „röksemdir“, sem einkum eru
hafðar til að mótmæla því eru þessar:
I. „Ef algeru banni væri komið á lagg-
irnar, hlyti áfengisneyzlan að aukast,
þar sem „mannlegur veikleiki“ sé að
borða ávallt hinn forboðna ávöxt. Þá
myndi því mikil smyglverzlun og
leynibrugg byrja.“
Þessi „röksemd" sýnir allkynlegar
hugmyndir um ríkisvaldið og heldur
mikla mannfyrirlitningu. Smyglverzl-
un á áfengi þarf ekki að eiga sér stað,
ef stjórnarvöldin sýndu örlitla rögg-
semi. Sama er að segja um leyni-
brugg. Skilyrðið fyrri því er aðeins að
fylgja banninu stranglega eftir. Og
það er enginn, sem byrjar að drekka
á bannárum af því að slíkt sé „sport“.
Heiðarlegir þjóðfélagsþegnar hætta
þá einnig að drekka. Þá eru aðeins
eftir drykkjusjúklingar, sem fremja
lögbrot til að flýja raunveruleikann.
II. „Afengisbann sé brot á almennum
mannréttindum.“
Það er ekkert, sem er eins mikið brot
á almennum mannréttindum og að
leyfa mönnum að verða drukknir.
Það er enginn allsgáður maður, sem
kysi að vera í sporum drukkins
manns. Sumir sýna þá svo ljóslega
alla skapgalla sína, alla eymd og upp-
gerðarstórmennsku. Drukkni maður-
inn vildi hinsvegar alls ekki vera í
sporum annarra en sjálfs síns, meðan
hann er undir áhrifum víns. Og hóf-
drykkjumaðurinn er engu betri en
áfengissjúklingurinn. Hann notar
áfengið á flótta undan raunveru-
leikanum aðeins öðru hverju, ekki
alltaf. Og með áróðri sínum vinnur
hann þjóðfélaginu mikið tjón.
III. „Afengisbannið hér á Islandi hafði
reynzt mjög illa.“
Þegar þetta er haft í huga, verða
menn að athuga, að stjórnarvöldin
reyndu oftast að gera áfengisbanninu
sem mest ógagn. Margvísleg ívilnun
var gerð, læknar fengu' ákveðinn
áfengisskammt „til lækninga“, leyfður
var innflutningur á léttum Spánar-
vínum, áfengi var haft frjálst á kaup-
skipunum handa „erlendum ferða-
mönnum“, o. s. frv., o. s. frv. Fyrsta
flokks gróðrarstía fyrir áfengissmygl
var þannig sköpuð. Aróður gegn