Austri - 30.03.2000, Blaðsíða 7

Egilsstöðum, 30. mars 2000
AUSTRI
7
Hræðsluáróður
í Reykjavíkurbréfi Morgun-
blaðsins sunnudaginn 26. mars s.l.
er fjallað um svokölluð gróður-
húsaáhrif í all löngu máli. Eins og
venja er þegar talað er um vísinda-
leg málefni nú á dögum einkennast
skrif þessi af ágiskunum, ímynd-
unum og rangtúlkunum eins og
sést á orðalaginu, sem notað er:
„Talið er” „álitið er” „spáð er”
o.s.frv. Frá vísindalegu sjónarmiði
er þetta því marklaust hjal, sem í
raun er ekki svaravert. Þetta orða-
lag er viðurkenning á því að menn
vita hreinlega ekki hvað þeir eru
að tala um. Það er sitthvað að vita
eða þykjast vita!
En þar sem svo undarlega marg-
ir virðast trúa þessum hugarórum
bókstaflega og heimspólítíkin farin
að byggjast á þeim að verulegu
leiti þá verður að reyna að benda á
þær staðreyndir, sem þekktar hafa
verið frá alda öðli og hafa sannast
á hverri einustu kynslóð, öld eftir
öld og eru raunar svo einfaldar og
auðsjáanlegar að hvert barn getur
sannprófað þær af eigin rammleik.
Kenningin um gróðurhúsaáhrif
er sú að snefilefni í andrúmsloftinu
geti hindrað hitaútgeislun jarðar-
innar, svo hitinn safnist upp og
veðurfar hlýni og það svo að ísar
bráðni, ekki aðeins jöklarnir held-
ur einnig sjálfur heimskautaísinn,
með öllum þeim hrikalegu afleið-
ingum, sem svo mikil áhersla er
lögð á að telja fólki trú um.
Nokkur
grundavallaratriði
I þessu sambandi verður að hafa
í huga nokkrar grundvallarstað-
reyndir, sem eru svo augljósar að
varla ætti að þurfa að útskýra þær.
Heitt loft er léttara en kalt og
leitar því upp. Það er nóg að sjá
hvernig gufan stígur upp úr graut-
arpottinum. Loftið kólnar svo eft-
ir því sem ofar dregur og uppi í há-
loftunum er ótakmarkaður kuldi.
Það þarf raunar ekki að fara svo
mjög hátt upp. Allir vita að það er
kaldara uppá fjöllum en á láglendi.
Loftið ber hitann af jörðinni upp í
háloftin og kólnar þar og raunar
endurnýjast líka að efnasamsetn-
ingu, kemur svo niður aftur á hin-
um köldu svæðum jarðarinnar, þar
sem ekkert uppstreymi er, t.d. á
heimskautasvæðunum. Það skiptir
engu máli hvaða lofttegundir eiga
í hlut eða hvemig þær eru blandað-
ar. Þær eru allar sama eðlis að
þessu leiti. Það er því augljóst að
hiti getur ekki „safnast upp”. Slíkt
er beinlínis ósannindi þeirra
svokölluðu vísindamanna, sem
halda því fram, því þeir vita betur.
Væri annars fróðlegt að vita hvað
verið er að kenna í háskólum
heimsins.
Það er heldur ekki rétt að hita-
stig á heimskautasvæðunum hafi
hækkað miklu meira en annars-
staðar á jörðinni. Það einfaldlega
gengur ekki upp! Hvers vegna
höfum við hér á íslandi ekki orðið
vör við það. Það hefði varla farið
framhjá mörgum ef hitinn hefði
hækkað um 13 -14 ° !
Hafstraumarnir
Nú er einnig farið að hræða fólk
með ímyndaðri hættu á að haf-
straumar kunni að raskast.
Vísindamenn virðast ekki vita
ennþá hvað það er sem knýr haf-
straumana og er ekki hægt að
ásaka þá fyrir það út af fyrir sig.
Veðurfræðingar halda því fram að
hafstraumarnir séu knúnir af vind-
inum eingöngu. Þeim hefur senni-
lega ekki verið kennd grundvallar-
lögmál eðlisfræðinnar þrátt fyrir
allt. T. d. það að tvennt gerist þeg-
ar efni hitnar: Það léttist og það
þenst út! Hitaþensla og frost-
þensla er svo mikill kraftur að ekk-
ert stenst. Þetta er alkunna. í
bensínvélum og diesilvélum er
þessi þenslukraftur loftsins nýttur.
í gufuvél nýta menn þenslu vatns-
ins við hitun. Flestir hafa séð þeg-
ar sýður uppúr grautarpottinum,
vegna þenslu vatnsins þegar það
hitnar. Það gerist hvort sem búið
er að salta grautinn eða ekki. Haf-
straumarnir eru einfaldlega knúnir
af sama lögmáli.
í hitabeltinu hitar sólin yfirborð
sjávar og þenslan verður svo mikil
að sjórinn ryðst af stað og flæðir
milli meginlandanna t.d. norður
eftir öllu Atlantshafi og norðaust-
ur með norðurströnd Evrópu, alla
leið norður í íshaf og er þá orðinn
kaldur og þungur, sekkur því í
djúpið og snýr síðan til baka með-
fram botninum. Þetta er hringrás
eins og í miðstöðvarkerfi. Hin ei-
lífa og óstöðvandi hringrás
vatsnins, loftsins og frumefnanna
og tímans.
Hvað er raunveruleg
þekking?
Hér hefur verið drepið á aðeins
örfá grundvallaratriði en ekki er
rúm til að hafa þetta ýtarlegra.
Maður þyrfti að hafa allt að tvær
síður í Morgunblaðinu eins og
Reykjavíkurbréfið til þess að gera
þessu efni verðug skil. Þar kemur
í ljós vald fjölmiðlanna til að ráða
hvaða upplýsingar koma fyrir
sjónir almennings, en einnig
ábyrgð þeirra á því hvort almenn-
ingur er rétt upplýstur. Það er ekki
hægt að halda því fram að eitthvað
sé rétt fyrr en það hefur verið
sannað. Og það er ekkert vit í því
að fara eftir öðru en því sem sann-
að er þegar málið varðar heilar
þjóðir eða jafnvel alla heims-
byggðina. Fjölmargir vísinda-
menn halda því fram að talið um
gróðurhúsaáhrif sé eintómt rugl,
og geta sannað það, en fjölmiðl-
arnir hafa samt ekki áhuga á að
birta þeirra mál. Það er hlutverk
vísindanna að sanna hvað er raun-
veruleg þekking og hvað ekki,
annars villast menn í moldviðri
fordóma, sleggjudóma og hvers-
konar hugaróra og ekki bætir úr
skák ef menn þar að auki láta
stjórnast af bölsýni og og trú á það
illa í mannlegri tilveru.
Pétur Guðvarðsson
Millifyrirsagnir eru blaðsins
Átt þú nokkuð ógreiddan
augl/singareikning eða
Aukakílóin burt!
Ný öflug vara! Náðu varanlegum
árangri í eitt skipti fyrir öll. Ég
misstil8kg. Síðasta sending
seldist strax upp. Persónuleg
ráðgjöf og stuðningur. Hringdu
strax. Pétur s: 893 1713.
Aukakílóin burt! Ný öflug vara!
Ég missti 14 kg á 7 vikum. Síðasta
sending seldist upp. Persónuleg
ráðgjöf og stuðningur. Fá pláss
eftir. Hringdu strax.
Soffia hjúkrunarfræðingur s:899
0985.
Til sölu er
Svartur tauhomsófi og unglingarúm
(fyrir 10-12 ára) upplýsingar hjá Sflu í
síma 471-1150
Hundar fást gefins
4 hvolpar bordercollie blendingar
fást gefins. Upplýsingar hjá Helgu eða
Friðrik í síma 471-1683.
Haiió halló
Man einhver eftir mér, Vigfúsi
Friðrikssyni (Fúsa). Nú vantar mig og
minni spúsu litla íbúð frá og með 20.
júlí eða 1. ágúst. Ef einhver vill leigja
okkur á Egilsstöðum hafið þá samband
við mömmu eða pabba í síma 471-
1683.
*
Eg skal kveða
við þig vel
Umsjón:
Ágústa Jónsdóttir
Heil og sæl
Einhvern tíma í vetur fékk ég
ágætt bréf frá frænda mínum einum
í Neskaupstað. Hann sendi mér
kvæði eftir Jónas Þorsteinsson frá
Skuggahlíð í Norðfirði og spurði
jafnframt hvort ég ætti nokkrar vís-
ur eftir hann. Ég hef kynnt mér,
með góðra manna hjálp, ýmislegt
um Jónas Þorsteinsson. Hann var
fæddur í Skuggahlíð árið 1853 og
ólst þar upp. Hann bjó um tíma á
Krossi í Mjóafirði og var lengi ým-
ist í Mjóafirði eða Norðfirði. Hann
þótti prýðilega hagmæltur og var
auknefndur „skáldi.“ Alkunn er
vísa hans um Mjóafjörð:
Hér við óar huga manns,
harður þó sé gjörður,
öskustóinn andskotans
er hann Mjóifjörður.
Jónas átti konu þá er Sigríður
Magnúsdóttir hét, hún var all-
nokkru eldri en hann. Mjög var
kært með þeim hjónum, en Sigríð-
ur varð ekki gömul, andaðist aðeins
46 ára. Jónas orti einstaklega fal-
legt erfíljóð eftir hana, sem nefnd-
ist Söknuður. Þar í er þessi vísa:
Aldrei fyrr svo fann ég
lífsins kulda,
frost og hita samanblandað þó.
Get ég ekki gátu skilið hulda,
guðlegt ráð svo veikum
manni bjó.
Sagt er að Jónas hafi átt við
nokkurt þunglyndi að stríða.
Hann gat þó mætavel gert að
gamni sínu. Einn af vinum hans í
Mjóafirði var Þorkell Joensen,
færeyskur maður, þeir reru til
fiskjar saman. Jónas gerði þessa
vísu, sem sagt er að Þorkell hafi
oft kveðið við raust:
Það ber til ég segi satt,
samt þó kunni að Ijúga,
en upp úr Kela aldrei datt
orð sem mátti trúa.
Jónas var líka á sjó með manni
sem Högni hét, sá átti þá unga dótt-
ur Þorgerði að nafni. Jónas kvað:
Dragðu flyðru úr flœði,
feita, sem má heita
munnum Ijúfa manna.
Mikið verði spikið.
Svinnur þá mun svanni
sýna dóttur þína
vœna eftir vonum,
veit ég Gerða heitir.
Að kveðnu þessu erindi dró
Högni stóra og feita lúðu.
Jónas fór víða, hann var um tíma
í Vestmannaeyjum og nokkur ár í
Færeyjum. Síðustu ár sín bjó hann
á Norðfirði, með konu er hét Jó-
hanna Jóhannsdóttir, og nefndi hús
sitt Harðangur. I þann tíð var siður
að mála líkkistur svartar. En Jónas
kom á framfæri ósk um annan lit:
Fögur héðan ferðin er,
flestir svo á líta.
Kæru brœður, krítið þér
kistuna mína hvíta.
Það skal nýung það að sjá
þar á grafarfundi.
Krossinn rauði ofan á
allvel fara mundi.
Sagan segir að upp frá því hafi kist-
ur verið málaðar hvítar á Norðfirði.
Þessar vísur og fróðleikur um Jónas
em teknar úr Mjófirðingasögum eftir
Vilhjálm Hjálmarsson.
Víst þætti mér gaman ef einhver
gæti vísað mér á fleira eftir Jónas
Þorsteinsson.
Við skulum ljúka þessu með tveim-
ur vísum eftir Rósberg G. Snædal, á
leið um æskustöðvar sínar orti hann:
Oft er gœlt við grafna sjóði,
gengin spor um hól og laut,
þar er gróinn götuslóði
gömlum manni Aðalbraut.
Margur hefur leitað sér hugarbótar
ívinnunni. Rósberg kveður:
Dofnar skinn og daprast trú,
dvín að sinni bragur,
lœknir minn og líkn ert þú
langi vinnudagur.
Svo þakka ég lesturinn.
Ágústa Osk Jónsdóttir
Eiríksstöðum 2
s: 471-1067
Sómabátur óskast!
Ef þú átt sómabát sem þú vilt selja,
þá, þá vil ég kaupa. Allt kemur til greina.
Nánari upplýsingar í súna 472-1111.
Húsnæði óskast
Tvo reglusama og reyklausa
einstaklinga vantar íbúð á Egilsstöðum í
sumar.
Nánari upplýsingar hjá Guðjóni í síma
861-9021 og Sigmari í síma 8696201.
Amma stal buxum dótturdóttur
sinnar eftir að hafa mist 20 kg. En
viltu vita hvað Amma gerði?
Upplýsingar hjá Maríu í síma 697-
3812.
Bílasími, Maxon 450i farsími selst
á hálfvirði þar sem eigandi er bfllaus
og hefur því ekki not fyrir hann.
Upplýsingar hjá Sigurði Lárussyni,
Árskógum 20b í síma 471-1698.
Til sölu smáauglýsing í Austra.
Hún kostar 1.000 kr. nema að þú sért
áskrifandi, þá er hún ókeypis!
Upplýsingar í síma 471-1600.
Til sölu aiwa bassabox fyrir
græjur.
Upplýsingar í síma 899-4332.
Vantar lítið sófasett (má vera
svefnsófí), eldhúsborð og stóla , helst
ódýrt eða gefins.
Upplýsingar í síma 854-9746.