Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1978, Blaðsíða 39

THE ATLANTIC SALMON IN ICELAND 37
Acknowledgments
Most sincere thanks are due to members
of the staff of the Institute of Freshwater
Fisheries, who have analyzed the scale
samples and contributed in other ways to
this paper. Mr. Einar Hannesson who has
worked with the author for 30 years has
ÍSLENZKT YFIRLIT
Islenzki laxinn
eftir
ÞÓR Guðjónsson
Veiðimálaslqfnurtin, Reykjavík
Á íslandi er um 250 ár, stórar og smáar.
Þær eru ílokkaðar eftir uppruna í þrjá
ílokka, þ. e. jökulár, dragár og lindár. Hcr
á landi eru aðeins fimm tegundir vatna-
fiska frá náttúrunnar hendi þ. e. lax,
urriði, bleikja, áll og hornsíli, og er laxinn
verðmætasta tegundin. Er hann talinn til
\ atnafiska, þó að hann e\ ði hluta ævinnar
í sjó, en laxveiði í sjó er bönnuð.
Lax gengur í um 80 ár á landinu. Lru
ílestar þeirra á \estari helmingi landsins,
og veiddust 91 % aflaxinum þar á árunum
1966 til 1975. í 16 ám vciddúst á nefndu
tímabili að meðaltali yfir 1000 laxar á ári.
Mest er veitt á stengur, og er stanga-
veiðin íjárhagslega mikilvæg fyrir
þjóðina. Þá er og veitt í lagnet og í króknet,
aðallega í þremur ám. Samkvæmt opin-
berum skýrslum var laxveiðin á árunum
1910 til 1955 um 15.000 fiskar að meðall-
ali. Meðalveiðin á árunum 1966 til 1975
var hinsvegar um 64.000 laxar, og hefur
laxveiðin þannig rúmlega íjórfaldast á
síðustu tveimur áratugum.
Islenzki laxinn fer víða um Norður Atl-
read many of the scales and taught and
supervised scale readings, therefore, spe-
cial thanks are due to him as well as to staff
biologisl. Árni Isaksson, who as a student
read salmon scales. I also wish to express
my gratilude to Ole A. Mathisen for en-
couraging me to write this paper.
antshafið. Merktir laxar hafa veiðst við
Vestur Grænland, Færcyjar og við Norcg.
Island er á norðurmörkum útbreiðslu-
svæðis laxins. Hinn lági vatnshiti í ánum
takmarkar laxaíjöldann. Á sumrin er
vatnshitinn að meðaltali hæstur í ánum á
Suðurlandi og Suðvesturlandi, en lækkar
eftir því sem norðar og norðaustar dregur
á lanclinu.
Laxinn gengur í árnar frá því seint í
maímánuði og fram í oklóber, en aðal
gangan er í júlí. Ymis ytri skilyrði hafa
örvandi áhrif á göngur laxins í árnar, en
önnur verka letjandi á þær eins og t. d.
lágur vatnshiti í ánum.
Laxinn hrygnir hér á landi frá því í
september og fram í desembermánuð.
Hrygningin fer fyrr fram á nefndu tímabili
í köldum ám á Norður- og Norðaustur-
landi og seinna í hlýrri ánum á Suðvestur-
og Suöurlandi. Klaktími hrognanna er
mislangur og ræður vatnshiti ánna þar
um. I kaldari ánum tekur klakið lengri
tíma.
Seiðaíjöldi, sem elst upp í ánum, er
mjög breytilegur frá einni á til annarar.
Hæsta tala seiða laxfiska í á miðað við 100
m2 af árbotni er í Ulfarsá við Reykjavík
eða 677. Á öðrum stöðum þar sem talið
hefur verið, hefur seiðafjöldi á 100 m2
5*