Freyr - 15.11.1967, Síða 4

ARI BJÖRNSSON:
Kostamesta
sauðféð
Hvepnig á að
rækta það?
Kvíaból fyrr á árum
Þessari spurningu verða ekki gerð hér skil
nema að litlu leyti, og einkum verður vikið
að því, sem sjaldan er minnzt á, þó mér sé
ljóst, að það hafi mjög takmarkað gildi, og
ber þar einkum tvennt til, því sumt af
þessu verður að teljast tilgátur fremur en
vísindalega staðfest, og í öðru lagi er meiri
vandi að haga sauðfjárræktinni á þá lund,
sem hér verður vikið að, og þess vegna
freistingin lítil að breyta út af hefðbund-
inni venju fyrir einstaklinga og félagssam-
tök. En hinsvegar væri það skemmtilegt
viðfangsefni fyrir einstaklinga eða litlar fé-
lagsheildir, ef vel tekst til.
Ef við setjum markið svo hátt sem við
getum hugsað okkur kostamestan fjárstofn,
þá er vandinn meiri en í fljótu bragði
virðist.
Hver sá, sem vill koma sér upp vel rækt-
uðum fjárstofni, verður að reyna að átta sig
á, og gera sér ljóst, hvernig féð á helzt að
vera, og hafa dálitla þekkingu á erfðalög-
málum, ef honum er ekki alveg sama hvort
happ eða hending ráði hvernig gengur að
láta vissa kosti haldast í hjörðinni.
Þessu næst á kannske við að minnast
nánar á hvaða helztu kostum kind getur
verið gædd.
Bygging fjárins
Afurðahæfnin hefur mest hagnýtt gildi,
og á því við að hafa þann kost í I. flokki.
Samkvæmt áliti sumra búfróðra manna,
verður ekki séð á útliti kindanna neitt sem
máli skiptir um afurðahæfnina, eða nánar
sagt hvað ærin hefur eðli til að eiga væn
lömb hvað kjötmagn og kjötgæði snertir.
Verður því afurðahæfnin naumast metin
nema að því leyti sem hún byggist á reynslu
á þeirri á, sem metin er, og er það að sjálf-
sögðu helzt á valdi þeirra, sem kunnugastir
eru þeirri kind sem á að meta.
Auk þess sem kindin er að þessu leyti
metin sem einstaklingur, á venjulega við
að taka með í reikninginn í hvað ríkum
mæli þessir kostir hafa verið í ættinni, og
segir það eflaust réttast til ef um dálitla
skyldleikarækt hefur verið að ræða. Þetta
mat getur þó verið nokkuð annmörkum
háð, því að þörf getur verið að taka með í
reikninginn breytilega beit, fóður og með-
ferð, og hafa til samanburðar aðra hópa, er
væru við sem líkust lífsskilyrði. Þetta get-
ur verið svo vandasamt og flókið, að varla
er við því að búast að flestir fjárhirðar nái
bezt hugsanlegum árangri með þennan höf-
uðkost í fjárrœktinni.
440
F R E Y R