Alþýðublaðið - 08.01.1920, Side 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
hraustlega baráttu og óteljandi
fórnir hefir heppnast aÖ taka völd-
in og framkvæmdir landsins í sín-
ar eigin hendur, einungis til aö
tryggja hamingju sína og alþjóða-
hróðerni án þess að vera öðrum
þjóðum til ógnunar.
(Frh.)
Pjóðverjar og
friðarsafflnmgamir.
Khöfn 4. jan.
Frá Berlin er símað, að nýir
erfiðleikar séu komnir um friðar-
samningana. Þýzka stjórnin vill
ekki láta sér nægja óákveðin svör
um afslátt á kröfunum til hafnar-
tækjanna.
Khöfn 7. jan.
Frá París er símað, að Banda-
menn hafl slegið af kröfunni um
skaðabæturnar fyrir Seapaflóa-
skipin, þannig að Þjóðverjar láti
aðeins 300 þús. smálestir af hafn-
artækjum, þar af 192 þús. strax.
fisksalan i bsnutn.
Síðan nokkru * fyrir jól hefir
verið svo fisklítið hér í bænum,
að fóik hefir verið í vandræðum
með að fá í matinn. En fyr í
haust barst svo mikiðj’að af fiski
að hann seldist tæplega og varð
þess vegna að salta ekki svo lítið,
og um tíma var það svo, að jafn-
vel sumir bátar drógu sig í hlé
með að róa, vegna þess að þeir
fengu ekki kaupendur að afla sfn-
um. Hér kom það berlega í ljós,
hve frámunalega afleitt lag er á
fisksölunni enn sem komið er, sem
von er með slíku fyrirkomulagi,
sem á henni er. Hér hefðu bátar
átt að afla eins og mögulegt vár,
á meðan tíð var góð og það sem
ekki seldist að kvöldi, átti að
leggjast í kælirúm og seljast þeg-
ar ógæftarkaflar koma. En það er
ekki von að einstakir menn ráðist
í slíkt og svo vilja íshúsin ekki
taka fisk til geymslu. Hið rétta er,
að bærinn taki fisksöluna í sínar
hendur og það þvf fremur, sem
að nú er verið að byggja skúra
fyrir bæjarins fé, til að reka fisk-
verzlun.
Þá er annað atriði sem stendur
í nánu sambandi við þetta mál
og það er verðið á fiskinum. Eng-
inn skal halda að verðið lækkaði
þó mikið bærist að, verðið var
hið sama. Útgerðarmenn fengu
markað fyrir þorsk og smafisk
sem var, 7—9 aurum lægra pund-
ið, en þeir höfðu fengið hjá fisk-
sölunum, eða 11 aura fyrir smá-
fisk og 13 aura fyrir þorsk, en
seldu fsu á 20 aura pundið, not-
uðu sér það, að ný ýsa er eftir-
sóttari en þorskur til matar. Það
er gamla sagan, að selja okkur
bæjarbúum dýrara en hægt er að
fá fyrir afurðir landsmanne utan-
lands. Hér hefði bæjarstjórnin
þurft að hafa söluna í sfnum hönd-
um og borga fiskinn sæmilegu
verði og leggja svo hæfilega á
hann í útsölu.
í haust hafa 11 menn haft at-
vinnu af að selja fisk. Þeir hafa
auðvitað orðið að ieggja á fiskinn,
svo að þeir hefðu atvinnu af söl-
unni, sem er alls ekki ofmikil að
séu s aurar á hvert pund. Nú var
það svo, að þeir höfðu ekki nóg
að gera allan daginn, 7 menn
hefðu vel getað komið sölunni af.
Þess vegna eru iikur mjög miklar
til þess, að bæjarbúar hefðu get-
að fengið fisk í allan vetur ef
bærinn hefði haft söluna á hendi
og þar að auki líkur til, að hann
hefði orðið ódýrari en ella.
Þetta er vert fyrir bæjarstjórn-
ina að athuga nú þegar hún fer
að láta selja fisk í fiskskúrunum
nýju. Mundi það verða vel þokk-
að hjá bæjarmönnum, ef þeir
fengju fisk eftir þörfum, þar eð
hann er þó það, sem fátækiingar
eiga hægast með að kaupa, því
það mun margur eiga erfitt með
að kaupa kjöt til daglegs brúks.
Vænti eg þess að Alþýðublaðið
beitifsér íyrir þessu mah og yrði
álitið að það ynn' þarft verk, ef
það gæti hrundið þessu fisksölu-
máli í það horf, að allir mættu
vel við una.
Fisksölumaðnr.
Húsnæði. Tveir regiusamir
menn óska eftir herbergi, eða
herbergjum helzt með húsgögnum,
nú strax eða 1. febr. Bréf merkt
„húsnæði" sendist á atgr. Alþbl.
Léttúð.
(Aðsent).
Á dögunum, þegar heimsenda-
masið var haft að veðmálsefni og
einnig spunninn út aí því lélegur
rímþvættingur, auk þess sem það
var haft í háðglósum á meðai
skrílsins hér í bænum, var þesst
staka kveðin:
Heimskan sendir skakka skrá,
— skekkja hendir glanna —y
léttúð bendir löngum á
lágar kendir manna.
J„
JfýmððiRS barnaeignir.
Það hefir lengi verið kunnugtr
að Ameríkumenn standa á háu
stigi hvað viðvíkur verklegri menn-
ingu; en það hefir verið siður hér
í álfu, að ypta öxlum við vísinda-
legum uppgötvunum þeirra. Á síð-
ari árum hefir þetta þó breyzt
mikið, og amerískir vísindamenn
standa nú meðal hinna fremstu í
hverri grein vísindanna. Þarf ekki
annað en að minna á dr. Alexin
Carrel, sem reyndar er Frakki að
uppruna, og hina heimsfrægu upp-
götvun hans, sem hann fékk No-
belsverðlaun fyrir (læknisfræði)
1912. Frá uppgötvun þessari hefir
verið sagt í íslenzkum blöðum,
en hún er í því fólgin, að halda
lifandi einstökum frumum (Cellum)
eða stærri líkamshlutum, þó þeir
séu algerlega skildir frá líkama
þeim, sem þeir áður tilheyrðu..
Én ekki nóg með það, að hann
gæti haldið lífinu í þeim í lengri
tíma, með því að láta þá liggja í
þar til gerðum næringarvökvum,
heldur uxu þeir vel hjá honum.
Annar amerískur vísindamaður,
Jacques Loeb, hafði eitthvað ö
árum áður gert. þá markverðu at-
hugun, að hægt er að fá kross-
fisksegg og ígulkersegg til þess að
þróast, þó engin frjóvgun hafi
feirið frem, með því að láta ýms-