Málfríður - 15.09.1998, Blaðsíða 26

Frá enskunámskeiði við háskólann í Swansea
íWales sumarið 1998
Bergljót Halldórsdóttir
Monica Mackintosh
Walesbúar hafa
gert átak í því
að endurvekja
málið og nú
verða öll skóla-
börn að læra
velsku sem ann-
að tungumál.
26
Síðastliðið sumar, nánar tiltekið 15.-26.
júní var boðið upp á námskeið fyrir ensku-
kennara á vegum KHI við háskólann í
Swansea íWales.
Námskeiðið sóttu undirritaðar ásamt
20 öðrum kennurum víðs vegar af land-
inu. Námskeiðið var í alla staði vel heppn-
að og greinilegt var að skipuleggjendur
námskeiðsins í Swansea höfðu lagt mikinn
metnað í framkvæmd þess.
Yfirmaður rannsókna í the Centre for
Applied Language Studies (CALS) við há-
skólann í Swansea er Paul Meara, og hef-
ur hann unnið að rannsóknum á orða-
forða. Hann hefur hannað próf í tölvu-
tæku formi með það fyrir augum að prófa
á fljótvirkan hátt orðaforða próftakans.
Prófið nefnist LLEX og er byggt á 150
orða lista með réttum enskum orðum eða
tilbúnum orðum. Eitt orð kemur á skjáinn
í senn og próftakinn svarar annaðhvort já
eða nei eftir því hvort hann telur að orð-
ið sé til á ensku eða ekki. Þegar prófinu er
lokið koma niðurstöðurnar samstundis.
Forritið kemur ekki alltaf upp með sama
orðalistann nema maður taki prófið oftar
en einu sinni á sama degi. Paul Meara hef-
ur unnið að því að þýða prófið yfir á önn-
ur tungumál, svo sem þýsku og frönsku og
hefur áhuga á að láta þýða það á íslensku.
Meara hélt fyrirlestur á námskeiðinu og
kynnti prófið og gaf öllum þátttakendum
eintak af prófmu. Okkur fannst þetta próf
mjög athyglisvert því það gefur á fljótvirk-
an og þægilegan hátt upplýsingar um
enskukunnáttu þess sem prófið tekur.
Kennslufræðin var stærstur hluti af nám-
skeiðinu, hresst var upp á málfræðikunnáttu
kennara og farið í hljóðfræðina. Einnig var
saga og menning Wales vel kynnt.
Það var mjög athyglisvert að kynnast
sögu og menningu Wales, aðallega vegna
þeirrar sérstöðu sem tungumálið, þ.e.
velskan, hefur. Manntal var tekið í Wales
árið 1991 og kom þá í ljós að einungis
18,7% íbúa tala velsku. Þetta kom okkur á
óvart því við, eins og eflaust margir aðrir,
héldum að velskan væri almennt notuð.
Walesbúar hafa gert átak í því að end-
urvekja málið og nú verða öll skólabörn
að læra velsku sem annað tungumál.
Einnig hafa verið stofnaðir skólar sem
kenna allar námsgreinar á velsku og nú
eru um 500 foreldrar sem senda börn sín
í þessa skóla þó þeir kunni ekki velsku
sjálfir.
Við heimsóttum einn slíkan skóla og
þar fer öll kennsla fram á velsku, nema
enskukennslan. Þannig að í skólanum er
enskan í raun annað tungumál í landi þar
sem enska er fyrsta tungumál.
Arangur nemenda í þessum skólum hefur
verið mjög góður og hafa þeir staðið sig
vel þegar þeir sækja framhaldsmenntun, er
þetta því vel heppnuð tilraun við tví-
tyngda kennslu, þar sem öll kennsla fer
fram á öðru máli en móðurmálinu. En
það sýnir okkur að hægt er að kenna
tungumál með því að samþætta þau við
aðrar námsgreinar.
Nokkuð var farið í málfræðina og þá
helst til að bæta við málfræðikunnáttu
kennaranna en lögð áhersla á að nemend-
ur lærðu málfræðina sem samofinn hluta af
öðru enskunámi svo segja má að kenna
eigi enskuna heildstætt. Meiri áhersla var
lögð á innihald en form og málfræðin ekki
kennd með málfræðiæfingum heldur í
gegnum leiki og þrautir og samvinnu
nemenda og á hagnýtan hátt í tengslum
við það efni sem farið er í. Segja má að
lögð hafi verið áhersla á að kenna rétt mál
en ekki málfræðilega uppbyggingu. Einnig
má nefna að áhersla var lögð á að kenna
föst orðasambönd því þau eru mikilvægur
þáttur í því að nemendur læri rétt mál.