Bæjarins besta - 30.07.2015, Blaðsíða 8

8 FIMMTUDAGUR 30. JÚLÍ 2015
Steinshús
vígt í ágúst
Undanfarin átta ár hefur
verið unnið að því að endur-
byggja gamalt samkomuhús
að Nauteyri við Ísafjarðar-
djúp. Það er sjálfseignar-
stofnunin Steinshús ses.
sem annast hefur allar fram-
kvæmdir á staðnum. Húsið
stórskemmdist í eldsvoða
árið 2002 en hefur nú fengið
nafnið Steinshús og er í eigu
sjálfseignarstofnunar með
sama nafni. Í Steinshúsi er
safn og fræðimannasetur til
minningar um skáldið Stein
Steinarr. Aðalsteinn Krist-
mundsson, sem síðar tók sér
skáldanafnið Steinn Stein-
arr, fæddist að Laugarlandi
í Skjaldfannardal í þáver-
andi Nauteyrarhreppi 13.
október árið 1908.
Þórarinn Magnússon seg-
ir að hugmyndin að safninu
hafi kviknað árið 2008, þeg-
ar 100 ár voru liðin frá fæð-
ingu skáldsins. „Þetta hefur
verið ævintýri líkast, safnið
hefur verið byggt í sjálf-
boðavinnu og allir eru boðn-
ir og búnir. Steinn Steinarr
og faðir minn, Magnús
Gunnlaugsson, síðar bóndi
og hreppsstjóri á Ytra Ósi í
Steingrímsfirði voru bekkj-
arfélagar að Núpi 1925 til
1926 og kynntust þar. Steinn
kom stundum í heimsókn
að Ytra-Ósi og systur mínar
muna vel eftir honum“.
Stærð Steinshúss er um
150 m² og skiptist þannig
að íbúðarhluti er um 50 m²
og safnahluti um 100 m².
Íbúðin er fullgerð og búin
öllum nauðsynlegum inn-
réttingum og búnaði.
Á sýningu sem opnuð
verður í Steinshúsi 15. ágúst
næstkomandi er fjallað um
helstu æviatriði Steins Stein-
arrs - uppruna skáldsins við
Djúp, hreppaflutninga í
Saurbæ, fyrstu kynni af
skáldskap hjá Stefáni frá
Hvítadal, nám þar hjá Jó-
hannesi úr Kötlum, fyrstu
skáldskapartilraunir, náms-
dvöl að Núpi, lausamenn-
sku í vinnu, útgáfur ljóða,
upphaflega gerð Tímans og
vatnsins, áhrif hans á ung-
skáld, síðustu ár hans og
ýmislegt fleira.
Sýningin er unnin í sam-
starfi við Vaxtarsamning
Vestfjarða og Landsbóka-
safn Íslands – Háskólabóka-
safn sem varðveitir frum-
gögn, en Steinshús fær eftir-
gerðir til afnota á sýning-
unni. Ólafur J. Engilberts-
son tók saman sýningar-
textann og Anna Yates sá
um enska þýðingu hans.
„Í fámennustu sóknunum duga
sóknargjöldin hvergi til þess að
halda uppi safnaðarstarfi eða
sinna nauðsynlegu viðhaldi á
kirkjubyggingum. Víða byggist
þetta allt á sjálfboðnu starfi og
því að fólk sem kirkjunum tengist
borgar það sem þarf úr eigin
vasa,“ segir séra Kristján Valur
Ingólfsson, vígslubiskup í Skál-
holtsstifti í samtali við Morgun-
blaðið. Hann og séra Magnús Erl-
ingsson, prófastur í Vestfjarða-
prófastsdæmi, vísiteruðu hverja
kirkju og sókn vestra á dögunum.
Þetta er svæðið frá Skarðsströnd
í Dölum og þaðan um Vestfirði
og Strandir allt suður í Bitrufjörð.
Þarna eru alls 62 kirkjur, kapellur
og aðrir helgistaðir.
Almennu kirkjustarfi í landinu,
utan launagreiðslur til presta, er
haldið úti með sóknargjöldum
sem innheimt eru í gegnum skatt-
kerfið. Ríkið hefur skert þessi
framlög talsvert á undanförnum
árum, en nú er kirkjunni skilað
824 kr. á mánuði eða 9.888 kr. á
ári fyrir hvern fullveðja einstakl-
ing sem í sókn er skráður. „Víða
á Vestfjörðum hefur fólki fækkað
mikið og í sumum byggðum og
sóknum er sárafátt,“ segir sr.
Kristján Valur. Bendir þar á að
sóknarbörn Óspakseyrarkirkju á
Ströndum séu 17, við Nauteyrar-
kirkju í Ísafjarðardjúpi eru þau
þrjú og sjö á Melgraseyri, 13 í
Núpssókn við Dýrafjörð og tíu í
Ögursókn í Djúpi og Saurbæ á
Rauðasandi. Víðar eru tölurnar á
svipuðu róli. Í Kirkjubólssókn í
Valþjófsdal við Önundarfjörð eru
þrjár sálir og á Ingjaldssandi, þar
sem Sæbólskirkja stendur, aðeins
tvær.
„Það segir sig sjálft að kannski
100-150 þúsund krónur í sóknar-
gjöld á ári duga ekkert,“ segir
Kristján Valur. „Víða bjargar
málum að framlög fást frá Húsa-
friðunarnefnd og Jöfnunarsjóði
sókna en það dugar skammt –
nær varla að brúa fastan kostnað.
Fyrir vikið situr annað á hakan-
um, svo sem messuhald, enda
kostar sitt að fá til dæmis organ-
ista og aðra þjónustu ef messa
skal. Í sumum kirkjum í fámenn-
ustu sóknunum er kannski mess-
að einu sinni á ári, og við sérstök
tilefni. Í fjölmennari byggðarlög-
um er staðan þó allt önnur og
betri.“ Sumum kirkjum vestra,
þar sem allir íbúar eru á brott, er
sagt prýðilega haldið við af fólki
sem þangað á tengsl.
– smari@bb.is
Fólkið greiðir útgjöld kirkjunnar sjálft
Verkfall hefur ekki áhrif á Ísafirði
Hafnsögumenn, sem starfa ekki
hjá Faxaflóahöfnum, eru farnir
að undirbúa aðgerðir til að þrýsta
á betri kjör. Ekki er komin ná-
kvæm dagsetning á aðgerðirnar
en rætt hefur verið um að hefja
þær 1. ágúst næstkomandi. Illa
gengur í viðræðum hafnsögu-
manna við Samband íslenskra
sveitafélaga (SÍS). Myndu að-
gerðirnar þýða að ekkert yrði af
komu skemmtiferðaskipa til
landsbyggðarinnar enda þurfa
hafnsögumenn að leiðbeina skip-
stjórum til hafnar. Guðmundur
M. Kristjánsson, hafnarstjóri á
Ísafirði, segir að verkfallið komi
ekki til með að hafa áhrif á Ísa-
firði.
„Ég er hafnarstjóri og yfirhafn-
sögumaður og er í FosVest og
fer ekki í verkfall. Það er einn
hafnsögumaður á höfninni sem
er í Félagi skipstjórnarmanna, en
þriðji skipstjórnarmenntaði starfs-
maðurinn okkar er einnig í
FosVest. Meðan ég er heima þá
verður þetta í lagi,“ segir Guð-
mundur.
Hann hefur fulla trú á að menn
nái að semja. „Önnur stéttarfélög
hafa ekki verið í löngum verkföll-
um að frátöldum háskólamönn-
um þannig að ég lít björtum á að
menn nái að semja. Ég á sumarfrí
í lok ágúst og ef það verður verk-
fall á þeim tíma þá erum við ekki
í góðum málum,“ segir Guð-
mundur.
Samkvæmt könnun um áhrif
skemmtiferðaskipa á Íslandi sem
Hafnasamband Íslands lét árun-
um 2013 og 2014 í skipum sem
komu í höfn á Ísafirði, Akureyri
og í Reykjavík. Hefjist aðgerð-
irnar í byrjun ágúst raskar það
komu nokkurra skipa en fá skip
hafa boðað komu sína í ágúst.
Gera í samstarfi við Cruise
Iceland kemur fram að komur
skemmtiferðaskipa til Íslands
skapa 6 milljarða króna tekjur á
ári. Sé reiknað með beinum og
óbeinum áhrifum skapast 238
heilsársstörf í hagkerfinu vegna
þeirra. Könnunin var gerð á
árunum 2013 og 2014 í skipum
sem komu í höfn á Ísafirði, Akur-
eyri og í Reykjavík.
– smari@bb.is