Bæjarins besta - 24.07.2002, Qupperneq 4

4 MIÐVIKUDAGUR 24. JÚLÍ 2002
Á ferð á seglskútu um
Norður-Atlantshaf
Súðavíkurmærin Ester Ösp Guðjónsdóttir sigldi
snemmsumars um 1.520 sjómílna leið frá Kaupmanna-
höfn til Reykjavíkur með viðkomu í sjávarþorpum í
Danmörku og Noregi og á Hjaltlandseyjum. Farkost-
urinn var finnsk tveggja mastra skúta að nafni Fiia.
Siglingin, sem enn stendur yfir með nýrri áhöfn, er
lokaverkefni tveggja finnskra listaskólanema sem þær
kalla „Nordic messages from the seas“. Markmiðið með
verkefninu er að norræn ungmenni komist í kynni við
hafið og sjávarþorp Norðurlanda milli þess sem þau
skapa listaverk á hafi úti með aðstoð ýmissa miðla
ásamt því að læra þá mætu list að sigla seglskútu.
Ester er ein þriggja vestfirskra stúlkna er voru valdar
til þess að taka þátt í verkefninu. Auk hennar sigla
systurnar Kristjana Sigríður og Borgný Skúladætur frá
Þingeyri við Dýrafjörð með ævintýrafleyinu Fiia.
Enn með salt-
bragð í munni
Það liggur við að Ester sé
ennþá með saltbragð í munni
þegar hún mætir til viðtals.
Enda er þá ekki liðin heil vika
frá því að hún kvaddi skútuna
Fiia með söknuð í hjarta eftir
rúmlega þriggja vikna veru
þar um borð. Hún segist fyrst
hafa fengið fregnir af sigling-
unni síðla vetrar og ákveðið
að slá til og sækja um þátttöku,
þar sem verkefnið hljómaði
vel í eyrum hennar.
„Það var margt sem kom til
að ég ákvað að sækjast eftir
þátttöku í verkefninu. Ég hef
alltaf fundið mikla tengingu
við hafið og ólst nánast upp á
bryggjunni í Súðavík. Faðir
minn er sjómaður og ég var á
sjó með honum eitt sumarið.
Einnig fannst mér sjálf hug-
myndin áhugaverð. Helsta
ástæðan er þó sú að ferðin
hljómaði eins og ævintýri og
það er ekki á hverjum degi
sem maður fær tækifæri til að
upplifa slíkt“, segir Ester.
Ester sitjandi á aðalbómunni. Lífið um borð var ekki bara
harðræði.
Til þess að sannfæra verk-
efnisstjórana um listræna hæf-
ni sína þurfti hún að skila inn
listaverki sem sýndi tengingu
hennar við hafið. „Ég ákvað
að senda rekaviðarbút frá
Rekavík bak Látur á Horn-
ströndum sem ég hafði málað
og skreytt með öldum og mar-
bendlum.“
Þrjóskaðist
við sjóveikinni
Þegar umsókn Estarar hafði
verið samþykkt þurfti hún að
útvega sér styrki til ferðarinn-
ar. Zontaklúbburinn Fjörgyn,
Súðavíkurhreppur og Horn-
strandir ehf. studdu rækilega
við bakið á henni svo hún
gæti ferðast með Fiia. „Það
var frábært að fá hjálp frá svo
mörgum, án þeirra hefði ég
einfaldlega ekki komist“, seg-
ir hún. Þegar peningamálin
voru komin á hreint setti Ester
stefnuna á Kaupmannahöfn,
þar sem ný áhöfn átti að taka
við skútunni. „Það fyrsta sem
við gerðum var að skoða skút-
una. Við vorum frædd um
grunnatriði skútusiglinga,
hvernig seglin virka, hvernig
á að hífa þau og taka niður og
hvernig best er að geyma far-
angur í káetunum svo hann
slasi okkur ekki þegar skútan
veltist um í öldugangi.“
Þegar þeirri vinnu var lokið
lögðum við loks af stað í
ferðalagið. Áhöfn Fiia saman-
stóð af Grænlendingi, Dana,
þremur Svíum og þremur
Finnum auk Esterar, en einnig
voru skipuleggjendur verkefn-
isins um borð ásamt stýri-
manni og skipstjóra í fullri
vinnu. „Það kom mér talsvert
Hetjuleg uppstilling. Horft í átt til Íslands.
á óvart að mikill meirihluti
þátttakenda í verkefninu er
kvenkyns. Ég hélt alltaf að
strákar væru meira fyrir segl-
báta og svoleiðis græjur.“
– Fannst þú eitthvað fyrir
sjóveiki þegar komið var á
haf út?
„Ég hafði nú ekki búist við
því að verða sjóveik á ferða-
laginu þar sem ég þykist frek-
ar vön sjóferðum, en fyrstu
tvo dagana voru næstum allir
um borð grænir í framan af
sjóveiki nema skipstjórinn og
stýrimaðurinn. Enginn annar
var undanskilinn og þeim sem
veltingurinn hafði ekki áhrif
á varð bara flökurt af því að
horfa á hina æla. Mér fannst
sjálfri alveg fjarstæðukennt að
ég yrði sjóveik og þrjóskaðist
þess vegna við að viðurkenna
fyrir sjálfri mér að ég væri
slöpp. Ég held jafnvel að það
hafi bjargað mér frá því að
verða veikari en ég varð.
Eftir tvo daga á skútunni
voru hins vegar flestir orðnir
nokkuð sjóaðir og þá gátum
við tekið til við að kynnast
hvert öðru almennilega. Fyr-
stu vikuna notuðum við nán-
ast bara ensku til þess að tjá
okkur. Eftir það blómstruðu
tungumálin og við vorum öll
farin að tala einhvers konar
sambland af Norðurlandamál-
unum.“
Að standa sína pligt
– Hvað aðhöfðust þið svo
þegar komið var af stað?
„Það var mismunandi hvað
hver og einn gerði á skútinni.
Þema þessa leggjar verkefn-
isins var að fylgjast með breyt-
ingunum sem verða þegar far-
ið er úr innhafi og í úthaf. Við
stoppuðum í höfnum á um
tveggja daga fresti og leituð-
umst þá við að kynnast fólkinu
á viðkomandi stað og kanna
viðhorf þess til hafsins og
hvernig hafið hefur haft áhrif
á líf þess. Svo voru krakkarnir
að sinna mismunandi verkefn-
um. Ein stúlkan var allan tím-
ann í því að skrifa ljóð um
okkur og leiðangurinn, einn
teiknaði það sem fyrir augu
bar, einhverjir voru að ljós-
mynda og aðrir héldu viða-
miklar dagbækur. Fólk fylgd-
ist með ákveðnum hlutum um
borð og safnaði heimildum til
þess að skapa listaverk. Af-
rakstur þessarar vinnu má sjá
á sýningu um verkefnið í
Hafnarhúsinu í Reykjavík
sem verður uppi fram á haust.
Svo fór líka mikill tími í að
læra að sigla. Við þurftum að
fylgja mjög strangri áætlun
sem fólst m.a. í því að hvert
okkar tók nokkrar vaktir á
hverjum sólarhring þar sem
við fylgdumst grannt með
skútunni og framgangi sigl-
ingarinnar. Reyndar var það
bara eins og vinna og þar voru
engar afsakanir teknar gildar.
Það gilti einu hvort maður var
sjóveikur, þreyttur, með haus-
verk eða bara illa upplagður,
maður gerir það sem gera þarf
og stendur sína vakt. Það er
ákveðinn agi sem maður þarf
að temja sér úti á sjó og ég er
ekki frá því að það væri gott
fyrir flesta unga Íslendinga
að reyna eitthvað á borð við
þetta. ég veit að ég hafði í það
minnsta gott af þessari reyn-
slu.“
Heilluð af Hjalt-
landseyjum
Ferðalag Fiia yfir Atlants-
hafið gekk yfir heildina litið
vandræðalaust. Þó urðu nokk-
rar tafir þegar halda átti frá
Noregi til Hjaltlandseyja, sem
voru einn viðkomustaða leið-
angursins, vegna slæms veð-
urs á Norðurhafinu. Því þurfti
áhöfnin að sigla milli hafna í
Noregi um nokkurra daga
skeið og bíða þess að óveðrið
gengi niður. En þegar haldið
var aftur af stað tók ekki betra
við því vél skútunnar bilaði.
„Þá var ekki um annað að
ræða en að bíta á jaxlinn, snúa
aftur til Noregs og láta gera
við vélina þar þrátt fyrir að
við hefðum verið búin að sigla
í fleiri tíma í gagnstæða átt.
Allar þessar tafir urðu á end-
anum til þess að við gátum
ekki stoppað nema fjórar
klukkustundir á Hjaltlands-
eyjum, en þar hafði verið fyr-
irhugað að dvelja í heila tvo
daga. Mér þótti leiðinlegt að
geta ekki verið þar lengur, því
ég varð alveg heilluð af eyj-
unum á þeim litla tíma sem
við dvöldum þar. Það voru
mikil viðbrigði að sjá ekta
breskan bæ með gráum stein-
steyptum húsum eftir að hafa
siglt með ströndum Noregs
framhjá þorpum sem saman-
stóðu mestmegnis af pastel-
lituðum sveitahúsum.“
Í bómu yfir ólgusjó
„Á leiðinni til Hjaltlands-
eyja sá ég líka eina mögnuð-
Dolfallnir áhafnarmeðlimir horfa á Heimaey.