Bæjarins besta - 02.12.2003, Blaðsíða 2

2
Útgefandi: H-prent ehf, Sólgötu 9, 400 Ísafirði • Ritstjóri:
Sigurjón J. Sigurðsson • Efnisstýring: Guðfinna M. Hreiðars-
dóttir • Ljósmyndari: Halldór Sveinbjörnsson • Föndur: Helga
Guðný Kristjánsdóttir • Borðskreytingar: Júlíana Ernisdóttir
(verslunin Blómaturninn) • Matur: Hugljúf, Margrét og Elín
Ólafsdætur • Guðlaug Stefánsdóttir • Ingunn Ósk Sturludóttir.
Aðrir eftirtaldir aðilar fá þakkir fyrir ýmsa aðstoð við gerð
blaðsins: Jóna Símonía Bjarnadóttir • Guðrún B. Magnús-
dóttir • Ólafía Sigríður Sigurjónsdóttir • Ómar Smári
Kristinsson • Nína Ivanova • Rannveig Hjaltadóttir • Ásthildur
Cesil Þórðardóttir
Jólakort
Fyrsta jóla- og nýárskort í heiminum var gefið út á Englandi árið 1843,
þremur árum eftir að frímerkið var fundið upp. Varð það til fyrir algera
slysni og gerðist með þeim hætti sem hér segir. Í desember árið
1843 áttaði Henry Cole, mikilsmetinn Lundúnabúi, sig á að hann
hafði gleymt að skrifa bréf með jólakveðjum til vina og ættingja.
Aðventan 2003
Hér má sjá jólakort frá miðri
síðustu öld. Efst t.v. er kort merkt
Ragnheiði Ólafsd. ‘42, efst t.h. er
kort eftir Halldór Pétursson sem
gerði sömuleiðis kortið neðst t.v.
en kortið n.h. er eftir Ragnar Pál.
Honum hraus hugur við því að þurfa
að skrifa öll þessi bréf á svona
stuttum tíma og þess vegna bað
hann vin sinn, listamanninn John
Callot Horsley, að hanna fyrir sig
kort með staðlaðri kveðju. Innan
fárra daga var fyrsta jólakort sög-
unnar tilbúið, prentað í eitt þúsund
eintökum. Það var afar látlaust í
útliti, með mynd af fólki við gleðskap
og alveg án trúarlegs ívafs. Kveðjan
var einföld: „Gleðileg jól og gæfuríkt
nýtt ár“. Horsley var einn af uppá-
halds listamönnum Viktoríu drottn-
ingar og varð hún yfir sig hrifin af
kortinu. Að hennar áeggjan lagði
hann fyrir sig að gera fleiri kort og
keypti drottningin hundruð þeirra til
að senda fjölskyldu sinni og vinum.
Sending jóla- og nýárskort breiddist
eftir það hratt út um alla Evrópu og
Norður-Ameríku. Á Íslandi komu
fyrstu jólakortin á markað kringum
1890 og voru dönsk eða þýsk.
Nokkru eftir aldamót var byrjað að
gefa út íslensk jóla- og nýárskort. Í
fyrstu voru einkum á þeim myndir af
landslagi eða einstökum kaupstöð-
um en seinna komu teiknuð kort til
sögunnar.
Heimildir: Árni Björnsson: Saga daganna, Rv. 1993.
Jólavefur Júlla (www.islandia.is/~juljul/jol/Jol99.htm) Ísfirsk jólakort frá 7. áratugnum.