Vinnan - 01.06.1988, Qupperneq 1

5. tölublað — júní 1988 — 38. árg.
Verð 100 kr. Verð í áskrift
aðeins 650 kr.
Fjallar um neytendamál,
mannréttindamál og mál-
efni verkalýðshreyfingar-
innar.
Kjaraskerðing ríkisstjórnarinnar:
Verða kjör skert
enn meira í haust
Önnur og jafnvel stærri gengisfelling í haust. Enn
meiri kjaraskerðing en þegar er orðin. Þetta er það
sem fjölmargir formenn verkalýðsfélaga innan ASÍ
óttast að gerist. Pað tom skýrt fram á formanna-
fundi aðildarfélaga ASÍ 30. maí sl.
enn í'rekari gengisfellingu eða
bráðabirgðalagasetningu. hví
mun verkalýðshreyfingin ekki
una og þess vegna cr alll cins
útlit fyrir að til harðra átaka
muni koma á vinnumarkaðn-
um með haustinu.
Sjá síðu =
Frjálshyggja í
húsnœðismálum
Félagsmálaráðuneytið virðist hafa tvær stefnur í
húsnæðismálum. Annars vegar að lána meira til
lengri tíma og hins vegar að lána minna til styttri
tima á hærri vöxtum og til færri aðila.
Tilefni fundarins voru bráða-
birgðalög ríkisstjórnarinnar
frá 20. mai sl. en með þeim lög-
um voru verkalýðsfélög gerð
óvirk í eitt ár og þeir samningar
sem þegar höfðu verið undirrit-
aðir, skertir. Ríkisstjórnin
afnam réttinn til að endur-
skoða launaliði með tilliti til
verðhækkana og kallar það að
verja kaupmátt þeirra lægst-
launuðu. Jafnframt voru verk-
föll bönnuð. Þegar yfirvöld í t.d.
Póllandi koma svona fram,
kalla íslenskir stjórnmála-
menn það mannréttindabrot.
Formannafundurinn var
mjög vel sóttur og tóku fjöl-
margir til máls. Allir voru sam-
mála um að una ekki bráða-
birgðalögunum og voru lund-
armenn á einu máli um að
verkalýðshreyfingin þyrfti að
undirbúa sig undir átök með
haustinu.
Miðstjórn Alþýðusambands-
ins hefur kært bráðabirgðalög-
in til Alþjóðavinnumálastofn-
unarinnar og vonast miðstjórn
til að úrskurður stofnunarinn-
ar liggi fyrir áður en alþingi
fjallar um bráðabirgðalögin.
Asmundur Stefánsson, forseti
ASI, sagði á blaðamannafundi
fyrir skömmu, að hann tryði
því ekki að alþingi myndi sam-
þykkja lög sem stönguðust
þvert á samþykktir alþjóða-
stofnana sem Island er aðili að.
Því gæti farið svo að alþingi
hefði vit fyrir ríkisstjórninni.
En það eru 5-6 mánuðir þar
til úrskurðar er að vænta frá
Genf, og á þeim tíma gæti ríkis-
stjórnin verið búin að skerða
kjör launþega verulega með
Kaupleigufrumvarp félags-
málaráðherra sem samþykkt
var á alþingi í vor gengur að
mörgu leyti lengra hvað varðar
félagsleg sjónarmið en núgild-
andi húsnæðiskerfi. En hug-
myndir vinnuhóps sama ráð-
herra um breytingar á al-
menna húsnæðiskerfinu
ganga í þveröfuga átt.
Ef þær hugmyndir ráða fcrð-
inni í því húsnæðisfrumvarpi
scm búið er að boða að vcrði
lagt fram á næsla þingi, er stig-
ið skrcf aflurábak i félagslcgu
tilliti. Lánum vcrður fækkað,
þau minnkuð og vcxtir hækk-
Sjásíðu J
Óánægð
með
lífeyris-
lánið
— líttu þá á verö-
tryggingu réttinda
þinna hjá lífeyris-
sjóðnum; þannig
tekur þú kannski
gleði þína á ný
Kvartanir yfir lifeyr-
issjóðslánum hafa ver-
ið nokkuð algengar i
lesendadálkum dag-
blaðanna á síðustu ár-
um. Hafa sumir krafist
þess að „ciilhvaö"
verði gert í þessum
málum. en síðan 1978
hafa lán ílestra lífeyris-
sjóða verið tryggð með
lánskjaravísitölu.
Vinnan birti fyrir
skörnmu ýtarlega uml jöltun
um lífeyrissjóði og það
meginhiutverk þeirra að
standa undir lífcyrisgreiðsl-
um til sjóðfélaga. Geta líf-
eyrissjöðanna til að greiða
lífevri byggist að sjálfssögðu
á þvi að sjóðirnir áváxti iö-
gjöld sjóðfctaga scm bcst.
þar til taka lífcyris hcfsl.
Ekki vcrður farið nánar út
í þcssa sálma í bili, ch liiefni
þessa grcinarkörns er það
að fyrir skömmu barst ein-
um aðstandcnda Vinnunn-
aryfirlit yfir áunnin lílcyris-
rcttindi i lífeyrissjóði sjó-
manna. Réttindin fcngust
með greíðslu iðgjalda á vetr-
arvcrtið 1983. Alls grciddi
launþeginn 2.842 kr. i ið-
gjald og fékk fyrir það 0.512
rctlindastig.
Við höfðum samband við
Lífcyrissjóð sjómanna og
komumst að þvi að til að
öðlast þcnnan sama rétt í
dag þyrfli iðgjald sjómanns
að nema 7.960 kr. (Mcð
öðrum orðum cru 2.842
krónurnar orðnar að 7.960
krönum). l'etta cr ávöxlun
upp á 230%. Og svona til
hliðsjónar rciknuðum við út
hvaö t.d. Hfeyrissjóöslán
sem tckið var sama ár. hefði
hækkað. mikið. Hér fyrir
ncðan birtisl niðurstaðan.
Verðlagsmál:
Ríkisstj órnin
vill ekki aðhald
Á fundum Verðlagsráði dagana á eftir gengisfell-
ingunni kom í ljós hver hugur fylgir máli er ríkis-
stjórnin segir bráðabirgðalögin eiga verja kaupmátt
lægstu launa. Pá lagði Ásmundur Stefánsson, full-
trúi Alþýðusambands íslands í ráðinu, fram tillögur
um að komið yrði í veg fyrir hækkun álagningar á
vöruverði svo og hækkun farmgjalda og birgða i
kjölfar gengisfellingarinnar.
Tillagan var felld m.a. með
atkvæði Sveins Björnssonar,
fulltrúa Jóns Sigurðssonar,
viðskiptaráðherra, í ráðinu.
Þar sem lögin eiga að koma í
veg fyrir innlendar kostnaðar-
hækkanir, er augljóst að inn-
lendur kostnaður t.d. skipafé-
laga og heildsala breytist ekki
þrátt fyrir gengisfellinguna.
T.d. er talið að við 10% gengis-
fellingu aukist kostnaður
skipafélaga aðeins um 5-6% og
kostnaður heildsala um 3-4%.
Ásmundur tók málið síðan
aftur upp við ráðherra og á
fundi Verðlagsráðs og var í
seinni umferð samþykkt að
takmarka hækkanir farm-
gjalda við 6% en hins vegar
fellt að hreyfa nokkuð við
hækkun á álagningu.