Stefnir - 01.04.1994, Blaðsíða 24

(^agblöðin eru oft gagnrýnd fyrir að
segja aldrei góðar fréttir. Því er veitt
minni athygli þegar þau sleppa því að
segja þær slæmu. Því grunar mig að það
komi flatt upp á Vesturlandabúa þegar
borgarastríð brýst út í Suður-Afríku eftir
fyrstu kosningarnar sem opnar eru öllum
kynþáttum, næsta vor.
Spá mín er hvorki
byggð á sérfræðiþekk-
ingu né leynilegri vit-
neskju. Ég hef ekki
komið til Suður-Afríku
í fimm ár, þótt ég sé ný-
kominn frá grannríkinu
Zimbabwe. I raun ætti
ég ekki að Ijá orðum
mínum virðuleikablæ með
orðinu “spá”. Aðeins er um
grun að ræða, en það er
grunur sem ég tel að flestir
myndu deila með mér ef dag-
blöðin létu hann ekki lönd og
leið.
Grunur minn byggist ekki á
þeirri trú að svartur meirihluti
geti ekki stjórnað ríki, heldur
þeirri staðreynd að Suður-Afríka
án stjórnar hvítra manna verður
ekkert ríki á endanum. Sambands-
ríkið Suður-Afríka er byggt upp af
breskum nýlenduherrum, framandi
blökkumönnunum sem búa þar og
hatað af meirihluta hvítra, Búunum,
sem voru neyddir í það með valdi.
Búarnir samþykktu það aðeins vegna
þess að eftir 1948 tóku þeir sjálfir
völdin. Nú leysa þeir það upp. Hvers
vegna ætti það að lifa?
Því mætti svara til að blökkumenn vilji
að Suður-Afríkuríkið lifi og því muni
það gera það, enda verði þeir við stjórn-
völinn. Það er rétt að enginn svartur
stjórnmálamaður sem máli skiptir hefur
lýst yfir að hann vilji leggja Suður-Afr-
íku niður. Líklega er það einnig satt að
þessir stjórnmálamenn, fáguðustu stjórn-
málamenn f Afríku, séu hlynntir hinni
vestrænu hugntynd um nútímalegt ríki
allra kynþátta, laust við ættflokkaskipt-
ingu. En að sjálfsögðu verða “blökku-
menn” ekki við stjórnvölinn, því ekkert
pólitískl afl með því nafni er til. Eittn
flokkur, eða bandalag, mun sigra en hin-
ir tapa. Líkast til verður Afríska þjóðar-
ráðið sigurvegari kosninganna. Inkatha,
hreyfing Zulumanna, tekur ekki einu
sinni þátt í þeint og mun þar af leiðandi
ekki virða ríkisstjórnina. Afar stór hluti
svartra mun hafa hagsntuni af að koma í
veg fyrir að áhrifa meirihlutans gæti í
þeirra eigin héruðum. Sama mun eiga
við um marga hvíta. Afríkanar (Búar)
eru, eins og oft hefur verið sagt, þjóð-
flokkur fremur en nýlenduþjóð. Frá og
með apríl næstkomandi verða þeir þjóð-
flokkur með talsvert vald, en í minni-
hluta til frambúðar. Hin eðlilega þróun
verður sú að smám saman útilokar kerfið
þá. í rtkinu sem byggt verður á nýrri
stjórnarskrá verða Zulumenn, hvítir, Ind-
verjar, litaðir og fjölmargir smærri þjóð-
flokkar blökkumanna undirokaðir af
Xhosatnönnum. Því munu þeir annað
hvort draga sig í hlé, berjast, eða gera
hvort tveggja.
Svipaðir hlutir hafa gerst í flestum
Afríkuríkum. Hvíti maðurinn byggði þau
o