Börn og menning - 01.09.2000, Side 42

BÖRN oc MENN|N6
Norrænu
barnabókaverðlaunin
2000
Danski rithöfundurinn Bent Haller hlaut Norrœnu barnabókaverðlaunin árið 2000Jyrir bók-
ina Ispigen og andre fortœllinger (Host og Son, 1998). Þau voru afhent í Malmö 9. ágúst á
alþjóðlegri ráðstefnu IASL. Félag norrœnna skólasafnskennara stendur að verðlaununum. Þau
eru einu samnorrænu barnabókaverðlaunin og hafa verið veitt árlega frá 1985.
Ispigen og andre for-
tællinger er safn smá-
sagna sem fjalla um mörg
óskyld efni. Sögumar em
hnitmiðaðar og skýrar og
Bent Haller er í senn
háðskur og fyndinn. Oft
og tíðum beitir hann
töfraraunsæi sem hittir
lesandann beint í hjarta-
stað. Allar eiga sögumar
það sameiginlegt að vekja
lesandann til umhugsunar
og honum er látið eftir að botna þær.
Skáldið Bent Haller (1946) er einn þekktasti bama-
og unglingarithöfundur í Danmörku. Hann er málari og
grafískur hönnnuður að mennt. Bent Haller glímir ekki
aðeins við galdra orðsins heldur stundar hann einnig
dráttlist og ristir myndir í stein. Arið 1976 sendi hann
frá sér sína fyrstu bók, Tvíbytnuna (Katamaranen), sem
Vemharður Linnet þýddi á íslensku. Sú bók vakti mikla
athygli, enda má segja að hann hafí í þeirri sögu lagt til
hliðar ákveðnar hefðir í bama- og unglingabókmenntum.
I Tvíbytnunni lýsir Bent Haller hvemig samfélagið ber
oft rétt bamsins fyrir borð vegna ásóknar í efnaleg gæði.
Niðurstaðan er vonleysi sem endar með skelfmgu. Annað
verk Bent Haller sem hefur verið íslenskað er Maður
hendir ekki börnum í ruslafötuna (1994).
Rauði þráðurinn í öllum bókum hans er bamið sem á
rétt á að þroskast og dafna eins og ljóti andarunginn
sem varð að fallegum svani.
Bent Haller hefur hlotið margar viðurkenningar,
meðal annars Bamabókaverðlaun danska menningar-
málaráðuneytisins, Bamabókaverðlaun dönsku skóla-
safnskennarasamtakanna, auk þess sem hann hefur ver-
ið tilnefndur til IBBY-verðlauna.
Framlag íslands til Norrænu bamabókaverðlaun-
anna var bók Andra Snæs Magnasonar, Sagan af bláa
hnettinum, sem Mál og menning gaf út á síðasta ári.
Engin tilnefning kom frá Færeyjum en Norðmenn til-
nefndu Tor Age Bringsværd fyrir bókina Bewoulf Han
som ville bli husket. Frá Svíþjóð varð það rithöfundurinn
Moni Nilsson-Brannström fyrir Tsatsiki -bækumar og
frá Finnlandi var það Irmelin Sandman-Lilius fyrir
Sagor frán Frdmlingsgatan.
40