Fréttablaðið - 10.04.2021, Blaðsíða 74

ÞEGAR EIGINMAÐUR
OPNAR BÍLHURÐ
FYRIR KONU SÍNA, ÞÁ ER ÞAÐ
ANNAÐHVORT NÝR BÍLL EÐA NÝ
KONA.
Ef einn hinna stöðluðu e n sk u að a l s m a n n a hefði kvænst drottn-ing unni hefðu allir bilast úr leiðindum.“ Þetta hafði, Graham
Turner, sem ritaði ævisögu Filipp-
usar prins í óþökk viðfangsefnisins,
eftir Lundúnabiskupnum Richard
Chartres sem sjálfsagt hafði þarna
þó nokkuð til síns máls.
Næg hafa leiðindin í það minnsta
verið í kringum bresku konungs-
fjölskylduna en þótt margt megi
um Filippus sjálfan segja þá getur
hann seint talist hafa verið leiðin-
legur.
Filippus fæddist inn í grísku og
dönsku konungsf jölskyldurnar
þann 10. júní 1921, en til þess að
geta síðar kvænst breska ríkisarf-
anum, Elísabetu prinsessu, afsalaði
hann sér öllum titlum sem hann
fékk í vöggugjöf og gerðist breskur
ríkisborgari með ættarnafnið
Mountbatten.
Í heimanmund fékk hann að vera
hvorki meira né minna en barón af
Greenwich, jarl af Merioneth og
hertogi af Edinborg. Mikill vill þó
oft meira og Filippus linnti ekki
látum fyrr en hann fékk líka að
verða prins árið 1957.
Ekki hornkarl í höllinni
Filippusi hefur í gegnum tíðina
verið fundið ýmislegt til foráttu
en þykir þó jafnan hafa staðið sem
klettur að baki drottningu sinni og
sjálf hefur Elísabet II. lýst honum
sem stoð sinni og styttu.
Hann vildi þó enginn hornkarl
vera í höllinni og lét oft öllum illum
látum í orðum og æði, enda sterkur
persónuleiki með afdráttarlausar
og stundum sérkennilegar skoð-
anir, sem hann hikaði ekki við að
láta í ljós.
Hertoginn hreinskilni gaf ekk-
ert fyrir pólitískan rétttrúnað og
sleginn magnaðri forréttinda-
blindu hefur hann stuðað fólk með
ummælum sem hafa mörg þótt
óviðeigandi, óheppileg og rætin, en
inn á milli óneitanlega býsna snjöll.
Fjölmiðlaskriðdýrin
Þegar hann var að verða níræður
lýsti hann ástandi sínu þannig
að „hlutar væri farnir að detta af
honum“ og þegar hann sagði sig
frá öllum konunglegum skyldum
í maí 2017 grínaðist hann með að
það væri vegna þess að hann gæti
eki lengur staðið upp.
Samband hertogans og fjölmiðla,
sem hann kallaði „djöfulsins skrið-
dýr“ var stormasamt, sem kann
að hafa sitt að segja um almenn-
ingsálitið á honum. „Þið eruð
með moskító-f lugur. Ég er með
fjölmiðla,“ sagði hann á léttu nót-
unum við forstöðukonu spítala við
Karíbahaf 1966.
Þegar Filippus var einhverju
sinni spurður hvenær sonur hans,
prinsinn af Wales, myndi taka við
krúnunni spurði hann á móti: „Ertu
að spyrja hvort drottningin muni
deyja?“
Þegar hertoginn var spurður árið
1967 hvort hann langaði til Rúss-
lands var svarið baneitrað: „Ég
myndi gjarnan vilja heimsækja
Rússland, þrátt fyrir að bastarð-
arnir hafi myrt helming fjölskyldu
minnar.“
Þegar Filippus hitti ritsjóra
breska blaðsins Independent í
móttöku í Windsor- kastala spurði
hann: „Hvað ertu að gera hérna?“
Svarið var: „Mér var boðið, herra.“
„Já, en þú hefðir ekki þurft að
mæta.“
Beint á ská
Filippus þótti frábær skytta auk
þess sem hann var ágætis f lug-
maður og reyndur sjómaður. Hann
fæddist undir merki tvíburans og
stóð vel undir ýmsum klisjukennd-
um einkennum slíkra og var þannig
ákaflega mótsagnakenndur. Þannig
felldi hann stæðilegt tígrisdýr með
einu skoti í opinberri heimsókn til
Indlands 1961, en það sama ár varð
hann forseti World Wildlife Fund í
Bretlandi.
„Kettir drepa f leiri fugla en
menn. Af hverju eruð þið ekki með
slagorðið: „Drepið kött og bjargið
fugli?“ spurði Fillipus einhverju
sinni innan um hóp sem vann að
því að vernda dúfur.
Lítið fór líka fyrir dýravernd-
unarsinnanum þegar Filippus var í
Ástralíu 1992 og af þakkaði boð um
að fá að strjúka krúttlegum kóala-
bangsa. „Ó, nei. Ég gæti fengið ein-
hvern viðbjóðslegan sjúkdóm.“
toti@frettabladid.is
Hertogi hinna konunglegu móðgana
Filippus prins, drottningarmaður til 73 ára, lést skömmu áður en hann hefði orðið 100 ára. Hann var ekki allra
þótt háðsglósur hans og móðganir í gegnum tíðina bendi ekki til þess að hann hafi beinlínis verið leiðinlegur.
Hortugi hertoginn Filippus var nokkuð ern í ágúst 2017 þegar hann tók á móti hermönnum við Buckingham-höll í sinni síðustu opinberu athöfn eftir að
hafa ítrekað móðgað fólk með orðum sínum við slík tækifæri. Hann kom fram í krafti stöðu sinnar rúmlega 22.000 sinnum á 65 árum. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY
Sígildar móðganir
„Getur þú gert við DVD-spilarann
minn?“ þótti Filippusi sjálfsagt
og eðlilegt að spyrja leikkonuna
Cate Blanchett þegar þau hittust
2008 þar sem hún starfaði í kvik-
myndabransanum.
Listinn yfir ófétislegar athuga-
semdir sem Filippus prins hefur
gert við alls konar fólk, háa sem
lága, Hollywood-stjörnur, ungl-
inga og fötluð börn er langur, en
þar sem háðsglósur hans verða
ekki fleiri hlýtur að vera óhætt
að tilfæra nokkrar sem hafa
flogið hátt í gegnum síðustu öld.
Í síðasta sinn.
„ Þú hefur komist hjá því að
verða étinn.“
Við breskan innflytjanda í
Nýju-Gíneu.
„ Fyrir nokkrum árum voru allir
að tala um það að þeir þyrftu
meiri frítíma, allir væru að
vinna of mikið. Nú þegar
allir hafa meiri frítíma þá er
kvartað undan atvinnuleysi.
Fólk virðist ekki geta gert upp
við sig hvað það vill.“
Um kreppuástandið árið 1981.
„ Ef það rekur ekki við eða étur
ekki hey, þá hefur hún ekki
áhuga á því.“
Um Önnu dóttur sína, sem er
mikill hestaunnandi.
„ Þurfum við eyrnatappa?“
Þegar honum var sagt að Mad-
onna myndi syngja titillagið í
Bond-myndinni Die Another
Day.
„ Þú virðist vera tilbúinn í
háttinn.“
Við forseta Nígeríu sem var í
þjóðbúningi.
„ Það er ánægjulegt að vera í
landi þar sem þjóðin stjórnar
ekki.“
Við einræðisherra Paragvæ.
„ Hvað með Tom Jones? Hann
hefur sankað að sér milljónum
og er skelfilegur söngvari.“
Í umræðum um hversu erfitt er
að verða ríkur í Bretlandi.
„ Ég sé aldrei heimilismat – það
eina sem ég fæ er eitthvert
fínerí.“
„ Ó, ert það þú sem átt þennan
skelfilega bíl?“
Við Elton John þegar söngvar-
inn sýndi honum glæsikerru
sína.
„ Æ, ég vildi að hann myndi
slökkva á þessum hljóðnema.“
Á tónleikum Eltons John.
„ Ef þú verður hér mikið lengur
kemurðu heim með skásett
augu.“
Við breskan námsmann í Kína.
„ Ungt fólk er eins og það
hefur alltaf verið. Alveg jafn
heimskt.
Við undirbúning Duke of Edin-
burgh Awards 2006.
„ Nú jæja, þú hannaðir skeggið
þitt nú ekkert of vel, er það?“
Í samræðum við hönnuðinn
Stephen Judge um hökutoppa
2009.
„ Eruð þið enn í því að kasta
spjótum hver í annan?“
Við höfðingja frumbyggja í
Ástralíu.
„ Helvítis, heimska fífl!“
Um nemanda við Cambridge
sem þekkti hann ekki.
„ Þið eruð flest afkomendur sjó-
ræningja, er það ekki?“
Við íbúa Cayman-eyja 1994.
„ Ég tel nú ekki að vændiskona
sé neitt siðlegri en eiginkona,
en þær gera sama gagnið.“
„ Það hefur farið mikill tími og
orka í að koma því svo fyrir
að þið getið hlustað á mig til-
kynna að nú sé búið að opna
byggingu sem allir vita að er
búið að opna fyrir löngu.“
„ Hvernig heldurðu eiginlega
þeim innfæddu edrú nógu
lengi til að þeir nái prófinu?“
Við ökukennara í Skotlandi.
„ Ég lýsi því hér með yfir að
þetta sé opið, hvað sem þetta
er nú aftur.“
Í heimsókn í Kanada.
„ Þegar eiginmaður opnar bíl-
hurð fyrir konu sína, þá er það
annaðhvort nýr bíll eða ný
kona.“
„ Dettur fólk mikið um þig?“
Við konu í hjólastól.
1 0 . A P R Í L 2 0 2 1 L A U G A R D A G U R46 L Í F I Ð ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
LÍFIÐ