Af vettvangi - 01.07.1994, Qupperneq 2

Fratnhald af bls. 1.
Ályktun aðatfundar
VSÍ 31. maí 1994
Fimmtíu ára saga íslenska lýðveldisins
hefur einkennst af framförum og
vaxandi velmegun. Sá vöxtur byggðist á
bættum viðskiptakjörum og vaxandi
nýtingu sjávarfangs. En agaleysi var
útbreitt og ól af sér margfalt meiri
verðbólgu en í nálægum löndum.
Aflaskerðingu síðustu ára og lækkandi
verði á útflutningsmörkuðum hefur fylgt
stöðnun og samdráttur. Við þær
aðstæður hefur á hinn bóginn tekist að
ná tökum á gömlum vandamálum,
verðbólgu og skuldasöfnun.
Bætt starfsskilyrði, fleiri störf
Stefnan í efnahagsmálum hlýtur
óhjákvæmilega að markast af
fyrirsjáanlegri fjölgun fólks
á vinnumarkaði langt
umfram fjölgun starfa.
Allar ákvarðanir á
sviði efnahags- og
kjaramála verða
því að rniða að því
að glæða vöxt og
fjölga störfum varanlega
í atvinnulífinu. Erfiðleikum í atvinnu-
málunum verður ekki mætt með ein-
földum skammtímalausnum. Eini
raunhæfi kosturinn er að treysta
innviðina, bæta starfsskilyrði atvinnu-
lífsins og láta stöðugt verðlag hafa
forgang umfram önnur markmið.
Arðsöm fyrirtæki skapa störf
Á undanförnum misserum hefur sam-
keppnisstaða fyrirtækja verið bætt með
markvissum hætti að frumkvæði aðila
vinnumarkaðarins og í samvinnu við
stjórnvöld. Brýnt er að halda áfram á
þessari braut. En því aðeins aukast
fjárfestingar að arðsemi fyrirtækjanna sé
góð, því einungis arðsöm fyrirtæki geta
skapað vel launuð störf til frambúðar.
Vinnuveitendasambandið kallar því eftir
stefnumörkun sem hafi það megin-
markmið að tryggja íslenskum fyrir-
ækjum betri starfsskilyrði en fýrirtæki
búa við í okkar samkeppnislöndum.
Endurnýja þarf kjarasamninga
til tveggja ára
í þeirri stefnumörkun þarf m.a. að felast
niðurfelhng eignarskatta fjármuna sem
bundnir eru í atvinnurekstri og öðrum
íþyngjandi skattaákvæðum miðað við
keppinauta erlendis. Kjarasamninga
þarf að endurnýja til tveggja ára í því
augnamiði að auka atvinnu. Samnings-
ákvæði um vinnutíma þarfnast endur-
skoðunar til að bæta nýtingu fram-
leiðslutækjanna. Endurskoða
þarf vinnulöggjöfina þannig að
dregið verði úr möguleikum
smáhópa á að valda stórtjóni
með verkfallsað-
gerðum. Þá er
brýnt að lækka
kostnað og auka
hagkvæmni í opin-
berum rekstri. Agi sam-
keppninnar er rétta leiðin að
því marki. Því ber að auka kaup
opinberra aðila á vörum og þjónusm af
einkaaðilum á samkeppnismarkaði.
Tryggja verður ávinning EES
Á sviði utanríkismála er brýnt að tryggja
ávinninginn af EES-samningnum ef
önnur EFTA-ríki ganga í ESB.
Samkeppnisstaða sjávarútvegs versnar
við þær breytingar og staða íslands
verður önnur en vænst var strax á næsta
ári, ef til kemur. Við þessum nýju að-
stæðum þarf að bregðast af yfirvegun og
ábyrgð. Samtök atvinnulífsins gaum-
gæfa nú stöðu íslands á alþjóða-
vettvangi, einkum þá þætti hennar sem
snúa að tengslum íslands og ESB. Fyrir
árslok þurfa að liggja fyrir skýrir
valkostir í þessu efni og rneð hvaða
skilmálum hagsmunir íslendinga verði
best tryggðir í samskiptum við ESB.
Samskipti íslands við aðrar þjóðir
Að endingu ræddi Magnús samskipti íslands
við aðrar þjóðir. Sagði hann meðal annars
að flestir hefðu vænst að í EES-samningnum
fælist fullnægjandi trygging fyrir brýnustu
viðskiptahagsmunum íslendinga á allra næsm
árum. Nú hefðu aðstæður breyst hraðar en
flestir sáu fyrir og ef allt færi eins og
stjórnvöld í hinum EFTA-ríkjunum stefndu að,
þá yrðum við einir eftir á EFTA-væng EES-
samningsins í upphafi næsta árs. Það
jafnvægi sem samningurinn byggði á hefði þá
augljóslega raskast og einhverra úrræða væri
þörf. Magnús nefndi tvo kosti. f fyrsta lagi að
rneð samningum við ESB tækist að þróa EES-
samninginn þannig að íslenskir hagsmunir
yrðu fullkomlega tryggðir í framtíðinni eða að
kanna möguleika á aðild með einhverjum
hætti. Magnús lagði á það áherslu að í
báðum tilvikum væri þó augljóst að við
yrðum sjálf að skilgreina hvaða lágmarks-
þarfir sammngur um tengsl við ESB þyrfti að
uppfylla, svo framtíðarhagsmunir íslendinga
væru tryggðir. Samtök atvinnulífsins væru
um þessar mundir að vinna úttekt á þessum
málum svo við gætum síðar á þessu ári
komið fram með heilsteypta, rökstudda
niðurstöðu og tillögur af atvinnuh'fsins hálfu.
EES tryggir stöðu fyrirtækja
Davíð Oddsson forsætisráðherra gerði einnig
stöðu íslands á alþjóðavettvangi að umtalsefni
og taldi stöðu íslenskra fyrirtækja í alþjóða-
viðskiptum trygga með þeim samningum sem
ísland hefði gerst aðili að, svo sem EES og
GATT. Hefðu íslendingar hins vegar ekki
gerst aðilar að Evrópska efnahagssvæðinu
væri þeim við núverandi aðstæður nauðugur
einn kostur að sækja um aðild að Evrópu-
sambandinu. EES-samningurinn hefði svig-
rúm til að tryggja alla helstu viðskipta-
hagsmuni okkar án þeirra skuldbindinga sem
í aðild fælust. Davíð sagði enn fremur að
íslendingar yrðu að tryggja að Evrópu-
sambandið stæði við þær skuldbindingar sem
í EES-samningnum fælust.
2