Morgunblaðið - 10.02.2021, Síða 11

FRÉTTIR 11Erlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. FEBRÚAR 2021
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Leiðtogar demókrata og repúblikana í öld-
ungadeild Bandaríkjaþings, þeir Chuck
Schumer og Mitch McConnell, komust að sam-
komulagi í fyrrinótt um hvernig haga ætti rétt-
arhöldum deildarinnar yfir Donald Trump
fyrrverandi Bandaríkjaforseta, en fulltrúa-
deild þingsins ákærði hann í síðasta mánuði
fyrir að hafa ýtt undir árás stuðningsmanna
sinna á þinghúsið 6. janúar síðastliðinn.
Réttarhöldin hófust í gær, en áætlað var að
fyrsti dagurinn færi að mestu leyti í umræðu
um hvort stjórnarskráin heimilaði slík réttar-
höld yfir embættismönnum, jafnvel eftir að
þeir yfirgefa embætti sitt, en lögfræðingar
Trumps hafa reynt að fá málinu vísað frá á
þeim forsendum að það standist ekki stjórn-
arskrá.
Fleiri lögspekingar vestanhafs virðast þó
vera á þeirri skoðun að réttarhöldin eigi að fara
fram, með vísan til tveggja fordæma frá 18. og
19. öld, þar sem öldungadeildin rökræddi hvort
hún ætti að rétta yfir ráðherrum sem þegar
höfðu sagt af sér. Var það samþykkt með þeim
rökum að stjórnarskráin veitir deildinni einnig
heimild til þess að meina þeim einstaklingum
sem hún sakfellir að gegna nokkru öðru emb-
ætti á vegum Bandaríkjanna.
Ólíklegt þykir þó að Trump verði sakfelldur,
en tvo þriðju hluta þingmanna deildarinnar
þarf til þess. Gera má fastlega ráð fyrir því að
allir demókratar greiði atkvæði með sekt
Trumps, en aðeins um fimm eða sex repúblik-
anar. Mun þá enn vanta um tólf atkvæði í við-
bót til þess að ná þeim fjölda sem þarf.
Réttarhöldum lokið í næstu viku?
Samkomulag Schumers og McConnells
vakti ekki síst athygli fyrir það að standist þær
tímasetningar sem í því eru gæti réttarhöld-
unum yfir Trump verið lokið í næstu viku með
atkvæðagreiðslu um sekt eða sýknu.
Samþykki deildin að málið standist stjórnar-
skrá fá bæði sækjendur og verjendur 16
klukkustundir hvorir um sig til að setja fram
mál sitt. Hefð er svo fyrir því að öldungadeild-
arþingmenn fái heilan dag til þess að leggja
fram fyrirspurnir. Atkvæðagreiðsla um lyktir
málsins gæti því farið fram strax næsta þriðju-
dag.
AFP
Þinghúsið Þjóðvarðliði stendur vörð í gær.
Réttarhöld hafin í öldungadeildinni
 Rökræddu hvort málaferlin stæðust stjórnar-
skrána  Stefnt að lyktum máls í næstu viku
Sameinuðu þjóðirnar fordæmdu her-
foringjastjórnina í Búrma í gær fyrir
að beita mótmælendur aukinni
hörku eftir að lögreglan beitti
gúmmíkúlum og táragasi til þess að
leysa upp mótmæli gegn valdaráni
hersins. Var þetta fjórði dagurinn í
röð sem mótmælendur héldu út á
götur helstu borga landsins, sem
einnig er þekkt sem Mjanmar, og
létu þeir bann hersins við frekari
mótmælum sem vind um eyru þjóta.
Héldu þeir á fánum og borðum með
myndum af Aung San Suu Kyi, leið-
toga stjórnarflokksins NLD, en
henni hefur verið haldið í stofufang-
elsi allt frá valdaráninu fyrir rúmri
viku, en hún er í hávegum höfð meðal
landsmanna.
Talsmenn NLD-flokksins til-
kynntu á facebook-síðu hans í gær-
kvöldi að herinn hefði gert rassíu á
höfuðstöðvar flokksins í Jangon,
brotið allt og bramlað.
„Óásættanlegt“ framferði
Ola Almgren, fulltrúi Sameinuðu
þjóðanna í landinu, sagði að beiting
ofbeldis gegn mótmælendum væri
óásættanleg, en ekki var ljóst hversu
margir þeirra hefðu særst eða slas-
ast eftir aðfarir lögreglu og örygg-
issveita.
Nýsjálensk stjórnvöld greindu frá
því í gær að þau hygðust hætta öllum
samskiptum við stjórnvöld í Búrma,
en þar á meðal væri samstarf milli
herja ríkjanna sem nú yrði hætt
vegna valdaránsins.
Þá ítrekuðu bandarísk stjórnvöld í
fyrrinótt að þau stæðu með almenn-
ingi í landinu og rétti hans til þess að
mótmæla á friðsaman hátt og til
stuðnings réttkjörnum stjórnvöld-
um. Sagði Ned Price, talsmaður
bandaríska utanríkisráðuneytisins,
að kröfum Bandaríkjastjórnar um að
fá að ræða við Aung San Suu Kyi
hefði verið hafnað.
SÞ fordæmir
ofbeldi hersins
 Gúmmíkúlum beitt á mótmælendur
AFP
Órói Mótmælendur í Jangon hengdu
upp borða með mynd af Suu Kyi.
Fimbulkuldi var víða um norðanverða Evrópu í
gær, þar á meðal í Bretlandi, Þýskalandi og í
norðurhluta Frakklands. Áttu bílstjórar í Þýska-
landi í erfiðleikum með að komast leiðar sinnar
og voru gosbrunnar á hinu fræga Trafalgartorgi
í Lundúnum í klakaböndum.
AFP
Trafalgartorg
í klakaböndum
Josep Borrell, ut-
anríkismálastjóri
Evrópusam-
bandsins, sagði í
gær á fundi Evr-
ópuþingsins að
hann hygðist
leggja fram til-
lögu um refsiað-
gerðir gegn
Rússum á næsta
leiðtogafundi
sambandsins 22. febrúar vegna með-
ferðar þeirra á Alexei Navalní og
harkalegra viðbragða stjórnvalda
við mótmælum gegn fangelsun hans.
Borrell heimsótti Moskvu í síð-
ustu viku og ræddi þar við Sergei
Lavrov, utanríkisráðherra Rúss-
lands, en sendiráðsstarfsmönnum
þriggja ESB-ríkja var vísað úr landi
meðan þeir funduðu. „Ég gerði mér
engar vonir fyrir heimsóknina, og ég
er enn áhyggjufyllri eftir hana,“
sagði Borrell.
Leggur
til refsi-
aðgerðir
Josep
Borrell
 Borrell ósáttur
við framferði Rússa