Morgunblaðið - 24.02.2021, Blaðsíða 29

MENNING 29
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 24. FEBRÚAR 2021
» TónlistarkonurnarBjörk Níelsdóttir
sópran og Eva Þyri
Hilmarsdóttir píanó-
leikari komu fram á
hádegistónleikum á veg-
um Íslensku óperunnar,
svokallaðri Kúnstpásu, í
Hörpu í hádeginu í gær.
Þær fluttu fjölbreytileg
sönglög eftir Mozart,
Satie, Weill, Piazzolla
og fleiri.
Björk Níelsdóttir og Eva Þyri Hilmarsdóttir í Kúnstpásu
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Flytjendurnir Tónleikar Evu Þyri Hilmarsdóttur og Bjarkar Níelsdóttur í Norðurljósasalnum voru vel sóttir.
Á tónleikum Snorri Zóphóníasson og Guðjón Magnússon voru meðal gesta.
Gestir Guðfinna Agnarsdóttir og Ása Áskelsdóttir. Í Hörpu Ari Hálfdánarson og Guðbjörg S. Jónsdóttir.
Ópið er frægasta málverk norska
meistarans Edvards Munchs og hef-
ur löngum verið talið eitt áhrifa-
mesta myndverk sem gert hefur ver-
ið sem sýnir örvæntingu manns.
Munch málaði fjórar útgáfur af Óp-
inu, þá fyrstu árið 1893. Myndin varð
strax umtöluð og fræg en það var
ekki fyrr en ellefu árum síðar, þegar
þessi fyrsta útgáfa var sýnd í Kaup-
mannahöfn, að getið var um setningu
sem skrifuð hafði verið með blýanti á
norsku á himininn í verkinu, ofarlega
til vinstri: „Kan kun være malet af en
gal Mand!“ Getur aðeins hafa verið
málað af óðum manni.
Setningin hefur löngum þótt ráð-
gáta, en nú segjast sérfræðingar við
Listasafn Noregs, sem á verkið, hafa
leyst gátuna. Eftir að hafa myndað
skriftina með innrauðri tækni og bor-
ið hana saman við skrif Munchs sjálfs
telja þeir fullvíst að málarinn hafi
sjálfur verið að verki. Mögulega til að
tjá skoðanir og ummæli fólks sem
hafði séð málverkið er hann sýndi
það fyrst. Ráðist var í rannsóknina
þegar verkið var hreinsað fyrir opn-
un hins nýja Munch-safns í Ósló síðar
á árinu.
AFP
Setningin „Kan kun være malet af en gal Mand!“ hefur verið skrifað á mál-
verkið eins og innrauð myndin sýnir. Munch er nú sagður vera skrifarinn.
Munch skrifaði
sjálfur á Ópið
Ópið Setningin fræga er skrifuð
ofarlega til vinstri á málverkið.
 Ráðgátan um
skrif á verkið leyst
Útvarpsfólkið Anna Gyða Sigurgísladóttir og Eiríkur
Guðmundsson lesa upp texta sem eru í eftirlæti hjá þeim
á húslestri í Borgarbókasafninu Gerðubergi í kvöld, mið-
vikudagskvöld, og hefst dagskráin kl. 20. Vegna
samkomutakmarkana þurfa gestir að skrá sig á viðburð-
inn á vefsíðu Borgarbókasafnsins.
Anna Gyða og Eiríkur störfuðu saman á Rás 1 þegar
þau sáu um útvarpsþáttinn Lestina en bæði hafa komið
að ýmsum öðrum þáttum og pistlum, auk þess hafa þau
sent frá sér fræðitexta og skáldrit. Meðal skáldsagna
Eiríks eru Undir himninum, 1983, og Sýrópsmáninn.
Anna Gyða og Eiríkur lesa valda texta
Eiríkur
Guðmundsson