Morgunblaðið - Sunnudagur - 21.02.2021, Side 16

Þ
að er ekki sérlega tilkomumikið að
seilast í tilbúnar persónur til að gefa
málatilbúnaði sínum styrk. Hercule
Poirot var svo vel löguð týpa af
hendi Christie að hún varð sam-
ferða kynslóðum lesenda í þúsund
löndum sem biðu spenntir eftir nýjustu fréttum af
þessum góðkunningja sínum. Og við mörg hver, sem
gleyptum í okkur fréttirnar sjóðheitar, þóttumst
þekkja viðhorf hans og lífsskoðanir svo vel að geta
séð tilsvör hans fyrir áður en komið var að þeirri
setningu.
Það breytist ekki
„Fólk breytist ekki,“ var ein af þeim þekktustu, oft-
ast andmæli eða þá muldur sem viðmælandinn
heyrði ekki, eftir fullyrðingu sína um það gagnstæða.
Íslensk sögupersóna, næsta ókunn, borin við Poi-
rot, og varla sett saman af skáldi, lét þess stundum
getið að hún hefði alla sína tíð gætt sín á manneskju
sem hún hefði séð lauma steinvölu í snjóbolta sinn
áður en hún kastaði honum í hinn hópinn í snjókast-
inu í skólaportinu.
Varfærnin (eða léttu fordómarnir), sagði hún, hafa
borgað sig vel á lífsgöngunni í samskiptum við við-
komandi. Kastarinn sá þroskaðist vel og dafnaði
brátt og kom sér í álit. En hann breyttist ekki. Mun-
urinn var aðeins sá að enginn stóð hann að verki síð-
ar meir.
Einmitt
Staðhæfingin um Poirot rifjaðist upp við upphafs-
setningu pistils í Andríki í þessum mánuði: „Sama
fólkið og lét undan þeim kröfum ESB að íslenskur
almenningur gengist í ábyrgð fyrir Icesave virðist
nú hafa skuldbundið Ísland gagnvart ESB til að
panta ekki nægt bóluefni frá öllum helstu framleið-
endum fyrir viðkvæmustu hópa þjóðfélagsins.
Í helstu forgangshópum bólusetningar gegn kór-
ónuveirunni eru um 90 þúsund Íslendingar. Í þessum
hópi eru til að mynda allir sem eru orðnir 60 ára og
eldri, langveikir og framlínumenn.“ -Já einmitt, það
breytist ekkert, sagði Poirot.
Í pistlinum segir svo (bréfritari hefur ekki sann-
reynt hann, og þykir óþarft, enda Andríki þekkt fyrir
vandvirkni): „Enginn Íslendingur undir 60 ára hefur
látist hér á landi með kórónuveirusmit. Um 4.500 Ís-
lendingar undir 60 ára aldri hafa hins vegar greinst
með smit og þá má gera ráð fyrir að yfir 7.000 á þess-
um aldri hafi smitast. Engin andlát. Enda gefur CDC
upp dánartíðnina (IFR) 0,003% fyrir 0 – 19 ára og
0,02% fyrir 20 – 49 ára. Að setja þessa hópa í spenni-
treyju vegna kórónuveirunnar á sér þá einu mögu-
legu réttlætingu að þeir geti borið smit í viðkvæm-
asta hópinn en dánartíðni samkvæmt mati CDC fyrir
70 ára og eldri er um 5%.
Til að bólusetja 90 þúsund Íslendinga í viðkvæm-
asta hópnum þarf 180 þúsund skammta af bóluefnum.
Var þá ekki alveg augljóst að panta að algjöru lág-
marki 180 þúsund skammta frá öllum helstu bólu-
efnaframleiðendum? Engin leið var að vita hver
þeirra yrði fyrstur til að koma bóluefni í umferð eða
hve virk þau yrðu og hverjar mögulegar langtíma
aukaverkanir væru.“
Enn fylgt vondu fordæmi
Fleira fróðlegt fylgir í pistlinum sem lesendur geta
kíkt í eftir hentugleikum. En þessar hugleiðingar
minna á að hluti af pirringi varð þegar á daginn kom
að Bretum vegnaði frjálsum mun betur en ESB í slag
um að tryggja sínu fólki bóluefni. Þá kom skyndilega
skrítið útspil frá Frakklandsforseta um að ekki væri
óhætt að nota bóluefni sem Bretar notuðu sem vörn,
handa fólki sem væri 65 ára eða eldra!
Óneitanlega leit þetta út sem einhvers konar kássa
af spælingu og öfund, eins og unglingarnir segja, í
garð tjallanna. En svo tilkynntu sóttvarnamenn hér
skyndilega að þótt Ísland fengi þetta sama bóluefni
þá yrði það ekki notað fyrir fólk eldra en 65 ára vegna
þess að einhver yfirvöld á meginlandinu segðu að
ekki væri búið að sannreyna hvort slíkt væri í lagi!
Það var dálítið eins og þeir sem tilkynntu þetta hér
vissu að þetta hljómaði undarlega, því vitnað var til
þess eins og sem afsökunar að „norsk yfirvöld“ hefðu
tekið sömu afstöðu! Það er búið að brýna alla á því að
„vísindamenn“ verði að taka allar ákvarðanir sem
snerta fárið (en ekki er þó gert ráð fyrir að þeir beri
neina ábyrgð, frekar en embættismenn sem umboðs-
maður Alþingis virðist telja að séu endapunktur valds
á Íslandi).
Norska þjóðin hefur tvívegis hafnað því að ganga í
ESB en stjórnkerfið þar og stærsti stjórnarflokk-
urinn og stærsti andstöðuflokkurinn hafa fyrir löngu
gengið í sambandið.
En almenningur hér hlýtur að spyrja sig að því,
hvað gerist þegar menn verða 65 ára sem útilokar
notkun efnisins sem rannsóknir sýna að henti fólki al-
mennt vel. Óneitanlega hljómar þetta eins og hver
önnur endaleysa og það styrkir enn þá mynd að Bret-
ar gera ekkert með þetta furðutal, hvorki stjórn-
málamenn, sem hafa ekkert nema ónýtt þjóð-
arumboð, né „vísindamennirnir,“ sem alltaf er látið
eins og sé eintalandi hópur, svo ekki sé talað um
„stjórnkerfið“ sem á að ráða öllu og helst í öfugu hlut-
falli við ábyrgð sína.
Var allt í stakasta lagi
Enn þykir hið argasta hneyksli að alvarlega hafi ver-
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Fullvaxið fólk og
foringjar feta eins
og börn í bandi
Reykjavíkurbréf19.02.21
16 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21.2. 2021