Fiskifréttir - 26.08.1983, Page 8
FRETTIR
föstudagur 26. ágúst 1983
SKIFAMÁLNING
Fiskifréttir heimsækja Akranes einn eftirmiðdag:
Með kátu fólki á Skaganum.
Aðalsteinn Halldórsson, eigandi Sœrúnar, og Björgvin Halldórsson háseti
I.
Frá Akranesi eru gerðir út fjórir
togarar og eru þar starfræktar fjórar
fiskvinnslustöðvar. Auk þess átta
bátar en saga þeirra er sem margra
báta annarra fremur sorgleg þessi
misserin. Allir liggja þeir við bryggju-
sporðana, láta lítið vfir sér enda legið
þar lengi og munu ef fram fer sem
horfir liggja þar enn um langa hríð.
Helmingur þeirra fær þó að spreyta
sig á sfldveiðum með haustinu. Um
hina er óvíst hvað' verður. Þá eru
ótaldar trillurnar sem skipta tugum
og hvflast margar utan í gömlum inn-
rásarpramma frá seinni stríðsárunum
sem til skamms tíma sigldi með sem-
ent um Faxaflóann.
Þegar best lætur og allt í fullum
gangi á Skaganum vinna um 600
manns við fiskveiðar og -vinnslu,
fyrir nú utan skrifstofuliðið í landi
og þjónustu ýmiskonar. Með öðrum
orðum: Akranes er mikill útgerðar-
bær. Þar snýst lífið öðru fremur um
fiskinn, fótboltann og sementið.
II.
Það var ekki amalegt að heim-
sækja Skagamenn þennan sólríka
eftirmiðdag. Allir togararnir lágu
meira að segja í höfn og á bry-
ggjunum var ys og þys enda verið
að gera klárt fyrir næsta túr. Þegar
Akraborgin hafði rekið kokið upp
að útaksturssporðinum, ælt út úr
sér farartækjum og skyrpt úr sér
gangandi, hélt ég sem leið lá með-
fram virkisgörðum SR upp á Jað-
arsbraut og bankaði upp á hjá
útgerðarfirmanu Krossvík. Innan
dyra hitti ég Sigurð J. Halldórsson
sem greiddi götu mína af röggsemi.
III.
A bryggjunni bar mest á nokkr-
um smápollum með veiðistangir og
ekki fór milli mála að þeir voru að
fá’ann, ljótan að vísu. Þótt drengir
þessa lands renni grimmt fyrir
marhnútinn er vart hætta á ofveiði
á þeim bæ. Mætti hann þó fjúka
fyrr en flest annað. Skyldi annars
vera hægt að koma hertum
marhnútahausum í verð í henni
svörtu Afríku.
Spölkorn frá stóðu þrír menn um
borð í Særúnu, 9 tonna bát smíð-
uðum í Englandi fyrir hálfu öðru
ári, og tóku í nefið. Af stakri hátt-
vísi var mér boðin hressing og var
það upphafið af skemmtilegu
spjalli. Fyrir svörum varð aðallega
Aðalsteinn Halldórsson, eigandi
Særúnar. Var á grásleppu í sumar
og gekk sæmilega. Mátti vera
meira. Annars helvítis ótíð í allt
sumar. Er framtíð í svona bátum?
„Þetta ber sig svona sæmilega,
ekki kvartar maður að minnsta
kosti. Ber sig betur en margt
annað. Það er bara blessað sjóða-
kerfið. Þar fæst ekki lán út á svona
báta. Maður verður að kaupa stór
skip sem útséð er um að beri sig
ætli maður að eiga aðgang að
lánum. Það ætti að lána 50% í
svona bátum. Eg fékk 20% eftir
mikið strögl." Sagði Aðalsteinn
meðal annars.
IV.
Á leiðinni upp bryggjuna hóaði í
mig maður með einkennishúfu og
dökk sólgleraugu og spurði mig
erindið. Að lokinni kynningu var
mér boðið inn í hafnarskúrinn því
hér var enginn annar á ferð en
Björn H. Björnsson, yfirhafn-
sögumaður, ásamt tveimur undir-
sátum sínum. Björn er skraf-
hreifinn með ákveðnar skoðanir á
hlutunum og munninn fyrir neðan
nefið. Sjálfur kaus hann að kalla
sig manninn með silkihúfuna.
„Það er allt í þessu fína á meðan
ríkisstjórnin kemst ekki með fing-
urna í málin. Kæmist ég í ráðherr-
astól myndi ég loka öllu heila
klabbinu, senda liðið heim. Negla
fyrir Alþingishúsið, engu máli
skiptir hvort þingmennirnir yrðu
inni eða úti. En svona frómt frá
sagt; þeir gera bara illt verra. Já,
blessaður láttu þetta bara fara á
prent. Eg skrepp í sumarfrí þegar
þetta kemur út. (Segir hann glott-
andi.) Það þýðir ekkert annað en
vera hress í munninum. Það er það
eina sem maður á eftir.“
A meðan við drukkum kaffitár úr
stórum könnum hrutu mörg gull-
korn af vörum Björns. Við Alfreð
Kristjánsson hafnsögumaður,
hlustuðum og samsinntum með
reglulegu millibili.
„Eg hef haldið því fram í mörg ár
að sjávarútvegurinn á Islandi sé
vitlaust rekinn. I raun ætti bara að
stunda þorskveiðar á handfæri og
línu. Og auðvitað verður að haga
veiðunum eftir dintum náttúr-
unnar, lifríki fisksins, árstíðum og
göngum. Annars endar allt með
ósköpum. Mikið ef ósköpin eru ekki
þegar dunin yfir.“
I þessu hringdi síminn. Björn
snaraðist fram: „Halló, Björn H.
Björnsson," svaraði hann með
þrumuraust. „Aha, fagnandi."
Viðmælandi hans spurði um tíma-
setningu á flóði og fjöru og fékk
greinargóð svör. Síðan: „Jesssör,
hann spáir vaxandi suðaustan og
rigningu . . það þýðir ekkert að róa
þá . . annaðhvort núna eða ekki.“
V.
I flökunarsal HB var allt á fullri
fart enda flaggskipið Haraldur
Böðvarsson nýkominn að landi. Við
eitt flökunarborðið stóðu tvær
yngismeyjar sem hræddust mynda-
vélina. Hringormarnir áttu hugi
þeirra alla. Eg spurði aðra þeirra
hvort hún myndi mæla með fiski-
num við bandaríska neytendur.
„Nei, ég myndi aldrei borða þetta,
mér finnst þetta hálf ógeðslegt. Ég
borða aðeins þann fisk sem pabbi
veiðir."
Verkstjórinn, Kristinn Jensson,
vildi ekki sleppa mér fyrr en ég
hefði litið „stoltið" þeirra, kaffi-
stofuna, augum. Sannast sagna
stóð stoltið undir nafni, hrein, björt
og rúmgóð með listaverkum á
veggjum. A eftir leiddi hann mig
inn í lyftu sem flutti okkur á næstu
hæð þar sem stjórarnir hafa sína
aðstöðu. Þar stóðu bræður þrír,
sonarsynir stofnanda fyrir-
tækisins, heilsuðu mér ljúflega og
vísuðu um skrifstofur. I lokin bauð
einn þeirra, Sveinn Sturlaugsson,
mér í bíltúr um rauða hverfið þar
sem unnið er ötullega að uppbygg-
ingu og endurnýjun. Mér virtist
nóg um uppganginn í öllu kreppu-
talinu.
„Jú, þetta rúllar svosem," sagði
Sveinn. „En það má ekkert út af
bera. Hvernig heldurðu að það sé til
dæmis að liggja með skreiðar-
birgðir upp á 20 milljónir og enginn
veit hvað verður?" Víst er það tví-
sýnt.
VI.
Niðri á höfn var verið að gera allt
klárt í Haraldi Böðvarssyni fyrir
næsta túr. Það er langur vegur frá
kútternum Haraldi til togarans
nafna hans Böðvarssonar. Á báðum
þó kátir karlar og væntanlega hlát-
urmildar konur í landi.
-TT.
"\
Björn H. Björnsson, yfirhafnsögumadur, fer ekki í grafgötur með skoðanir sína í mál-
efnum sjávarútvegsins.
Það er þetta sem við köllum: FISKVEIÐAR Á ÞURRU LANDI, VEIÐAR ÁN SJÓFERÐAR.
AUKIÐ ÖRVGGIIVIGTUN
Með Póls vogakerfi næst
margfalt jafnari vigtun auk eftirlits.
Jafnari vigtun = öruggari
vigtun = engin undirvigt.
MIKIL ARÐSEMI
Reynslan sýnir að vegna jafnari vigt-
unar, lækkar meðalvigtin. Póls-
vogakerfið sparar því geysilegar
fjárhæðir samfara AUKNU ÖRYGGI.
Á þennan hátt stunda nú fjölmörg
frystihús „fiskveiðar" með Póls-
vogakerfi. Þær vogir og vélar frá
Pólnum, sem nú eru í notkun í land-
inu, afla með þessum hætti á við
meðal skuttogara miðað við aflaverð-
mæti.
e
Póllinn h.f.
Aðalstræti 9,
Pósthólf 91
400 Isafjörður
Sími (94)3092