Fiskifréttir - 08.01.1988, Blaðsíða 8

8
föstudagur 8. janúar
Fiskimjölsiðnaðurinn:
Tollamál
Við hátíðleg tækifæri og þegar
ráðamönnum þjóðarinnar ber
svo við að horfa, ræða þeir um
nýsköpun atvinnuveganna og að
allt þurfi að gera til að við Islend-
ingar getum staðið jafnfætis öðr-
um þjóðum í tæknivæðingu. Við
eigum í samkeppni á mörkuðum
og fyrirtæki eru hvött til að búa
sig sem best í þá baráttu með full-
komnustu tækjum til að auka
hagkvæmni og nýtingu.
En hver er svo hin raunveru-
lega merking þessara orða ráða-
mannanna? Ganga þeir fyrir
skjöldu og ryðja braut fyrirtækj-
anna til betri afkomu með auk-
inni tæknivæðingu? Svarið telja
flestir vera að sjálfsögðu já. En
því fer fjarri að svo sé. Við inn-
göngu Islendinga í EFTA varð
hinn svokallaði samkeppnisiðn-
aður til, þ.e. stjórnvöld hétu því
að íslenskur iðnaður, sem fram-
leiddi vöru sem væri í samkeppni
við vörur annarra EFTA-landa,
skyldi búa við sömu starfsskilyrði
og erlendu keppinautarnir og því
njóta fríðinda í tollum og sölu-
gjaldi af aðföngum sínum. Efndir
stjórnvalda í þessu hafa verið
vægast sagt dræmar. Það hefur
einungis verið fyrir mikla og
þrotlausa baráttu einstakra fyrir-
tækja og samtaka eins og Félags
ísl. iðnrekenda sem ávinningar
hafa náðst og stjórnvöldum hefur
verið þröngvað til að standa við
gefin fyrirheit.
Árið 1983 fékk Félag ísl. fisk-
mjölsframleiðenda viðurkenn-
ingu Fjármálaráðuneytisins á því
að fiskmjölsiðnaðurinn væri
samkeppnisiðnaður enda höfðu
tollar af afurðum hans þ.e. fisk-
mjöli og lýsi, verið felldir niður
við inngöngu íslands í EFTA. Pá
þegar hafði ráðuneytið útbúið
lista yfir þau tollnúmer sem njóta
skyldu „niðurfellingar og endur-
greiðslu aðflutningsgjalda og/
eða sölugjalds" eins og sagði í
auglýsingu ráðuneytisins.
Þegar að viðurkenningu þess-
ari fenginni hugðust fiskmjöls-
framleiðendur njóta samkeppn-
isaðstöðu sinnar, enda í harðri
samkeppni á mjöl- og lýsismörk-
uðunum. Hófu þeir að senda
ráðuneytinu beiðnir um niður-
fellingu gjalda á ýmsum þeim
vörum sem þeir voru að flytja inn
og áttu tvímælalaust rétt á að
losna undan gjaldtöku skv. regl-
unum um samkeppnisiðnað.
Svör ráðuneytisins voru á einn
veg. Auglýsing ráðuneytisins var
tæmandi og ekki stóðu til breyt-
ingar á henni. Fiskmjölsiðnaður-
inn stóð því með ónýtt viður-
kenningarblað í höndunum.
Um óbilgirni ráðuneytisins
Á miðju síðasta ári er einn
fiskmjölsframleiðandi að flytja
inn mjög dýra varahluti í fisk-
kökupressu. Sendir hann ráðu-
neytinu beiðni um niðurfellingu
aðflutningsgjalda sem hann eigi
rétt á. Svar ráðuneytisins var eins
og að ofan er greint, að því við-
bættu að verði gerðar breytingar
á listanum um tollnúmer sem
njóta niðurfellingar gjalda vegna
samkeppnisiðnaðar muni beiðni
framleiðandans tekin til nánari
athugunar. I byrjun þessa árs er
listi ráðuneytisins endurskoðað-
ur og birtur í Stjórnartíðindum
að vanda. Viti menn, inn á list-
ann eru komin tollnúmer um
varahluti í fiskkökupressu. Bar-
áttan var þá ekki til einskis. Því
miður hirti ráðuneytið ekki um
að láta framleiðandann vita um
FRYSTITÆKI í HÆSTA GÆÐAFLOKKI
O Sjálfhleðslutæki O Láréttir frystar
O Lóðréttir frystar O Sambyggð tæki
Sjálfhleðslutæki
- Bylting í frystingu -
meka
SKEMMUVEGI 8
200 KÓPAVOGI
SÍMI72244
einkaumboð fyrir
stal/samifi á íslandi
Fiskifréttir—áskríft 91-82300
JAM VINNSLA
um bord
Rækjusjódari
Breidd 1500 mm
Lengd 1300 mm
Flæd 1700 mm
Afköst 300 kg/klst
(25 kg i skammti)
HitacJur med raf-
magni eda olíu.
Skapid meiri verdmæti, sjódid um bord.
Til uppsetningar eftir sjódara bjódum vid kælifæriband,
lausfrysti og pökunaradstödu. Fyrir sjódara, bjódum vid
stærdarflokkara og naudsynleg færibönd.
Vid bjódum einnig heildar rækjuvinnslulínur, og setjum þær
upp um bord.
Maskinfabriken JAM A/S
Alsvej 2 • DK-5800 Nyborg
Denmark
Telf. 09 31 16 17 • Telex 50 471
Telefax: 09 31 23 25
/
/
/
/
2.7
afgreiðslu þess á máli hans og
hann hafði sjálfur í öðru að
snúast á háloðnuvertíð en að lesa
Stjórnartíðindi. Því leið sá frest-
ur sem framleiðandinn hafði tii
að krefjast endurgreiðslu gjald-
anna og nú stendur ráðuneytið á
því að neita honum um endur-
greiðslu gjaldanna.
Tæknivæðing
fískmjölsiðnaðarins
Til að mæta aukinni sam-
keppni á erlendum mörkuðum er
nauðsynlegt fyrir íslenskan fisk-
mjölsiðnað að tæknivæðast.
Aukin sjálfvirkni með stjórnun
flestra þátta framleiðslunnar frá
stjórnstöð sem ávailt sér fyrir-
bestri nýtingu á hráefni og að af-
urðir séu í bestu hugsanlegu
ástandi miðað við það hráefni
sem berst að, er tvímælalaust það
sem verður að koma til í verk-
smiðjunum.
Fiskmjöls- og lýsisframleiðsla
er mjög flókinn efnaferill. Til að
búa sem best að þessari fram-
leiðslu eru vinnslukerfin byggð
upp að stórum hluta úr ryðfríum
einingum þar sem á ferðinni eru
ýmis efni sem valda tæringu.
Þessum kerfum er síðan stjórnað
með lokum frá stjórnstöð. Þessir
lokar eru byggðir upp þannig að í
þeim er ryðfrítt spjald á ryðfríum
spindli. Til að þétta á móti
spjaldinu er svo gúmí sem þolir
þær kemisku blöndur sem um
lagnirnar fara. Venjulegur
málmur þolir ekki þessi efni. Nú
er það spurningin og um það
greinir okkur á við tollyfirvöld,
er loki eins og að ofan er nefndur
ryðfrír eða ekki? Hvort er það
vinnsluþáttur lokans eða efnið
sem steypt er utan um hann, í
þessu tilfelli steypujárn, sem á að
ráða flokkun lokans í tollskrá?
Hér er um verulegan mun að
ræða. Ryðfrír loki er gjaldalaus
við innflutning meðan steypu-
járnslokinn ber 35% toll, 24%
vörugjald og 27,5% sölugjald.
Nýlega flutti fiskmjölsverk-
smiðja inn einn slíkan loka til
prufu. Tollyfirvöld voruófáanleg
til að setja þennan loka í tollflokk
ryðfrírra loka. settu hann í stað-
inn í flokk steypujárns loka. Á
þennan hátt varð innflytjandi að
greiða tæp 70% í gjöld ofan á
innflutningsverð lokans. Þetta er
hin raunverulega hvatning sem
við fáum í viðleitni til framfara
frá þeim sem um stjórnvölinn
halda á þessari þjóðarskútu okk-
ar.
Um þessi áramót eru að eiga
sér stað breytingar á tollum og
vörugjöldum, þannig að segja
má að stjórnvöld séu nú loks að
taka við sér hvað þetta áhrærir.
Hins vegar hafa fiskmjölsfram-
leiðendur ekki ennþá fullvissu
fyrir því að fjármálaráðuneytið
hafi gert þeim jafnhátt undir
höfði og öðrum samkeppnisiðn-
aði í landinu.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Félags íslenskra
fiskmjölsframleiðenda.