Fiskifréttir - 19.12.1997, Page 2

2
FISKIFRÉTTIR föstudagur 19. desember 1997
Frystitogarinn Svalbakur EA
kom til heimahafnar á Akureyri
um síðustu mánaðamót eftir að
hafa verið að úthafskarfaveiðum
fyrir Mecklemburger Hochsee-
fischerei, dótturfyrirtæki Út-
gerðarfélags Akureyringa í
Þýskalandi, frá því í lok apríl sl.
Farnar voru alls fimm veiðiferðir
fyrir þýska fyrirtækið á þessu
tímabili og var aflinn upp úr sjó
tæplega 4400 tonn að verðmæti
um 300 milljónir króna. Svalbak-
ur EA er nú að þorskveiðum á
Halamiðum og að sögn Kristjáns
Halldórssonar skipstjóra eru
aflabrögðin góð og vonast menn
til þess að heildaraflaverðmæti
skipsins losi um hálfan milljarð
króna á þessu ári.
Svalbakur EA fór til úthafs-
karfaveiðanna fyrir MHF í lok
apríl og var skipið framan af á
veiðum á alþjóðlega hafsvæðinu
úti á Reykjaneshryggnum. í byrj-
un júní fór skipið til veiða inni í
grænlensku landhelginni en afl-
inn var þá dottinn niður á alþjóð-
lega hafsvæðinu.
— Við fengum ágætan afla
fyrst eftir að við byrjuðum á veið-
unum og sérstaklega var aflinn
góður í maí. I fyrsta túrnum vor-
um við með 580 tonn af frystum
afurðum og aflinn framan af ver-
tíðinni var svo til eingöngu djúp-
karfi. Hinn eiginlega úthafskarfa
urðum við ekki varir við að ráði
fyrr en við fórum inn í græn-
lensku landhelgina. Þar var ágæt-
ur afli fram í miðjan júní en þá
tók við tregfiskerí í um tvo mán-
uði en um miðjan ágúst fór aftur
að lifna yfir veiðunum, segir
Kristján en hann segir erfitt að
geta sér til um af hverju sveiflurn-
ar í aflabrögðunum stafi.
Allt að 25-30%
úthafskarfans eru sýkt
Gríðarlegur munur var á afla-
brögðunum inni í grænlensku
lögsögunni og utan hennar eftir
að líða tók á sumarið.
— Það var miklu meiri kraftur
í veiðunum innan landhelginnar
en utan hennar og eftir að kom
fram yfir miðjan ágúst þá þurft-
um við að hafa mestar áhyggjur
af því að fá ekki of mikinn afla.
Uthafskarfinn er viðkvæmur og
Svalbakur
Krístján
Halldórsson,
skipstjórí á
Svalbaki EA 2
Veiddu 4400 tonn af ESB-kvóta
— að verðmæti 300 milljónir króna
þolir illa geymslu áður en hann er
unninn og því reyndum við að
skammta okkur 20-25 tonn í holi
tvisvar á sólarhring. Það þurfti oft
ekki að toga í nema sex tíma til að
fá þennan skammt og lengstu holin
voru um 12 tímar. Þegar kom fram
í september veiddist úthafskarfinn
aðeins á meðan birtu naut og við
toguðum því á daginn en þess á
milli var legið í vinnslu, segir Krist-
ján.
Margir íslenskir sjómenn á út-
hafskarfaveiðunum hafa vart séð
úthafskarfa hin síðari ár enda hafa
skipstjórar togaranna, sem stunda
veiðarnar úti á Reykjaneshryggn-
um, togað á það miklu dýpi að lítil
hætta er á að fá úthafskarfann í
trollið. Kristján segir algengt tog-
dýpi inni í grænlensku landhelg-
inni vera á um 200-350 metra dýpi.
í ljósaskiptunum kvölds og
morgna hafi karfinn haldið sig á
um 200 metra dýpi en yfir birtutím-
ann hafi hann dýpkað á sér og
veiðist niður á um 350 metra dýpi.
Úthafskarfinn á þessu dýpi er mis-
mikið sýktur en Kristján segir að
hlutfall sýkta karfans hafi farið allt
upp í 25-30% á stundum.
— Það er mjög erfitt að eiga við
veiðar og vinnslu þegar hlutfall af
sýktum karfa er orðið svona hátt.
Megnið af sýkta karfanum er ekki
mannamatur og það er ekki um
annað að ræða en að henda honum
í sjóinn. Það er ekki nóg með að
sníkjudýr séu utan á fisknum held-
ur ná kýlin í mörgum tilvikum inn í
fiskholdið. Besti úthafskarfinn fer
í svokallaðan B-flokk og er ágætis
matur en eins unnum við nokkuð
magn í C-flokk. Sá karfi er frekar
grár á holdið og mér skilst að hann
fari til framhaldsvinnslu í Portúgal
og jafnvel víðar í Suður-Evrópu,
segir Kristján en hann upplýsir að
oftast sé stærri karfinn mun sýktari
en sá smærri.
Togað niður á 800 faðma
dýpi á grálúðuveiðunum
Til marks um aflabrögðin má
nefna að í annarri veiðiferðinni, á
meðan aflabrögðin voru hvað treg-
ust, var Svalbakur EA með alls 297
tonn af afurðum eða alls um 552
tonn af fiski upp úr sjó. í þriðju
veiðiferðinni, sem farin var í græn-
lensku landhelginni, var aflinn 593
tonn af afurðum en það samsvarar
1128 tonnum upp úr sjó. Fjórða
veiðiferðin reyndist svo vera
sannkallaður mettúr en þá fengust
1223 tonn af nýtanlegu hráefni upp
úr sjó á 38 dögum og samsvaraði
það 643 tonnum af frystum afurð-
um. í síðustu veiðiferðinni fengust
svo 235 tonn af afurðum (382 tonn
upp úr sjó) og þar af voru um 120
tonn af grálúðu.
— Við fórum í 18 daga á grá-
lúðuveiðar við Vestur-Grænland
úti undir miðlínunni vestur af Nu-
uk á milli Grænlands og Baffins-
eyjar sem tilheyrir Kanada. Okkur
gekk frekar illa vegna þess hve við
vorum vanbúnir til veiðanna.
Þarna er togað niður á 800 faðma
dýpi og það eru aðeins stærstu og
öflugustu skipin sem geta náð ár-
angri. Þrátt fyrir að vírarnir væru
alveg á síðasta snúning hjá okkur
þá gátum við togað niður á 750 til
800 faðma en vandamálið var fólg-
ið í því að við vorum með of létta
toghlera og sjálfvirki togjöfnunar-
búnaðurinn (auto-trollið) virkaði
ekki á þessu dýpi. Þarna voru þrjú
önnur skip, Fornax frá MHF,
dansk-grænlenski togarinn Polar
Princess og Sisimut sem áður hét
Arnar HU. Þessi skip fengu ágæt-
an afla enda voru þau sérstaklega
útbúin til veiðanna, segir Kristján
en hann segir grálúðuna hafa verið
mjög smáa á þessum slóðum eða
aðeins um 500-1000 grömm að
jafnaði á þyngd.
Það þarf tvo þýska
háseta fyrir hvern
íslenskan
í áhöfn Svalbaks EA voru alls
um 30 manns og þar af voru 10
Þjóðverjar. Þýskur skipstjóri starf-
aði með Kristjáni til þess að allt
væri samkvæmt góðum og gildum
reglum Evrópusambandsins.
Kristján segir samskiptin við Þjóð-
verjana hafa verið góð en hann
leynir því þó ekki að það hafi verið
mikill munur á afköstum íslensku
og þýsku skipverjanna.
— Þjóðverjarnir vinna allt öðru
vísi og mun hægar en Islendingarn-
ir. Skýringanna er að leita í ólíkum
launakerfum þessara tveggja
landa. A meðan við vinnum sam-
kvæmt hlutaskiptakerfi og reynum
að afkasta sem mestu á sem
skemmstum tíma án þess að það
bitni á gæðunum þá eru Þjóðverj-
arnir á föstum launum. Hluti af-
komunnar hjá þeim ræðst reyndar
af aflamagni og verðmætum en
það er svo lítill hluti að hann virkar
ekki afkastahvetjandi. Vegna
þessa munar fullyrði ég að það þarf
tvo þýska háseta fyrir hvern einn
íslenskan ef þýsku skipin ætla að
afkasta jafn miklu og gert er um
borð í íslensku frystitogurunum.
Eg veit að þetta eru stór orð en ég
stend við þau. Afköstin hjá okkur
duttu t.d. töluvert niður vegna
þess að Þjóðverjarnir gengu vaktir
með okkar mönnum, segir Krist-
ján en hann segir að í ljósi þessa
ættu íslenskir útgerðarmenn að
hugsa sig tvisvar sinnum um áður
en þeir leita leiða til þess að af-
nema hlutaskiptakerfið.
Stjórnvöld sína
úthafsveiðunum lítinn
skilning
I spjallinu við Kristján kemur
fram að almenn ánægja hafi ríkt
meðal íslensku skipverjanna með
þetta verkefni. Æskilegt sé að
komast í veiðar utan landhelginnar
og geta sparað kvótann á heima-
miðum.
— Það er hins vegar spurning
hve lengi það er hægt að veiða af
kvótum Evrópusambandsins með
þessum hætti án þess að Spánverj-
ar og fleiri öflugar þjóðir innan
ESB mótmæli, segir Kristján en
hann segir skilning íslenskra
stjórnvalda gagnvart útgerðum ís-
lenskra skipa, sem þannig hafi
fundið góð verkefni fyrir skipin ut-
an landhelginnar, af skornum
skammti.
— Hvaða vit er t.d. í því að það
skuli kosta útgerðina fjórar til
fimm milljónir króna í kostnað
vegna skriffinsku að afskrá skipin
hér heima og skrá þau síðan aftur.
Ef menn hefðu verkefni fyrir skip-
in og þyrftu að leika þennan leik
tvisvar á ári þá erum við að tala um
ehf,
Barónstíg 5 • 101 Reykjavík
Símar551 1280 og 551 1281 • Fax 552 1280
Oskum útgerðarmönnum og sjómönnum um land allt
'GLEÐILEGRA JÓLA OG FENGSÆLS KOMANDIÁRS
Útgefandi: Fróðt hf.
Héðinshúsinu, Seíjavegi 2,
101 Reykjavík
Pósthóif 8820,128 f
Sími: 515 5500
Ljósmyndarar:
Gunnar Gunnarsson
Hreinn Hreinsson
Guðjón Einarsson
Ritstjórnarfulitrúi:
Eiríkur St. Eiríksson
Hertha Árnadóttir
Ritstjórn:
Sími 515 5610
Telefax 515 5599
fiskifrettirft/ frodi.is
Auglýsingar:
Simi 515 5558
Telefax 515 5599
Áskrift og ínnheimta:
Simi 515 5555
Telefax 515 5599
Stjórnarformaður:
Magnús Hreggviðsson
------------------------_____
Aðalritstjóri:
Steinar J. Lúðvíksson
Framkvæmdastjóri:
Halldóra Viktorsdóttir
Prentvinnsla:
Prentsmiðjan Grafík hf.
Áskriftarverð: 3.984 kr. m.vsk. sept.-des, 1997
Hvert tölublað í áskrift 249 kr. m.vsk.
Þeir sem greíða áskrift með greiðslu-
korti fá 10% afslátt, þannig að áskriftar-
verð verður 3.586 kr. fyrír ofangreint
timabil og hvert tölublað þá 224 kr.
Lausasöluverð 349 kr. Allt verð m.vsk.
Handbókin SJÁVARFRÉTTIR fylgir
áskrift að Fiskifréttum, en hún kemur
út í byrjun september ár hvert.
ISSN 1017-3609