Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.06.1957, Síða 17

13
Á Gnúpverjaafrétti er það í óvenjumikilli hæð eða fyrir ofan 500 m og
algengt í 400—500 m hæð. Það þekur einkum brekkuhjalla meðfram
Þjórsá, allt frá Innri-Skúmstungnaá að Dalsá.
1 brekkuhjöllunum eru mikil snjóþyngsli á vetrum, og hggur snjór
þar tiltölulega lengi fram eftir vori. Dregur snjólagið úr áhrifum hæð-
arinnar á gróðurinn, og þrífst krælcilyng því hærra yfir sjó á slíkum
stöðum en það mundi ella gera.
Þess ber að geta, að víðir er mjög áberandi í gróðurhverfinu. Eykst
hlutdeild hans eftir því, sem ofar dregur, unz víðiheiðin tekur við í
450—600 m hæð.
Þar sem snjóþyngsli eru mest, er bláberjalyng áberandi. Er lyngið
oft hávaxið og gróður blómlegur á að líta. Þó má ætla, að gróðurhverfið
hafi lágt beitargildi, nema þar sem stinnastarar gætir að ráði, en strjál-
ingur af henni er sums staðar í gróðurhverfinu. Þess má geta, að kræki-
lyng hálendisins er að jafnaði Empetrum hermafroditum, en ekki
Empetrum nigrum.
Stærð gróðurhverfisins er um 400 hektarar.
D i Loðvíðis—krækilyngs—stinnastarar gróðurhverfi.
(Salix lanata—Empetrum hermafroditum—Carex rigida association).
I þessu gróðurhverfi ber mest á loðvíði og krækilyngi, en stinna-
stör hefur jafnan mikla tíðni, þótt ekki beri mikið á henni við fyrstu
sýn. Einkum er mikið af stinnastör ásamt loðvíði í sendnum, þurrum
börðum, sem koma fyrir á nokkrum stöðum. Mest ber á gróðurhverfinu
nokkru sunnan Dalsár, en þar gætir sandfoks allmikið í jarðvegi. Má
með nokkrum sanni segja, að gróðurhverfi þetta liggi á mörkum víði-
heiðarinnar að norðan og krækilyngsheiðarinnar að sunnan.
Vegna stinnastararinnar og víðisins verður að telja þetta allsæmi-
legt beitargróðurhverfi.
Stærð gróðurhverfisins er um 280 hektarar.
Ds Snjódæld.
(Salix herbacea association).
Steindór Steindórsson (1952) hefur lýst snjódældum hér á landi
mjög ýtarlega. Eins og nafnið bendir til, koma gróðurhverfi snjódæld-
anna fram, þar sem snjóþyngsli eru mikil og fannir liggja tiltölulega
lengi fram eftir vori. Vaxtartími plantnanna styttist þó ekki ætið af
þeim sökum. Áhrif snjólagsins eru einkum þau, að það veitir skjól gegn
næturfrostum og vorhretum, dregur úr hitatapi úr jarðveginum og
heldur honum rökum fram eftir vori. Áhrif snjólagsins eru þannig
hagstæð fyrir gróðurinn, enda vex að jafnaði meira af láglendisplönt-
um í snjódældunum en í umhverfi þeirra. Gróðurhverfi það, sem hér
er talið til grasvíðisnjódælda, nær ekki yfir stórt svæði og er raunar