Fréttablaðið - 17.05.2022, Qupperneq 14

Kiwanis-
hreyfingin
hefur lyft
grettistaki
í hinum
ýmsu
verkefnum
bæði hér á
landi og á
heimsvísu.
Útgefandi: Torg ehf. Veffang: frettabladid.isÁbyrgðarmaður: Jón Þórisson
2 17. maí 2022 ÞRIÐJUDAGURLYKILL AÐ LÍFI
Er Kiwanis fyrir þig? Já, klár-
lega, en hvað er Kiwanis?
Kiwanis eru alheimssam-
tök sjálfboðaliða manna
og kvenna sem hafa að
markmiði að bæta heiminn
með þjónustu í þágu barna
undir kjörorðinu: Hjálpum
börnum heimsins.
Kiwanishreyfingin leggur áherslu
á manngildi og eflingu félags-
kenndar félaganna. Það er gaman
saman í Kiwanis og félagar tengj-
ast ævilöngum vináttuböndum og
fer það ekki endilega eftir búsetu.
Kiwanis kennir okkur að tjá okkur
og koma fram og er félagsskapur
sem veitir okkur ánægju með því
að vinna að því að aðstoða þá sem
minna mega sín í samfélaginu og
þá helst barna, síðan og ekki síst
er Kiwanis fyrir karla og konur –
yngri og eldri.
Kiwanishreyfingin var stofnuð
í Detroit í Michiganfylki í Banda-
ríkjunum þann 21. janúar 1915 en
hreyfingin kom til Íslands í janúar
1964 með stofnun fyrsta klúbbs
okkar en það var Kiwanisklúbbur-
inn Hekla í Reykjavík. Í framhaldi
voru stofnaðir fleiri klúbbar og
dreifðist Kiwanis út um nánast allt
land og einnig til Færeyja sem til-
heyra okkar umdæmi í dag.
Kiwanishreyfingin hefur lyft
grettistaki í hinum ýmsu verkefn-
um bæði hér á landi og á heimsvísu
og má þar nefna Joð-verkefni sem
fólst í því að vinna bug á joðskorti
í þróunarlöndum og á heimsvísu
en joðskortur veldur vanvirkni í
skjaldkirtli. Einnig má nefna MNT-
verkefnið sem er ætlað að koma
í veg fyrir fæðingarstífkrampa
í nýburum en þetta er gert með
bólusetningu. Já, verkefnin eru
mörg sem þessi frábæra hreyfing
hefur innt að hendi á heimsvísu
og tæki of langan tíma að tíunda
það hér.
Á Íslandi hefur hreyfingin
unnið mikið og gott starf og má
þar t.d. nefna K-daginn sem er að
ganga í garð núna, en þetta verk-
efni er til styrktar geðverndar-
málum og var fyrsti K-dagurinn
haldinn 18. október 1974, undir
kjörorðinu: Gleymum ekki
geðsjúkum. Á þeim degi gengu
Kiwanismenn ásamt aðstoðar-
fólki á fund landsmanna og seldu
barmmerki, Kiwanis-lykilinn, til
styrktar geðsjúkum. Framhaldið
er þekkt, K-dagur er orðinn fastur
liður í Kiwanisstarfinu þriðja
hvert ár og þekkja allir landsmenn
kjörorðið: Gleymum ekki geð-
sjúkum. K-dagurinn hefur líka
stuðlað að því að fá þessa umræðu
um geðheilbrigði upp á yfirborðið
en það hefur verið mikið feimnis-
mál í gegnum tíðina.
Hjálmaverkefnið þekkja allir
landsmenn en þar fá allir 1. bekk-
ingar grunnskóla landsins reið-
hjólahjálm að gjöf og þar höfum
við góðan styrktaraðila með okkur
sem er Eimskip, en sögu verkefnis-
ins má rekja aftur til 1990, þegar
hugmyndin kom upp hjá Kaldbak
á Akureyri en 2004 var verkefnið
gert að landsverkefni og þá í sam-
vinnu við Eimskip sem hefur
reynst ómetanlegur bakhjarl.
Margar sögur hafa borist okkur
Kiwanismönnum til eyrna um
óhöpp sem hefðu getað leitt til
alvarlegra slysa ef hjálmanna
okkar hefði ekki notið við. Þá eru
ótalin áhrifin sem hjálmanotkun
barnanna hefur haft á hjálma-
notkun þeirra síðar meir og einnig
á hjálmanotkun foreldranna. Þá
hafa margir aðrir lagt málefninu
lið, til dæmis hjúkrunarfræðingar,
Slysavarnafélagið og lögreglumenn
með viðbótarfræðslu og umfjöllun
um umferðarreglur og hætturnar í
umferðinni.
Einnig má nefna Eiturlyfjavísi
sem gefinn var út og notaður til að
skynja notkun eiturlyfja og vinna
að forvörnum og síðan Lífsvísinn
sem er til að sporna við sjálfs-
vígum. Svona mætti lengi telja af
þeim frábæru verkefnum Kiwanis-
hreyfingarinnar á landsvísu.
Ekki má gleyma hinu mikla
starfi sem klúbbar umdæmisins
hafa unnið úti um allt land í
sínum heimabyggðum og eru þau
óteljandi, og þær vinnustundir
sem Kiwanisfélagar hafa innt af
hendi í sínum klúbbum. Mörg eru
þau verkefni sem eru bundin við
klúbba og byggðarlög sem of langt
mál yrði að telja upp hér.
En ágæti lesandi, ef þú ert
tilbúinn að láta gott af þér leiða
fyrir börn og okkar samfélag
þá sérðu á þessum verkefnum
Kiwanis fyrir þig
Kiwanismenn hafa í langan tíma afhent börnum hjálma til að bæta öryggi þeirra í umferðinni.
Börnin taka glöð
á móti hjálm-
unum.
Kiwanishreyfingin selur
„lykilinn“ til styrktar fólki
með geðraskanir en það mun
hafa verið í upphafi árs 1973
að umræða hófst í Kiwanis-
hreyfingunni á Íslandi um
að nú væri kominn tími til
að ráðast í stórverkefni þar
sem allir starfandi klúbbar í
umdæminu stæðu samein-
aðir að verki.
Undirbúningur hófst og ýmislegt
bar á góma þegar farið var að huga
að verkefni þar sem hægt væri ann-
ars vegar að sameina hreyfinguna
og hitt sem var jafnvel mikilvægara
en það var að taka að sér verkefni
sem væri þjóðfélagslega mikilvægt
og að hægt væri að fá þjóðina til að
styðja þegar gengið væri til verks.
Eftir töluverðar vangaveltur
var ákveðið að „geðsjúkir“ yrðu
aðstoðaðir undir kjörorðinu
„Gleymum ekki geðsjúkum“. Mjög
ítarleg athugun fór fram á því hvar
skyldi bera niður. Við vissum að
staða geðsjúkra á þessum tíma var
erfið. Þeir höfðu orðið út undan og
þeirra vandamál voru ekki höfð
í hávegum. Það þurfti nauðsyn-
lega að vekja áhuga landsmanna
á margvíslegum vandamálum
geðsjúkra.
Hvar áttum við að bera niður?
Við leituðum til sérfræðinga í þess-
um málum og í framhaldi af því var
tekin ákvörðun um að styðja upp-
byggingu Bergiðjunnar við Klepps-
spítalann sem var vinnustaður
fyrir geðsjúkt fólk. Tómas Helgason
prófessor var okkar tengiliður við
verkefnið í Bergiðjunni og var það
mikils virði.
Við hófum undirbúning að því
að finna tákn fyrir verkefnið sem
myndi verða selt til almennings
í formi merkis, sem vonandi yrði
ekki bara söluvara heldur einn-
ig tákn um vandamálið sem við
var að fást. Ég átti leið til Ítalíu
á Evrópuþing Kiwanisfélaga og
tók eftir því að fáni þingsins var
„lykill“ á hvítum fleti. Lykillinn
hafði verið teiknaður af ítölskum
manni, félaga í Kiwanisklúbbnum
í Mílanó. Ég hitti listamanninn og
sagði honum frá verkefninu sem
Lykill til lausnar
Tómas
Sveinsson
formaður kynn-
ingar- og markaðs-
nefndar
Kiwanis að þetta er klárlega félags-
skapur fyrir þig.
Hreyfingin stendur nú á tíma-
mótum, margt er að breytast í
okkar samfélagi, mikil tækni-
væðing og alls konar nýjungar og
því mikil þörf á nýju fólki til að
taka þátt í þessu frábæra starfi sem
við erum að vinna í Kiwanis. Nútíð
og framtíð bjóða upp á margs
konar form á Kiwanisstarfi, eins
og klúbba sem starfa eingöngu
á netinu en hittast þar á milli til
að hafa gaman saman, blandaða
klúbba, kvennaklúbba, ungliða-
klúbba, ásamt hinum hefðbundnu
Kiwanisklúbbum.
Já, kæri lesandi, Kiwanis er fyrir
þig, gakktu til liðs við okkur. n
Eyjólfur
Sigurðsson
fyrrverandi forseti
Kiwanis
International
við vorum að undirbúa heima á
Íslandi og óskaði eftir því að við
mættum nota teikningu hans til
að láta framleiða „lykil“, nælu, sem
við myndum selja til stuðnings
geðsjúkum. Hann samþykkti
þegar í stað að leyfa okkur að nota
teikningu hans án endurgjalds.
Við hófum framleiðslu á „lykl-
inum“ og undirbjuggum fyrsta
K-dag íslenskra Kiwanismanna
sem haldinn yrði í október 1974.
Allir Kiwanisklúbbar í landinu
tóku þátt í verkefninu og voru um
eitt þúsund félagar og aðstoðarfólk
um allt land sem tóku þátt í söl-
unni. Við seldum 60.000 lykla sem
fór langt fram úr áætlunum okkur
og við gátum ráðist í verkefnið í
Bergiðjunni af fullum krafti.
Við höfum haldið áfram síðan,
selt „lykilinn“ á fjögurra ára fresti
fram á þennan dag og er næsti
lykilsöludagur nú fram undan. Það
er ekki ofsögum sagt að öll þessi
vinna í þágu fólks með geðrask-
anir hefur haft áhrif. Við höfum
komið víða við á þessum 48 árum
og margt hefur verið gert. Þörfin er
enn mikil og við höldum áfram. n
Kiwanis-lykill-
inn er fjáröfl-
unarleið sem
hefur verið vel
tekið hjá lands-
mönnum.