Feykir - 13.01.2021, Blaðsíða 8

Heilir og sælir lesendur góðir.
Enn er ýtt úr vör á nýju ári með þáttinn
okkar í blaðinu Feyki. Vona að mér takist
að tína til eitthvað af vísum sem þið
lesendur hafið gaman af að lesa og læra.
Er þá fyrst til þess að taka að í þætti nr.
773 er ýmislegt sem þarf leiðréttingar við.
Fékk ég sumt af því sent, að ég taldi í ágætu
bréfi, en síðar kemur í ljós að talsvert miklu
er hallað frá því rétta.
Rétt er að leiðrétta þá fyrst vísu Pálma í
Hjarðarhaga sem er gerð við þær stórfréttir
að dómkirkjuprestur hafi lent í lögreglu og
Hjörleifur á Gilsbakka væri dáinn. Ekki
telja Skagfirðingar að Pálmi hafi vanið sig
á að hafa fjögur há í stuðla eins og ort var
hér áður fyrr í Skagafirði. Hef frá góðum
skagfirskum vísnavini að rétt sé hún svo:
Síst er horfinn sagnaauður
sögur ýmsar ganga hér.
Hjálmar tekinn, Hjörsi dauður
himnafaðir bjargi mér.
Næst kemur vísa sem sagt er að hafi verið
ort eftir fund hestamanna í Varmahlíð.
Stenst sú frásögn ekki nánari skoðun og
hef ég nú fengið upplýsingar um, sem ég
tek mark á, að umrædd vísa mun vera ort á
hestamannamóti, trúlega í Skagafirði, og er
höfundur hennar Jón í Skollagróf.
Orðafroðan ei mig hreif
ofan drjúgt þó moki.
Ofurmælgin mun elta Leif
allt að kistuloki.
Mun þá Pálmi hafa ort þessa mögnuðu
vísu:
Kappinn átti Kveik og Seif
kom þar minnisvarðinn.
Ekki læt ég yrkja Leif
ofan í kirkjugarðinn.
Vona ég að lesendur átti sig á þessum
útskýringum og leiðrétti í sínum blöðum.
Gott væri að þekkja þann sem ort er
um í næstu limru, að minnsta kosti fyrir
þá bændur sem kannski vantar fóður fyrir
sinn búsmala. Höfundur er Guðmundur
Arnfinnsson.
Menn telja að Egill á Teigi
talsvert af lausafé eigi,
hann á kindur og kú
og kynduga frú
og hlöðu, sem full er af heyi.
Í því svartamyrkri sem ríkti nú að venju
fyrir jólin varð Ármanni Þorgríms það til
nokkurs trafala.
Elliglöp ég á mér finn
annar týndur sokkurinn
hefur linast hugur minn
hættur að segja andskotinn.
Davíð Hjálmar frétti af þessum vandræðum
vinar síns og leysti málið snarlega.
Ákall til fjandans forðast má.
Fáðu þér heldur sæti,
og gáðu hvort báðir eru á
einum og sama fæti.
Hef lengi kunnað næstu vísu en ekki verið
viss um höfund. Finn nú í dóti mínu að hún
sé talin eftir Pál Vídalín, gaman að heyra
frá lesendum kannist þeir við hana.
Vísnaþáttur 775
( GUÐMUNDUR VALTÝSSON ) palli@feykir.is
Fyrir þreyttum ferðasegg
fölskvast ljósin brúna.
Ráði guð fyrir oddi og egg
ekkert rata ég núna.
Kunningi Magnúsar Aðalsteinssonar frá
Grund átti merkisafmæli. Hann fékk af-
mælisvísu.
Berist þér á bárum ljóðs
bestu óskir huga míns.
Njóttu lengi æsku óðs,
ásta, gleði, söngs og víns.
Höfundur næstu vísu er Guðbjörg Karls-
dóttir.
Leiðin til þroska er að þrauka hér
þó þjaki sorg og tregi.
Finna máttinn í sjálfum sér
og sættast við lífsins vegi.
Enn má gleðjast við að rifja upp þessa
ágætu vísu Bjarna frá Gröf. Mun hann þá
hafa verið kominn með skalla og voru
ýmsir til að stríða honum á honum.
Bresti alla Guð mér gaf
- gjöfull karl af sínu.
Ég hef skalla orðið af
ástarbralli mínu.
Sá magnaði hagyrðingur, Egill Jónasson
á Húsavík, mun hafa eignast mikið
sælgæti í rommflösku og þegar hún fór
að fölna með sitt góða innihald mun sá
snjalli hagyrðingur hafa ort svo:
Nálægt tommu ég eftir á
yfir kommu er strokið.
Ég er domm og þagna þá
þegar rommi er lokið.
Gaman að rifja næst upp þessa kunnu
ferskeytlu Hannesar Björnssonar sem ort
mun á erfiðum tíma. Vel gerð hringhenda
þar á ferð.
Ei skal kvarta um ólánið.
Allt hið svarta geigar,
meðan hjartað hlýnar við
hljóm og bjartar veigar.
Gott er að hlýja sér, nú um háveturinn, með
þessari góðu ósk Markúsar Jónssonar frá
Borgareyrum.
Láttu æskuylinn þinn
öðrum hlýju veita.
Jafnan bræðir jökulinn
júní sólin heita.
Önnur svipuð vetrarvísa kemur hér næst.
Vel gerð hringhenda, höfundur Jónas
Jónasson.
Frostið vefur fjallasvið
flytur efa og kvíða.
Sólin hefur varla við
varma að gefa og þíða.
Gott að enda með þessari fallegu hugsun
Ingibjargar Þorgeirsdóttur:
Árin líða, öldur falla
yfir lífsins töp og feng.
Heill sé þeim sem ævi alla
eiga vorsins bjarta streng.
Veriði þar með sæl að sinni.
Guðmundur
Valtýsson
Eiríksstöðum,
541 Blönduósi
Sími 452 7154
Þannig er bærinn alment nefndur nú, og það
er sett sem aðalnafnið í Fasteignabókinni (bls.
112). En það er með öllu rangt. Rjetta nafnið,
Skytna-, hefir einmitt haldist við fram um
miðja síðustu öld (sbr. Ný. J.bók), en samt
hefir bólað á afbökun um 1700: „Skipna-“
(„Nú alm. Skipna-„ Á. M. Jarðabók 1703).
Svo hefir það horfið aftur, en afbakast að nýju í
Skyttu-. Elzta vitnið um nafnið er landamerkja-
brjef Bólstaðarhlíðar 1382, því þar er ritað:
„Skytnadalsbotnar“ (landamerki) (DI. III. 360).
Jörðin er svo allvíða nefnd eftir þetta og ætíð á,
sömu leið: Skytna- (sjá m.a. DI. III. 42l, 477 o.
v.). Bærinn dregur vafalaust nafn af viðurnefn-
inu skyti þ. e. bogmaður (skyti af skot), sem er
gamalt og gott orð: “Kom þar af veiðum |
veðreygr skyti“ segir í Völundarkviðu (Sæm.-E.
b. 149). Og auknefnið þekkist líka úr fornsögum:
Eylífr skyti er nefndur í Ljósvetningas. (bls. 37 o.
v.) og Auðunn skyti í Sturlungu (II. 260) Skytna
er eignarf. fleirt. af skyti. Og jafnvel þótt yngsti
tilbúningurinn Skyttu- þýði nokkuð hið sama,
er einsætt að hafa eldra nafnið, sem geymir
forna mynd orðsins. Eflaust hefir verið mikið
um rjúpnadráp fyrrum kringum Skytna-dal, því
rjúpnaland er þar gott og veiðisælt.
Skyttudalur Í Laxárdal
TORSKILIN BÆJARNÖFN | palli@feykir.is
RANNSÓKNIR OG LEIÐRÉTTINGAR MARGEIRS JÓNSSONAR
Guli hringurinn (fyrir neðan miðja mynd) umlykur svæðið þar
sem bærinn Skyttudalur stóð áður. Laxárdalur er í Austur-
Húnavatnssýslu, oft kallaður Laxárdalur fremri til aðgreiningar
frá Laxárdal í Skagafjarðarsýslu sem af sömu sökum er kallaður
Laxárdalur ytri. MYND TEKIN AF KORTI LANDMÆLINGA ÍSLANDS
Samtök sveitarfélaga á
Norðurlandi vestra, í
samstarfi við Samtök
sveitarfélaga á Norðurlandi
eystra, Austurbrú, Samtök
sunnlenskra sveitarfélaga og
Vestfjarðarstofu, bjóða
konum í atvinnurekstri á
landsbyggðinni upp á
svokallaða Hæfnihringi,
fræðslu og stuðning sem
stýrt er af leiðbeinendum í
gegnum netforritið Zoom.
Á vef SSNV segir að
Hæfnihringir séu byggðir á
aðferðafræði, sem kallast að-
gerðanám, en það grundvallast
á því að nota raunverulegar
áskoranir, verkefni og tækifæri
sem grunn fyrir lærdóm.
Markmiðið er að aðstoða
frumkvöðlakonur við að
komast yfir hindranir með því
að styrkja hæfni og færni
þeirra, veita stuðning í formi
fræðslu og hagnýtra tækja til
eflingar og hvatningar ásamt
því að efla tengslanet þeirra.
Hringjunum er stýrt af leið-
beinendum í gegnum Zoom,
sem er gjaldfrjálst netforrit.
Konunum gefst tækifæri til að:
• Deila sínum áskorunum,
verkefnum og tækifærum
með öðrum konum og fá
ráðleggingar á jafningja-
grundvelli.
• Vera í mátulega krefjandi
en samt öruggu umhverfi
þar sem hugmyndir má
reyna og þróa.
• Stækka tengslanet sitt með
konum sem eru í svipuðum
sporum.
Skráning og nánari upp-
lýsingar eru á vef SSNV. /FE
SSNV
Hæfnihringir fyrir konur í at-
vinnurekstri á landsbyggðinni
8 02/2021