Norðurslóð - 21.04.2022, Blaðsíða 2

2 – Norðurslóð
Jóna Magnea Snævarr,
prófastsfrú á Völlum og
síðar Dalvík fæddist á Sökku
í Svarfaðardal 9. febrúar
1925. Hún lést á Dvalar- og
hjúkrunarheimilinu Grund 8.
mars 2022. Okkur tvö systkini
frá Tjörn langar að minnast
hennar í fáeinum orðum hér á
síðum Norðurslóðar.
Segja má að aldalöng vinátta
hafi ríkt á milli heimilanna á
Tjörn og Sökku sem einnig teygði
sig yfir fjölskyldu Jónu og séra
Stefáns Snævarr á Völlum á meðan
þau bjuggu þar frá 1949-1968, og
áfram eftir að Jóna og Stefán fluttu
í Hólaveginn á Dalvík. Ekki vitum
við hvenær sá siður hófst að halda
gagnkvæm jólaboð á milli Sökku
og Tjarnar. Vísast var það á tímum
afa okkar og ömmu og hefur
haldist fram á þennan dag í meir en
100 ár. Þegar Jóna var flutt í Velli
var líka farið í jólaboð þangað. Frá
þessum dýrðarveislum eru fyrstu
minningar okkar um Jónu og æ
síðan er matarilmur órofa tengdur
minningu hennar í huga okkar.
Bæði á Sökku og Völlum ríkti
þjóðleg menning og andrúmsloft
gamla sveitasamfélagsins. Þrjár
kynslóðir bjuggu þar í harmónísku
samkurli í þröngum húsakynnum
sem voru þó meira en nógu stór
og virtust alltaf getað rúmað
fleiri. Jóna hélt utan um allt og
alla, menn og skepnur, með sinni
ásköpuðu glaðværð og dugnaði
og munaði ekki um að rigga upp
stórveislum fyrir allan söfnuðinn á
messudögum á Völlum eða fylgja
bónda sínum í messur í öðrum
kirkjum, m.a. á Tjörn.
Árið 1968 var prestsetrið lagt
af á Völlum og fluttu þau hjón
þá til Dalvíkur. Þessi flutningur
í Hólaveginn reyndist happ fyrir
okkur tvö því þar áttum við síðan
innhlaup þann eina vetur sem
við þurftum að afplána eins og
hverjir aðrir nýbúar í landsprófi í
Dalvíkurskóla eftir áhyggjulausa
æskudaga í Húsabakkaskóla.
Steinunn veturinn 1969-70 og
Hjörleifur veturinn 1974-75.
Mömmu og Jónu samdist svo
um að hún gæfi okkur að borða
hádegismat á skóladögum og veitti
okkur húsaskjól þegar veður og
færð hömluðu því að við kæmumst
heim. Jóna reyndist okkur ekki
einasta frábær matmóðir, sem
hafði unun af að gleðja og gæla við
bragðlauka okkar, heldur líka kær
félagsskapur. Börnin hennar þrjú,
Stebba Rósa, Inga Fríða og Gulli
Valdi voru flogin úr hreiðrinu
þegar hér var komið sögu og e.t.v.
vorum við enn meiri aufúsugestir
fyrir vikið. Jóna var sérlega
glaðsinna og hjartahlý og það ríkti
einhver kankvísleg spaugsemi
á heimilinu sem litar mynd og
minningu Jónu og reyndar alla
fjölskyldu hennar.
Það var vissulega mikill
missir að Jónu og séra Stefáni
af Dalvíkinni þegar þau fluttu
suður, en Hólavegurinn var einn
af föstum innlitsstöðum Sigríðar
á Tjörn og hennar fylgifiska á
Dalvíkinni. Þar var alltaf hægt
að stóla á að fá gott kaffi, kökur,
hressilegar og hlýjar móttökur.
Mamma mat Jónu Snævarr sem
eina af sínum bestu vinkonum.
Vinskapur þeirra breyttist ekkert
við það að þau hjónin flyttu suður
því heimsóknir til Jónu voru fastur
dagskrárliður Sigríðar á Tjörn í
suðurferðum hennar.
Að leiðarlokum þökkum
við Jónu fyrir ævarandi vináttu
og tryggð hennar við okkur
Tjarnarfjölskylduna og vottum
fjölskyldu hennar einlæga
samúð við fráfall elskaðrar
móður, tengdamóður, ömmu og
langömmu.
Hjörleifur Hjartarson &
Steinunn Hjartardóttir
Bakhjarlar
Þessir styrkja útgáfu
Norðurslóðar
Norðurslóð
Útgefandi: Spássía ehf, Bjarkarbraut 25 620 Dalvík. S. 8461448.
Netfang: nordurslod22@gmail.com
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Jón Bjarki Hjálmarsson
Umbrot: Björk Eldjárn Kristjánsdóttir & Jón Bjarki Hjálmarsson
Prentvinnsla: Prentsmiðjan Litróf Hagprent ehf., Reykjavík
Í síðasta blaði sögðum við frá og
birtum efni upp úr dagbókum og
bréfum Árna Jónssonar á Þverá
(f. 1885 d. 1923) sem afhent var
fyrir skemmstu af afkomendum
á Héraðsskjalasafn Akureyrar.
Að þessu sinni er gripið niður
í þjóðsögu sem Árni hefur fært í
letur innan um dagbókarfærslur
frá árinu 1905. Þar má einnig
finna lausnir á gátum sem
skólapiltar Hólaskóla virðast
hafa skemmt sér við að ráða
ásamt jarðalýsingum á fáeinum
Skagfirskum jörðum svo eitthvað
sé nefnt.
Grásteinninn á Hofi.
Svo hagar til á Hofi í
Svarfaðardal, að stór melhóll er stutt
fyrir ofan bæinn, stendur þar stór
steinn, sem nefndur var grásteinn.
Þegar þessi saga gjörðist, bjuggu
á Hofi hjón þau er hjetu Sveinn og
Elín, mestu atkvæða-hjón á sínum
tíma; þau áttu börn saman. Það var
venja að lofa börnunum á hverjum
sumardegi fyrsta, upp hjá grásteini
til að leika sjer.
Einn sumardag fyrsta þegar
börnin voru komin upp á hólinn og
áttu stutt eptir að steininum, sjá þau
hvar kvenmaður situr sunnan undir
steininum og er að leika sér [...]
Segja börnin þá sín á milli, að þar
sjé leiksystir þeirra komin, er þau
höfðu átt von á frá Hofsá, næsta bæ
fyrir sunnan, fór þau þá að hlaupa.
Rjétt í þessari svipan lítur stúlkan
við og sjér börnin, stekkur hún þá
á fætur með flýti miklum, eru þá
börnin komin all nærri steininum;
fóru þau þegar að elta stúlkuna,
en misstu sjónar af henni rjétt [...]
við stein, sem er skammt fyrir ofan
grástein. Höfðu nú börnin þetta
fyrir visst, að stúlka þessi hefði
verið huldukona og farið inn í
steininn.
Þessi saga veit jeg með vissu að
er sönn, því móðir mín sagði mér
hana, eptir móðir sinni, sem var ein
af börnunum er sá stúlkuna.
Geta má þess sögunni til styrktar
að aldrei máttu börnin ganga upp
um grástein, kasta smásteinum í
hann eða aðhafast annað þvílíkt.
Árni Jónsson
Grásteinn á Hofi
úr fórum Árna Jónssonar á Þverá
Jóna M. Snævarr
9. febrúar 1925 - 8. mars 2022
Göngur og réttir.
Landbúnaðarráð samþykkti
á 144. fundi sínum að fyrstu
göngur fari fram venju samkvæmt
aðra helgina í september þann
9-11. Gert er ráð fyrir því að
seinni göngur verði viku síðar.
Stóðgöngur verða haldnar dagana
30. sept. - 1. okt.
Á þeim sama fundi lýsti ráðið
því yfir að það væri algerlega
mótfallið ákvörðun núverandi
sveitastjórnar um að fella
landbúnaðarráð inn í umhverfisráð
eftir næstu kosningar.
Mikill viðbúnaður var þegar
snjóflóð féll í Skeiðsfjalli
í Svarfaðardal þann 7. apríl
sl. Þrír Bandaíkjamenn lentu í
flóðinu, einn þeirra lést. Annar
hinna tveggja var lengi þungt
haldinn á sjúkrahúsi en samkvæmt
heimildum Norðurslóðar er
sá á batavegi en framundan
langt endurhæfingarferli. Þriðji
maðurinn slasaðist lítillega miðað
við aðstæður.
Fréttahorn
BRIMARSBRÚ
ART-INN GALLERY
BRIMARSBRÚ
ART-INN GALLERY
BRIMARSBRÚ
ART-INN GALLERY