Austurglugginn - 02.12.2021, Qupperneq 4

4 Fimmtudagur 2. desember AUSTUR · GLUGGINN
Austurglugginn - Fréttablað Austurlands // Miðvangur 2-4, 700 Egilsstaðir // S: 477-1750
• Ritstjórn: Gunnar Gunnarsson ritstjóri og áb.m: gunnar@austurfrett.is • Albert Örn Eyþórsson, blaðamaður : frett@austurglugginn.is
• Auglýsingar: Anna Dóra Helgadóttir: auglysing@austurglugginn.is • Áskriftir: Anna Dóra Helgadóttir: askrift@austurglugginn.is
• Útgefandi: Útgáfufélag Austurlands ehf. • Umbrot og prentun: Héraðsprent
Leiðari

Ætlum við að vera tilbúin
núna?
Í Austurglugganum í dag er fjallað
um áform bresks/bandarísks
fyrirtækis um að byggja upp
vindmyllur á hafi úti um 20-30
km úti fyrir Austfjörðum. Nákvæm
staðsetning liggur ekki fyrir, en
horft er til svæðisins milli Hafnar
í Hornfirði og Reyðarfjarðar.
Hugmyndirnar geta vissulega
flokkast sem stórkarlalegar, en
eins og áður hefur komið fram
í Austurglugganum eru þróun í
orkuskiptum að verða þannig að
eitthvað sem virtist eiga heima í
vísindaskáldsögum er nú handan
við hornið.
Fyrirtækið, Hecate Independent
Power, stóð fyrir ráðstefnu í
Reykjavík nýverið þar sem það
fór yfir fyrirætlanir sínar og
forsendur þess. Þótt taka beri
orðunum með þeim fyrirvara
að þar töluðu einstaklingar með
mikinn hag af verkefninu, er rétt
að hlusta á lykilforsendurnar.
Bretar eru á allra næstu árum að
loka kolaverum sem sjá þeim fyrir
miklu og mikilvægri orku. Í staðinn
á að koma „græn orka,“ rafmagn
úr endurnýtanlegum orkugjöfum.
Talsmenn verkefnisins áætla að
á hafi úti fyrri Íslandi sé hægt að
framleiða 10-20 þúsund megavött.
Sæstrengur til Bretlands er ekki
óraunhæfur. Lykilkaupendur
rafmagnsins eru stórfyrirtæki, til
dæmis gagnaver. Fyrsti áfanginn
nýtir um 10% þessar orku. Til verða
störf og auðlindarenta, eitthvað sem
minnt gæti á norska olíusjóðinn.
En það er lítið en. Á Íslandi
er engin löggjöf um þessa
orkunýtingu. Talsmenn verkefnisins
liggja á íslenskum stjórnvöldum
að vinna hratt og benda á að hægt
sé að nota löggjöf af landi eða
nágrannalöndum.
Árin 2014 barst fjöldi umsókna
um fiskeldi á Austfjörðum. Fáar,
ef nokkrar, umsagnir bárust og
lítil viðbrögð voru við fréttum
Austurgluggans/Austurfréttar.
Ljósin kviknuðu ekki fyrr en
fiskeldi var hafið í nokkrum fjörðum
og leyfi svo gott sem tilbúin fyrir
fleiri. Ríkið var í eltingaleik við að
móta stefnu um skipulag, meta
burðarþol og auðlindagjald, svo
ekki sé minnst á ráðstöfun.
Þótt pressa sé frá talsmönnum
verkefnisins má búast við að
orkuþörf framtíðar verði slík að
tækifæri renni Íslendingum ekki
úr greipum þótt þeir hægi ferðina
til að gera hlutina vel. Hvaða
áhrif eru af vindmyllum af hafi?
Hvaða svæði eru fýsileg? Hver
þeirra viljum við nota? Hvað
viljum við gera við orkuna, getum
við látið Landsvirkjun virkja
og fengið gagnaverin hingað,
náð þannig öllum gróðanum? Á
arðurinn að renna til nærsamfélags,
sveitarfélaga, eða á að þjóðnýta
hann í eins konar olíusjóð?
Getum við að þessu sinni reynt
að svara þessum spurningum áður
en fyrsti vindmyllugarðurinn verður
komið upp og búið að stinga í
samband við Hinkley Point?
GG
Góður gangur hjá HR-ingum á Austurlandi
Aðsend grein
Í ágúst hófst nám í háskólagrunni
HR á Austurlandi þar sem
nemendur leggja stund á nám í
verk- og tæknifræðigrunni og
tölvunarfræðigrunni. Verkefnið
er samstarfsverkefni HR, HA,
Austurbrúar, fyrirtækja og
sveitarfélaga á svæðinu en markviss
vinna hefur átt sér stað undanfarin
ár við að koma á laggirnar
háskólastarfsemi í landshlutanum.
Náminu hefur verið sýndur mikill
áhugi af samfélaginu og öflugur
nemendahópur hefur myndast á
Austurlandi.
Skemmtilegur vettvangur
Eftir að hafa starfað í 11 ár hjá
álveri Alcoa Fjarðaáls á Reyðarfirði
ákvað ég færa mig um set og hefja
störf í skólasamfélaginu og taka
þátt í þessu spennandi verkefni.
Það hafa verið forréttindi að starfa
með nemendum og starfsfólki HR
á hverjum degi. Samskiptin við HR
hafa verið einstaklega góð og gott að
finna þann mikla stuðning og velvilja
sem ríkir þar í garð námsins hér á
Austurlandi.
Námið fer fram í Fróðleiks-
molanum á Reyðarfirði þar sem
öll aðstaða er til fyrirmyndar. Um
er að ræða staðbundið nám með
stafrænum lausnum sem henta vel
samfélaginu á Austurlandi. Námið
er krefjandi og hafa nemendur sinnt
því samviskusamlega með hjálp
tækninnar ásamt staðbundnum
stuðningi í verkefna- og dæmatímum.
Grunnur að sterkara
samfélagi
Háskólagrunnur HR skiptir
samfélagið á Austurlandi miklu
máli. Á svæðinu er þróttmikið
atvinnulíf sem skapar stóran hluta
af útflutningstekjum Íslands. Þörfin
fyrir vel menntað starfsfólk er mikil,
sér í lagi tækni- og verkfræðifögum.
Það er því ekki að ástæðulausu að
sveitarfélög og fyrirtæki á svæðinu
hafi lagt vel yfir 40 milljónir
króna til undirbúningsvinnu fyrir
háskólastarfsemi í landshlutanum.
Ánægjulegt er að segja frá því að
unnið er að frekari uppbyggingu
háskólastarfsemi á Austurlandi,
í samvinnu HR og HA, þar sem
horft er til BS náms í tæknifögum.
Með því er unnið með styrkleika
svæðisins – en mikla tækni- og
verkfræðiþekkingu er að finna í
atvinnulífinu hér eystra.
Inntaka nemenda um
áramótin
Nýverið var tekin sú ákvörðun
um að taka inn nemendur í
háskólagrunninn nú um áramótin.
Það fyrirkomulag hentar sérstaklega
þeim nemendum sem eru á
vinnumarkaðnum því náminu er
dreift á þrjár annir. Aukinheldur
hentar þetta vel einstaklingum
sem hafa lokið iðnfræði og stefna á
frekara háskólanám – en með því að
bæta vorönninni við sig gera þeir sig
gjaldgenga í BS nám í tæknifræði.
Með þessu viljum við auka enn
frekar aðgengi að námi á svæðinu
og leggja grunninn að aukinni færni
í atvinnulífinu.
Ég er fullur tilhlökkunar að taka
þátt í þeirri menntasókn sem á sér
stað hér á Austurlandi. Það sem blæs
enn frekari kjarki í mig er að sjá
gleðina og þakklætið hjá nemendum
fyrir að hafa jafnari tækifæri til þess
að mennta sig en áður. Slík tækifæri
eru mikilvæg fyrir nemendur og
samfélagið allt og munu leggja
grunn að samkeppnishæfara
Íslandi til framtíðar. Ég hvet alla
áhugasama til þess að kynna sér
námið í háskólagrunninum en
umsóknarfrestur rennur út 15.
desember.
Bjarni Þór Haraldsson
Verkefnastjóri uppbyggingar
háskólanáms á Austurlandi