Leikhúsmál - 01.03.1940, Page 6

6
Leikhúsmál
Prinsinn í „Einu sinni var“ (Adam Paulsen).
vík um nokkurra ára bil, að fagmenntun ætti
ekkert erindi til íslenzkra leikara, hennar
væri kannske þörf fyrir aðrar greinar ís-
lenzkra lista, en íslenzk leiklist þurfi ekki á
henni að halda. Lýsir þetta vel þeim hættulega
misskilningi, sem ríkt hefir sums staðar hér í
þessu efni.
Er það ekki einmitt það takmark, sem stefna
ber að, að allir leikarar við aðalleikhús is-
lenzka ríkisins verði atvinnuleikarar — sér-
menntaðir fagmenn, en ekki „amatörar".
Fær íslenzk leiklist nokkurn tíma það gildi,
sem hún samkvæmt eðli sínu á að hafa fyrir
menningu þjóðarinnar, meðan hún er höfð
sem algert aukaverk — „dægradvöl“ —, sem
leikararnir bera Iitla virðingu fyrir, og leik-
húsgestir sífellt sjá í gegnum fingur við, af því
að það sé ekki hægt að búast við því betra.
Hvers vegna ætti þessi listagrein ekki að
vinna eftir jafnháum mælikvarða og aðrar ís-
lenzkar listir? Hvers vegna skyldi hún eiga
að lúta svo lágt að biðja um afslátt á kröfum
þeirra, sem krefjast góðrar listar, þegar systur
hennar hér eru metnar eftir því strangasta
mati, sem lagt er á listir almennt í menning-
arlöndunum, sem lengra eru komin í þessu
efni.
Um það verður að vísu ekki deilt, að ís-
lenzkar listir hafa átt og eiga við erfið kjör
að búa. Þar bera þær flestar jafnan hlut frá
borði. Hér í höfuðstaðnum á leiklistin ekki
meiri mótgangi að mæta en aðrar listagreinar,
sem þó eru í örum vexti.
Þess er t. d. skemmst að minnast, að Tón-
listarfélagið varð að halda stórfelda hljóm-
leika í einum af bílskúrum bæjarins.
Leikstarfsemin hefir þó jafnan notið all-
ríflegs fjárstyrks af almannafé og ætíð haft
nokkurn veginn tryggt athvarf í eina leikhúsi
borgarinnar. (Frh.)
Danski leikarinn Adam Paulsen sýndi hér
vorið 1925 hinn nafnkunna sjónleik „Einu
sinni var“ eftir Holger Drachmann, ineð Leik-
félagi Reykjavíkur og með íslenzkum leikur-
um. Árið eftir (sumarið 1926 í ágúst) kom
hann aftur til íslands, ásamt Haraldi Björns-
syni, og léku þeir þá hinn gamla og kunna
leik „Ambrosius" með Leikfélagi Akureyrar.
Vorið 1929 kom Poul Reumert hingað til
landsins, ásamt Önnu Borg, og sýndu þau
„Andbýlingana" eftir C. Hostrup ineð Leikfé-
lagi Reykjavíkur, svo og „Bandið“ eftir Au-
gust Strindberg og þátt úr „Tartuffe“ eftir
Moliére.
Koma þessara ágætu útlendu listamanna
hingað og sýningar þeirra hérlendis voru mik-
ill viðburður fyrir íslenzka leikstarfsemi.
(Því miður hefir ekki heppnazt að ná í
myndir frá þessum sýningum Reumerts.)