Leikhúsmál - 01.03.1940, Qupperneq 7

Leikhúsmál
7
Ól. Giiðmundsson:
Síáustu 10 ár.
i.
Þjóðhátiðarárið 1930 myndaði að ýmsu leyti
tímamót í sögu íslendinga. — Hér verður að-
eins vikið að þeirri hlið þessa merkisárs, sem
skiptir máli fyrir þróunarsögu íslenzkrar leik-
listar.
Það hafði jafnvel verið gert ráð fyrir því,
af íslenzkum stjórnarvöldum, að hin fyrirhug-
aða þjóðleikhúsbygging yrði það langt á veg
komin, að hægt yrði að hafa þar fyrirferða-
mikla leiksýningu í sambandi við önnur há-
tíðahöld 1000 ára hátíðarinnar. Ýmsra orsaka
vegna hafði þó ekki orðið af þessu. Þjóð-
hátíðarárið var byggingin að vísu vel á veg
komin, þó enn væri hún óhæf til leiksýninga.
Árið áður hafði þó verið hafinn undirbúning-
ur að viðhafnarsýningu á einu merkasta leik-
riti voru, og skyldi það sýnt hér í höfuðstaðn-
um dagana fyrir og eftir sjálfa Alþingishátíð-
ina.
Tveir ungir Islendingar voru nú nýkomnir
hingað heim, að loknu námi við erlend leik-
hús. — Annar þeirra, Haraldur Björnsson,
hafði stundað leiknám við konunglega leik-
húsið í Kaupmannahöfn um nokkurra ára
Haraldur
Björnsson.
Anna Borg.
skeið og lokið þar prófi. Hinn, Freymóður Jó-
liannsson listmálari, hafði lagt stund á leik-
tjaldamálningu og aðra nýtízku leiksviðstækni,
við sarna leikhús og víðar, í tvö ár.
Haraldur Björnsson átti margra ára leik-
starfsemi að baki, hafði meðal annars stjórn-
að leikfélagi Akureyrar um skeið og haft sjálf-
stæðar leiksýningar víða um land og einnig
hér í Reykjavík. Fékk hann nú í lið með sér
tvo áhugasama menn í leikhúsmálum, þá Þor-
stein Stephensen og Lárus Sigurbjörnsson, til
að koma upp hinni fyrirhuguðu hátíðasýningu
á Fjalla-Eyvindi, þar sem hann var sjálfur
svo önnum kafinn, meðal annars við undir-
búning á sögulegri sýningu á Þingvöllum, í
sambandi við sjálfa hátíðina.
Tilgangurinn með þessari sýningu á Eyvindi
var einkum sá, að sýna gestum erlendra ríkja,
sem sæktu ísland heim á þjóðhátíðinni, svo
og íslendingum sjálfum, nokkurt sýnishorn af
Ieiklist þjóðarinnar, jafnframt því, sem þeir
ættu kost á að kynnast öðrum íslenzkum list-
um.
Þar sem þessi sýning markar að ýmsu leyti
merkileg tímamót í sögu íslenzkrar leiklistar,
verður farið hér um hana nokkrum orðum.
Forstöðumönnum sýningarinnar var það vel
Ijóst, að hér var í húfi heiður íslenzkrar leik-
listar, hvernig tækist með sýningu þessa. Var
því ekkert til sparað að gera hana sem bezt
úr garði, bæði hvað snerti leikendaval og ytri