Leikhúsmál - 01.03.1940, Qupperneq 9

8
Leikhúsmál
Leikhúsmál
9
Agúsl Kvaran.
útbúnað, svo að hinn listræni heildarsvipur
yrði sein fullkomnastur.
Anna Borg hafði nú fengið fasta stöðu við
konunglega leikhúsið í Kaupmannahöfn. Hún
réðist hingað til að taka að sér að leika hlut-
verk Höllu. — Annar góðkunnur íslenzkur
leikari — Ágúst Kvaran — sem nú var orðinn
búsettur á Akureyri, var og ráðinn hingað til
að leika Kára. En þar sem dvöl hans hér í
Reykjavík var takmörkuð, annríkis vegna, var
ungur leikari — Gestur Pálsson — einnig lát-
inn æfa hlutverkið.
Leiksýningar þessar urðu að fara fram í hin-
um fornu heimkynnum leiklistarinnar hér í
hæ, Iðnó. Fékk Haraldur Björnsson því til
vegar komið, ásamt samherja sínum, Frey-
móði Jóhannssyni, að hinu gamla og úrelta
leiksviðsfyrirkomulagi var breytt og þar kom-
ið fyrir nýtízku hringhimintjaldi með annarri
tilheyrandi leiksviðstækni nútímans. Féll það
í hlut Freymóðs að framkvæma þessa breyt-
ingu, sem varð kostnaðarsöm fyrir þennan
nýja og fátæka leikflokk, en um leið svo vönd-
uð og fullkomin, sem kostur var á að hafa
hana á hinu þrönga
leiksviði.
Allir búningar í
leikinn voru gerðir
að r.ýju, og voru
sniðnir eftir tízku
þess tíma, sem leik-
urinn gerist á, og
eftir fyrirmyndum,
sem finnast nú hér
á þjóðminjasafn-
inu, og undir leið-
sögn fornminja-
varðar Matthíasar
Þórðarsonar.
Æfingar og annar undirbúningur til þess-
arar sýningar stóð yfir hátt á þriðja mánuð.
Fór frumsýningin fram 19. júní, á 50 ára af-
mæli höfundarins, Jóhanns Sigurjónssonar. —
Hlaut sýningin á leiknum mikið lof og vakti
mikla eftirtekt, hæði hérlendis og víða utan-
lands, og birtist um hana sægur af greinum í
erlendum og innlendum hlöðum og túnaritum.
Einnig var aðsóknin meiri en dæmi höfðu áð-
ur verið til hér á landi. — Þessi djarfa tilraun
hafði heppnazt. Glæsilegri sýningu á voru
bezta leikriti hafði verið komið upp. — Út-
lendir menntamenn hvaðanæfa höfðu séð, að
íslenzka þjóðin átti leikara og leikritabók-
menntir, þó að hin
nýja leikhúsbygg-
ing væri enn að
vissu leyti draum-
ur einn. 1 fyrsta
sinn í sögu ís-
lenzkrar leiklistar
er nýtízku leilc-
sviðstækni notuð
á íslenzku leiksviði
með glæsilegum
árangri. Þær miklu
umbætur hlutu þeg-
ar almcnna aðdá-
un og viðurkenn-
I
Leiksviðið með hrivgtjaldinu í 2. þœtti.
Jón hóndi
(Friðfinnur
Guðjónsson).
ingu, og er þessi nýja tækni nú notuð á
flestum leiksviðum landsins, þar sem henni
verður komið við. — í fyrsta sinn eru ís-
lenzkir leikarar kallaðir heim frá útlönduin
og öðrum fjarlægum stöðum. Var það og nýj-
ung í íslenzkum leikhúsmálum, og ekki hin
þýðingarminnsta, að við þessa sýningu unnu í
fyrsta sinni saman sérmenntaðir íslenzkir
leikarar, sem gert höfðu leiklistina að lífstarfi
sínu. — Nokkrir aðrir vinsælir og viður-
kenndir leikarar léku og í sýningu þessari,
Arnes
(Haraldur
Björnsson).