Kirkjublaðið - 31.10.1953, Qupperneq 1

XI. árg.
Laugardag'ur 31. október 1953.
17. tbl.
Biskup Islands
dr. Sigurgeir Sigurðsson
Fæddur 3. ágúst 1890 — Dáiun 13. október 1953
Biskup Islands er látinn. Hann andaðist að heimili sínu, bisk-
upssetrinu Gimli í Reykjavík, þriðjudaginn 13. október, kl. 1 e. h.
Undanfarnar vikur hafði hann kennt nokkurs lasleika, og síð-
ustu dagana í september lá hann rómfastur með háan hita og all-
þungt haldinn. Eigi að síður fram-
kvæmdi hann prestsvígslu í Dóm-
kirkjunni, sunnudaginn 4. október,
og sinnti störfum öðru hvoru á
skrifstofu sinni næstu daga, enda
þótt kunnugum gæti ekki dulizt, að
hann gekk engan veginn heill til
skógar. Laugardaginn 9. október
lögðu biskupshjónin af stað í
ferðalag vestur á Snæfellsnes.
Hafði biskupinn lofað að verða þar
viðstaddur afmælishátíð Ingjalds-
hólskirkju. Var hann ófáanlegur
að brigða það heit, enda þótt vinir
hans réðu honum eindregið frá því
að leggja upp í svo erfiða og langa
ferð.
Um kl. 12 á sunnudagskvöld
lagði bifreiðin af stað til Reykja-
víkur í hinu versta veðri. Hreppti
fólkið hrakning mikinn á Fróðár-
heiði, þar sem bæði snjór, óveður
og náttmyrkur hömluðu ferðum.
Urðu farþegarnir stundum að fara
út úr bifreiðinni, er hún komst
ekki áfram sökum ófærðar, en á
fjallinu var bæði stormur og snjó-
koma. Gekk svo alla mánudags-
nóttina, og ferðinni síðan haldið
áfram með litlum hvíldum og ekki
komið til Reykjavíkur fyrr en um
kvöldið.
Þrátt fyrir þessa erfiðu ferð og
vökur, kom biskup til starfs síns
í skrifstofu sinni á þriðjudags-
morguninn, eins og ekkert hefði í skorizt, og vann þar til hádegis.
Á leiðinni heim frá skrifstofunni hafði hann orð á því, að hann
fyndi til verkjar í herðum, og er hann kom heim, lagði hann sig
litla stund, áður en hann neytti hádegisverðar. Síðan ræddi hann
um stund við einn af vinum sínum. En skyndilega reis hann á
fætur, klæddi sig úr jakkanum, tók af sér biskupskrossinn, er
hann jafnan bar í festi um hálsinn, og lagði hann á borðið. Síðan
gekk hann óstuddur upp á loft og lagðist í hvílu sína. Kona hans
og dætur fylgdu honum, því þeim duldist ekki, að hann hafði
skyndilega orðið veikur. Var þegar kallað á lækna. En svo skjót
urðu umskiftin, að þegar þeir komu á vettvang andartaki síðar,
var hinn ástsæli biskup látinn.
Dr. Sigurgeir Sigurðsson, biskup, var fæddur að Túnprýði á
Eyrarbakka í Árnessýslu, hinn 3. ágúst 1890. Foreldrar hans voru:
Sigurður Eiríksson, síðar regluboði í Reykjavík og þjóðkunnur
maður, og kona hans, Svanhildur Sigurðardóttir, hafnsögumanns
á Eyrarbakka, Teitssonar.
Hann lauk stúdentsprófi í Reykjavík vorið 1913 og embættis-
prófi í guðfræði við Háskóla íslands hinn 14. febrúar 1917. Hinn
7. október sama ár, vígðist hann aðstoðarprestur til séra Magn-
úsar Jónssonar á ísafirði, og var veitt það brauð hinn 11. marz
1918. Gegndi hann prestsþjónustu í ísafjarðarprestakalli til 1. jan-
úar 1939 og þar með Bolungarvík, unz hún var gjörð að sérstöku
prestakalli í árslok 1925. Ennfremur hafði hann um skeið á hendi
aukaþjónustu í Ögurþingum og
seinna í Staðarprestakalli í Súg-
andafirði. Prófastur í Norður-
ísafjarðarprófastsdæmi var hann
1927—1939.
Auk hins umfangsmikla prests-
starfs sem hann rækti með þeirri
alúð og dugnaði, sem af bar, tók
hann mikinn og góðan þátt í fé-
lagslífi í prestakallinu og gegndi
þar fjölmörgum trúnaðarstörfum,
sem ekki verða hér rakin. Mátti
segja, að hann léti sér ekkert gott
og þarft mál óviðkomandi. Hann
var einn af stofnendum Prestafé-
lags Vestfjarða árið 1928 og for-
maður þess alla stund á meðan
hann dvaldi vestra.
Síðari hluta vetrar 1928 dvaldi
hann í Danmörku og Þýzkalandi
við framhaldsnám. Og veturinn
1937—38 dvaldi hann aftur erlend-
is, einkum við háskólana í Cam-
bridge og Oxford, en einnig um
2ja mánaða skeið í Danmörku.
Hinn 29. nóvember 1938 var
hann skipaður biskup yfir íslandi
frá 1. janúar 1939, en þá lét Dr.
Jón Helgason biskup af störfum.
Gegndi hann því veglega starfi til
dauðadags.
Af kirkjulegri löggjöf, sem hann
beitti sér fyrir í biskupstíð sinni
og til framkvæmda hafa komið,
má einkum nefna: 1. Lög um skift-
ingu Reykjavíkur í prestaköll, þar sem þjóðkirkjuprestum í höf-
uðstaðnum var fjölgað úr tveimur í sex og stofnuð þrjú ný presta-
köll: Hallgrímsprestakall með tveim prestum, Lauganesprestakall
og Nesprestakall. 2. Lög um skipun prestakalla. Þar sem presta-
köllum í Reykjavík var enn fjölgað í sjö, þannig að nú eru þar
níu þjóðkirk.juprestar í stað tveggja aðeins, er þar voru, er bisk-
upinn tók við embætti 1939. 3. Lög mn söngmálastjóra þjóðkirkj-
unnar. Hafa þau mjög stutt að því, að efla og bæta kirkjusönginn
í landinu, og eru nú starfandi hátt á annað hundrað kirkjukórar
í landinu, en voru sárafáir, er biskupinn tók við embætti. 4. Lög
um byggingu prestssetra, er greitt hafa fyrir byggingum á prests-
setrum landsins. Hafa fleiri og vandaðri prestsseturshús verið
byggð á þessu tímabili en nokkru sinni áður. 5. Lög um sóknar-
gjöld þar sem að verulegu leyti var bætt úr hinni miklu og vax-
andi fjárþröng, er kirkjurnar voru í, og þeim tryggðar meiri
tekjur en áður. 6. Launalög, þar sem launakjör prestastéttarinnar
voru stórlega bætt frá því, sem áður var, enda var þar hin brýn-
asta þörf lagfæringar. Lagði biskup sig mjög fram í þessum mál-
um, og má fyrst og fremst þakka það áhrifum hans og starfi, að
prestarnir fengu þær launabætur, sem í launalögunum felast.
Á öllum sviðum óx biskupsembættið í höndum hans og varð