Fréttablaðið - 05.01.2023, Blaðsíða 26

Hvíta tígrisdýrið er ævintýra-
verk fyrir börn og fullorðna
eftir leikhópinn Slembi-
lukku. Hin þekkta gaman-
leikkona Guðlaug Elísabet
Ólafsdóttir leikur í verkinu
eftir tólf ára pásu.
Leikhópurinn Slembilukka frum-
sýnir leikritið Hvíta tígrisdýrið í
samstarfi við Borgarleikhúsið um
helgina. Verkið er barnasýning sem
hentar þó fyrir alla aldurshópa.
„Þetta verk kemur til vegna þess
að það er eins og við þúsaldarkyn-
slóðin séum svolítið að gera upp
fortíðina við fjölskyldur okkar og
foreldra. Fleira fólk er að uppgötva
að fjölskyldumynstur þeirra eru
ekki í lagi, fjölskyldur eru að laga
svolítið til í sínum málum þessa
dagana, þannig að þetta verk talar
inn í það. Þetta er í rauninni svipað
og er talað um í teiknimyndunum
Encanto og Turning Red, það virðist
vera einhver svona bylgja af því að
það er ekkert endilega vondur kall
í ævintýrum heldur er vondi kall-
inn aðstæðurnar eða lærð hegðun,“
segir Bryndís Ósk Þ. Ingvarsdóttir,
höfundur verksins.
Dularfullt ævintýraverk
Um er að ræða dularfullt ævin-
týraverk um þrjú börn sem kallast
Gírastúlkan, Klakadrengurinn og
Ósýnilega stúlkan sem finna óvænt
hugrekki til að mæta hættum sem
leynast í skuggum háaloftsins þar
sem þau búa undir ógnarstjórn
Konunnar með kjólfaldinn.
„Þetta eru þrír krakkar sem hafa
búið á háalofti í óteljandi ár og
þau fylgja alltaf sömu reglum og
sömu uppbyggingu á öllu. Konan
með kjólfaldinn er forráðamaður
þeirra og ræður hvernig allt er.
Síðan kemur óvænt fiðrildi inn á
háaloftið og þá fara krakkarnir að
spyrja sig hvort allt sem hún segir
um heiminn úti sé í alvöru satt. Hún
er búin að segja þeim að það sé allt
svo hrikalegt fyrir utan háaloftið og
það sé bara best að þau séu inni, en
það er ekkert rosa næs að vera þarna
Verk fyrir
barnið í
okkur öllum
Bryndís Ósk Þ.
Ingvarsdóttir
segist hafa
gengið með
verkið Hvíta
tígrisdýrið í
maganum um
fjögurra ára
skeið.
Fréttablaðið/
Valli
Guðlaug
Elísabet fer
með hlutverk
Konunnar með
kjólfaldinn og
með hlutverk
krakkanna
þriggja fara þau
Jökull Smári Jak-
obsson, Laufey
Haraldsdóttir
og Þuríður Blær.
Mynd/leiFur
Wilberg OrrasOn
steingerður
steinarsdóttir,
verkefna- og rit-
stjóri Samhjálpar,
segir lesendum
Fréttablaðsins
frá listinni
sem breytti lífi
hennar.
„Þegar ég
hugsa til baka held ég að áhugi
minn á list hafi beinlínis kviknað
undir borðstofuborðinu á æsku-
heimili mínu. Mamma hvíldi sig
frá annasömu heimili með því að
leggjast upp í sófa þegar færi gafst
og lesa upphátt fyrir sjálfa sig úr
einhverjum af mörgum ljóða-
bókum í heimilisbókasafninu.
Hljómurinn í röddinni breyttist
þegar hún gerði þetta og það var
auðheyrt að hún bæði lifði sig inn
í hugsun skáldsins og hafði tilfinn-
ingu fyrir þeim aðferðum sem það
notaði til að yrkja.
Ein bók varð oft fyrir valinu en
það var þýðing Magnúsar Ásgeirs-
sonar á The Ballad of Reading Gaol
eftir Oscar Wilde, eða Kvæðið
um fangann eins og það hét í
þýðingunni. Mamma hafði keypt
frumútgáfu hennar, tölusett
eintak í skinnbandi, þegar hún,
ung kona nýkomin til Reykjavíkur,
vann á Mjólkurbarnum. Það var
veitingastaður á Laugavegi í húsi
Mjólkursamsölunnar sem seinna
varð Þjóðskjalasafn Íslands. Þar
var framreiddur heitur matur í
hádeginu og kaffi í eftirmiðdaginn
fyrir vinnandi menn í nágrenninu
og þar kynntist hún pabba.
En bókin var dýr og hjó talsvert
skarð í mánaðarlaun láglauna-
konu í Reykjavík um miðjan sjötta
áratug síðustu aldar og samstarfs-
konur hennar skildu ekkert í henni
að kjósa fremur að kaupa ein-
hverja ljóðabók en nýja púðurdós
eða flottan varalit. Þýðing Magn-
úsar er hins vegar svo áhrifamikil
og flott að mér finnst hún betri en
upprunalega ljóðið sem ég las full-
orðin kona. Í dag á ég þessa bók og
hún skipar heiðurssess í hillunni
hjá mér og í hvert sinn sem ég dreg
hana fram verður mér hugsað til
mömmu og þessara stunda þegar
ég faldi mig undir borðinu til að
trufla ekki lesturinn og naut þess
galdurs sem skáldskapur er.“ n
Kvæðið um fangann eftir Oscar
Wilde hafði mikil áhrif á Steingerði
Steinarsdóttur. Fréttablaðið/getty
n Listin sem
breytti lífi mínu
Þorvaldur S.
Helgason
tsh
@frettabladid.is
inni vegna þess að það er líka hvítt
tígrisdýr sem dvelur í veggjunum,“
segir Bryndís.
Að sögn Bryndísar fjallar verkið
um það þegar krakkar byrja að
finna sína rödd, spyrja spurninga
og hugsa sjálfstætt.
„Verkið er bara skrifað fyrir fólk.
Við erum öll með barn inni í okkur
og núna undanfarið hafa margir
fullorðnir verið að átta sig á því að
barninu þeirra líður ekki sem best
vegna þess að þau vissu ekki betur.
Þetta er skrifað fyrir alla sem hefur
liðið illa heima hjá sér,“ segir hún.
Geymslur og skúmaskot
Leikhópurinn Slembilukka setti
áður upp verkið Á vísum stað í
Borgarleikhúsinu 2021 þar sem
þau fjölluðu um það sem leynist í
geymslum landsmanna. Bryndís
segir Hvíta tígrisdýrið hafa búið í
hausnum á henni í um fjögur ár og
þótt verkin tvö séu ólík þá eiga þau
ákveðna snertifleti.
„Það sem verkin eiga sameiginlegt
og er svolítið fyndið er að þau ger-
ast bæði í geymslum. Hvíta tígris-
dýrið gerist á háalofti og Á vísum
stað fjallar um geymslur. Það sem
við komumst að í rannsóknum á
geymslum, sem hefur nýst okkur
í þessu verki, er að fólk geymir svo
mikið af óuppgerðum málum þar.
Það sópar þeim upp á háaloft og
svo eru þau bara þar, síðan er það
sársaukafullt að opna hlerann og
athuga hvað er í gangi þarna uppi.“
Þannig að þú ert svolítið heilluð af
geymslum og skúmaskotum?
„Já, ég bara elska þetta. Þetta
kemur bara frá því að vera að grafa
snjóhús í skafli þegar maður er lít-
ill. Krakkar vilja bara troða sér alls
staðar,“ svarar Bryndís og hlær.
Gulla aftur á leiksvið
Með hlutverk konunnar með kjól-
faldinn fer leikkonan Guðlaug Elísa-
bet Ólafsdóttir. Gulla, eins og hún
er kölluð, var lengi ein þekktasta
gamanleikkona Íslands og snýr nú
aftur á sviðið eftir tólf ára fjarveru.
„Við bara fórum yfir listann á
leikkonum á aldri sem okkur fannst
vera réttur. Okkur fannst svolítið
spennandi að fá konu sem hefur
sérhæft sig í björtum og fyndnum
hlutverkum til þess að leika ein-
hverja manneskju sem á erfitt, af
því þá er hún svona eins og trúður
sem er svolítið góður í að breiða yfir
vanlíðan, þannig að hún verður tví-
laga. Okkur langaði ekki í leikkonu
sem væri vön að leika konur sem eru
grimmar eða dökkar, okkur langaði
í bjarta og fjöruga leikkonu. Það
sem við komumst síðan að, af því
við þekktum Gullu ekki neitt, er að
hún er búin að passa upp á barnið
í sér svo ofboðslega vel. Hún skilur
alveg fullkomlega hvað er í gangi og
tengir svo innilega við allt.“
Umbúðalaust góður jarðvegur
Leikstjóri Hvíta tígrisdýrsins er
Guðmundur Felixson og tónskáld
verksins er Eygló Höskuldsdóttir
Viborg úr Slembilukku. Með hlut-
verk krakkanna þriggja fara Jökull
Smári Jakobsson, Laufey Haralds-
dóttir og Þuríður Blær Jóhanns-
dóttir.
„Þau eiga það sameiginlegt að
þau eru öll mjög forvitin og finnst
ótrúlega gaman að leika sér, pota
og finna. Ég held að flestir í þessum
hópi hafi ekki týnt barninu í sér og
mér finnst það mikilvægast við það
að gera verk fyrir börn og fullorðna
um það að vera lítill í sér,“ segir
Bryndís.
Verkefnið Umbúðalaust í Borgar-
leikhúsinu hlaut Sprota ársins á
Grímunni 2022 og kveðst Bryndís
vera mjög þakklát Borgarleikhús-
inu fyrir að hafa tekið svo vel á móti
Slembilukku og tveimur sýningum
þeirra.
„Við erum svo þakklát fyrir að
Borgarleikhúsið hafi veitt okkur
stökkpallinn í Umbúðalaust og
síðan haft okkur áfram í þessu verki.
Það sést svo vel hvað Umbúðalaust
er góður jarðvegur fyrir nýja hópa,“
segir hún. n
22 Menning 5. janúar 2023 FIMMTUDAGURFréttabLaðiðMennInG FréttabLaðið 5. janúar 2023 FIMMTUDAGUR