Fréttabréf Samtaka lungnasjúklinga - des. 2021, Blaðsíða 11
11
Elda
Temprun • Dreifðu undirbúningnum yfir daginn. Hægt er að afhýða og skera grænmeti um morguninn sem á að elda um kvöldið.
• Sittu við að undirbúa mat, eða þegar þú bíður eftir að hræra.
• Taktu pásu á meðan þú ert að elda og eftir.
Skipulag • Eldaðu stærri skammta og kældu eða frystu auka skammt.
• Taktu fram allt hráefni og þau áhöld, sem þú þarft að nota, áður en þú hefst handa við að matreiða.
• Notaðu uppskriftir sem ekki eru tímafrekar eða erfiðar.
• Notaðu hráefni sem búið er að forvinna, t.d. niðursneitt eða frosið.
• Notaðu hjólaborð til að flytja hluti milli staða í eldhúsi, t.d. hnífapör og diska til að setja á borðstofuborðið.
Forgangsröðun • Eigðu alltaf eitthvað tilbúið, eða hálftilbúið í frystinum sem fljótlegt er að grípa í þá daga sem þú ert orkuminni.
• Getur einhver annar á heimilinu eldað?
Innkaup
Temprun • Hvíldu þig áður en þú ferð út að versla.
• Gefðu þér góðan tíma í að versla.
• Það er betra að hálffylla tvo poka og bera sinn í hvorri hendi, en að fylla einn poka.
• Það er léttara að bera vörur í bakpoka, eða nota innkaupatösku á hjólum.
Skipulag • Skipuleggðu innkaup vikunnar til að koma í veg fyrir óþarfa búðarferðir.
• Skrifaðu innkaupalista út frá skipulaginu í búðinni og um leið og eitthvað klárast.
• Verslaðu utan annatíma.
• Forðastu stórar/djúpar innkaupakerrur, til að draga úr því að beygja þig við að setja vörur í kerru og taka þær úr.
• Biddu um aðstoð ef vörur eru hátt upp eða niðri við gólf, til að takmarka óþarfa beygjur og teygjur.
Forgangsröðun • Getur einhver í fjölskyldunni hjálpað til?
• Getur þú verslað inn á netinu og látið senda heim?
Skipta um á rúmi (sjá myndband á reykjalundur.is/orkusparandi)
Temprun • Framkvæmdu verkið á þægilegum hraða og notaðu rólegar hreyfingar.
• Taktu pásu reglulega, t.d. eftir að hafa sett lakið á og síðan koddaverið.
• Sittu við hluta af verkinu, t.d. þegar þú setur sængurverið utan um.
Skipulag • Auðveldara er að búa um rúm þar sem aðeins höfðagaflinn er upp við vegg. Þá sleppur þú við að teygja þig yfir rúmið.
• Byrjaðu og ljúktu einni hlið á rúminu, færðu þig svo hinum megin svo þú farir bara einu sinni kringum rúmið.
• Gott er að tylla sér á stól, við rúmstokkinn, sem er örlítið hærri en rúmið sjálft og láta sængina hvíla á rúminu meðan verkið
er unnið, til að koma í veg fyrir að vinna með hendurnar hátt uppi. Líka þegar þú hristir hana.
Forgangsröðun • Veltu fyrir þér hvort þurfi að skipta á öllu rúminu í einu eða hvort dreifa megi verkinu yfir daginn.
• Getur þú fengið aðstoð við að skipa um á rúminu?
Þvo og ganga frá þvotti
Temprun • Dreifðu verkinu yfir daginn. Settu í þvottavélina um morguninn og tæmdu hana síðdegis.
• Sittu við að strauja og brjóta saman þvott.
• Notaðu lága þvottagrind í staðinn fyrir háar snúrur. Einnig er hægt að nota uppdraganlega þvottasnúru.
• Taktu þér pásu á meðan á verkinu stendur og eftir að því lýkur.
Skipulag • Veldu frekar að ganga í fötum sem er auðvelt að þvo, þurrka og strauja.
• Settu oftar í þvottavélina í hverri viku í staðin fyrir að þvo allt á einum degi.
• Geymdu allt sem þú þarft að nota á einum stað, eins og þvottaduft og klemmur.
• Þvottakarfa á hjólum, eða hjólaborð geta verið hentug til að flytja þvottinn á milli staða.
• Ef það er mögulegt þá er gott að hafa þvottavél og þurrkara upphækkuð til að takmarka óþarfa beygjur.
• Hafðu þvottabalann á kolli svo ekki sé mikill hæðarmismunur milli balans og opsins á þvottavélinni/þurrkaranum.
• Þurrkari getur einnig létt undir. Þvottur verður oft mýkri og þarf síður að strauja hann.
Forgangsröðun • Er nauðsynlegt að strauja öll fötin þín?
• Getur einhver hjálpað þér að brjóta saman stóra og þunga hluti, eins og lök, sængurver og handklæði?
• Getur einhver annar séð um þvottinn á heimilinu?