Fréttabréf Samtaka lungnasjúklinga - des. 2021, Blaðsíða 23

23
T-in tvö og læknisfræðin
Þegar ég spyr Brynju um náms- og starfsferilinn svarar hún á sinn
snaggaralega hátt. „Ég lærði tungumál en vinn í tölum. Hvort
tveggja byrjar á T,“ bætir hún við og brosir út í annað. Hins vegar
segir hún að það eina sem hana hafi langað til að læra í lífinu hafi
verið læknisfræði. „Ég fór og ég reyndi, en svo bara gafst ég upp.
Það reyndu 120 manns við inntökuprófið en 12 komust inn, þar
sem ekki voru teknir fleiri inn. Sumir voru að fara þarna í þriðja
skiptið,“ rifjar hún upp og segist hafa reynt í tvö ár og lesið í þrjú.
„Ástæðan fyrir að ég hætti var líka að hluta til sú að ég er mikil
félagsvera,“ segir hún. Tilhugsunin um að vera öllum stundum
innilokuð yfir náminu heillaði hana ekki. „Ég varð að geta farið og
hitt félagana og átt svolítið líf utan dagskrár skólans.“
Tungumálanámið
Hún ákvað því að hætta og snúa sér að öðru námi í staðinn. „Það
var auðveldast fyrir mig að læra tungumál svo að ég skráði mig í
ensku og dönsku.“ Kennslan í ensku reyndist hins vegar að mati
Brynju svo „afburða, einstaklega leiðinleg“ að hún segist hreinlega
ekki hafa nennt að halda áfram. „Ég fór þá í frönsku í staðinn,“
heldur hún áfram. „Ég var ég svo heppin að fá tækifæri til að tala
málið þar sem ég var að vinna sumarlangt í franska sendiráðinu.
Þar voru ung hjón með lítinn dreng og það tókst mikil vinátta milli
okkar. Þau eru síðan búin að fara vítt og breitt um heiminn en
vinátta okkar er órofin. Auk þess eignaðist ég líka aðra franska vini
á tímabilinu og var því lánsöm að fá svona góða þjálfun í málinu.“
Brynja segist hafa byrjað að heyra og kannski tala dönsku þegar
hún var eitthvað um fimm ára. „Á miðhæðinni í húsinu okkar á
Bollagötunni bjó Sigurður E. Hlíðar, sem var þingmaður og
yfirdýralæknir og kona hans Guðrún. Þau voru mjög dönskutengd
því að hún átti forfeður í Danmörku. Ég var mikið að skottast í
kringum þau, því að þau voru mér svo góð. Ég fékk oft spurningar
eins og t.d. „Har du været en god pige i dag?“ og þá lærði ég að
svara. Þegar ég byrjaði svo að læra dönsku í skólanum fór ég
alltaf niður til þeirra og las fyrir þau. Ég átti þar góða að svo að
danskan lá afskaplega vel fyrir mér.“
Lífsförunauturinn
Örlögin höguðu því svo til að árið 1971 kynntist Brynja
hálfdönskum manni, Vatnari Viðarssyni sem var arkitekt. „Hann
var búinn að eiga mjög flottan feril í Danmörku, en svo gerist það
árið 1972-3 að bankarnir í Danmörku hættu að lána fé til
bygginga. Vatnar hafði verið með átta manns í vinnu og
heilmikinn rekstur en þetta ástand kippti stoðunum undan
starfseminni.“ Brynja fór á þessu tímabili út til Danmerkur í
háskólanám í dönsku. „Það var ekki hægt að kynnast manninum
nema við byggjum eitthvað saman,“ segir hún og brosir.
Þarna var starfsemin í Danmörku við það að fjara út, en Vatnar
var kominn með nokkur verkefni heima á Íslandi. „Svo var mér
farið að leiðast þarna úti og sagði að ég vildi helst fara heim.
Sem við og gerðum. Við komum okkur fyrir á Bollagötunni og
keyptum svo allt húsið smám saman. Þar bjuggum við alla tíð og
ég bý þar enn. Sambúð okkar stóð í 43 ár, allt þar til hann lést
28. apríl árið 2015.“
Ferðamál og bókhald
Þegar þau sneru heim til Íslands segist Brynja hafa ákveðið að
söðla alveg um. Hún fékk vinnu hjá Pólaris, heildverslun, sem var
með umboð fyrir Pan American. Svo var sett á stofn Ferða-
skrifstofan Pólaris og fluttist hún þangað yfir og vann þar við
bókhald og sölumennsku og var einnig skrifstofustjóri. „Ég var
svolítið að fikta í tölum þar,“ segir hún og vill greinilega ekki gera
mikið úr bókhaldsþekkingunni sem hún öðlaðist í Verslunar-
skólanum „Ég var náttúrulega svo einstaklega heppin að bróðir
minn, Jón H. Runólfsson, var löggiltur endurskoðandi.“
Atvinnulaus í korter
Eftir að hún sagði upp störfum hjá Ferðaskrifstofunni Pólaris
segist hún hafa verið atvinnulaus í u.þ.b. fimmtán mínútur.
Þannig vildi til að á leið sinni frá húsakynnum Ferðskrifstofunnar
Pólaris eftir að hún var búin að segja upp, gekk hún fram hjá
Ferðaskrifstofu Reykjavíkur og þar stóð kona sem gaf henni merki
um að koma til sín. „Þetta var Íslaug Aðalsteinsdóttir, sú mikla
sómakona og hún sagði við mig að ef ég ætlaði einhvern tíma að
söðla um skyldi ég tala við sig. Ég sagði bara að ég væri að söðla
um núna og þar með var ég ráðin.“
Alvarleg veikindi
Á Ferðaskrifstofu Reykjavíkur vann hún svo þangað til í febrúar
1995 en þá veiktist hún illa og var lögð inn á sjúkrahús. „Ég var
mjög veik. Ég fékk svona slæman asma og sýkingu í lungun. Þetta
markaði eiginlega ákveðin þáttaskil í sjúkrasögu minni. Ég var
lengi búin að fá lungnabólguköst með tilheyrandi asma og mátti
t.d. aldrei verða kalt, því að þá veiktist ég og fékk í lungun.“ Hún
útskrifaðist af sjúkrahúsinu eftir nokkra daga en var áfram á
lyfjum og segist hafa orðið mjög máttfarin af þeim.
Ákveðin þáttaskil
Þarna kviknaði fyrsti neistinn að stofnun Samtaka lungnasjúklinga
þegar hún fór að velta því fyrir sér hvaða rétt hún hefði. „Veistu
hver hjálpaði mér?“ spyr Brynja. „Konan sem þreif hjá mér,“
svarar hún og hlær. „Hún vissi allt um allt og benti mér á alls kyns
lausnir. Ég var að vísu orðin allt of sein að sækja um margt,
þannig að ég fékk heilar 8.000 kr. í bætur! Það fleytir manni
langt! Ég komst alveg til tunglsins og til baka.“
Orkan hverfur gersamlega
Eftir að hún náði sér vann hún um tíma fyrir Borgarljós, en fór svo
að taka í auknum mæli að sér verkefni fyrir Jón bróður sinn. Það
leiddi til þess að hún færðist smám saman yfir til hans. Árið 1997
veiktist hún svo aftur hastarlega og var sett í tilheyrandi
lyfjameðferð. „Fólk sem hefur ekki verið með öndunarörðugleika
veit ekki og skilur eðlilega ekki hvað maður verður ofboðslega
máttlaus. Orkan hverfur gersamlega því að hún fer öll í að reyna
að ná andanum,“ segir Brynja og bætir við:“ Hvað gerir maður
þegar maður nær ekki andanum?“