Heima er bezt - 01.06.2007, Blaðsíða 19
Mjóeyri. Dökki höfðinn er Hólmadrangur.
góður söngvari og gull að manni. Hann
mat hæfileika mína og uppörvaði mig
í starfi.
Magnús Gíslason sýslumaður fékk
árið 1939 starf skrifstofustjóra í
Stjómarráðinu. Hann leitaði fljótlega
eftir starfskrafti við stjórnarráðið, þekkti
kosti Emils og bauð honum starfið. Emil
flutti þá frá Eskifirði og suður.
Lúðvík Ingvarsson lögfræðingur tók
við sýslumannsembættinu af Magnúsi
og var ég hjá honum í tvö og hálft ár.
Hann reyndist mér sérstaklega vel.
Það vora margir dugnaðarmenn og
sjósóknarar á Eskifírði. Hver útgerð
hafði aðstöðu með bryggju og jafnvel
sjóhús enda var það uppistaða útgerðar
í plássinu. Ut á Hlíðarenda var Karl
Jónasson, með m.b. Víking, mikill
hirðumaður og farsæll, skipstjóri.
Þar vestar kom svo Þorgeir Clausen,
með bátinn Fix. Hann stundaði mikið
botnnet og lagði net fyrir síld. Þorgeir
var hugsandi og góður drengur. Friðrik
bróðir hans starfaði með honum. Þorgeir
rak líka lifrarbræðslu. Þangað komum
við strákarnir iðulega og fengum lýsis-
“snafs“ hjá honum og sparaði hann ekki
sopann við okkur. Tel ég að bæði ég
og aðrir hafí fengið krafta í köggla hjá
honum.
Vestur af aðstöðu Þorgeirs var Vilhelm
Jensen. Hann gerði út einn af stærri
bátunum. Figved Andreas átti bátinn
Máv og hafði jafnan góðan skipstjóra.
Kristján Jónsson útgerðarmaður og
skipstjóri gerði út bátinn Friðþjóf og
Tómas Magnússon bátinn Heim. Friðrik
Steinsson átti línuveiðara sem hét Sæfari
og hafði aðstöðu í miðjum bænum.
Finnbogi Magnússon gerði út Svöluna
og varð Þórlindur Magnússon bróðir
Sigurðar á Víði, skipstjóri hjá honum.
Bræðurnir í Baldurshaga, Eiríkur, Gunnar
og Magnús, voru með bátinn Drangey
og afí minn, Arni Halldórsson, gerði út
Austra og á tímabili einnig Trausta.
Þetta dugnaðarfólk hjálpaðist að ef
erfiðlega gekk í útgerðinni. Um og eftir
1930 byrjaði kreppan og þá dró verulega
úr útveginum.
Margir Eskifírðingar áttu kindur og
kýr til að bæta sér í búi. Afí og frændi
minn áttu alltaf kýr í íjósi og stundum
nokkrar kindur. Þeir heyjuðu þegar
ég man fyrst eftir, í hólmum hjá séra
Stefáni og að launum fluttu þeir hey
fyrir prestinn úr hólmunum. Eg fékk
stundum að vera með í þeim flutningum
sem krakki, og fannst það stórkostlegt.
Séra Stefán Björnsson bjó stóru búi á
prestsetrinu Hólmum og hafði til afnota
fimm hólma skammt frá landinu. Eg man
eftir heiti þeirra. Stórhólmi var stærstur,
Langhólmi, Hraukhólmi, Ystihólmi og
Litli Hólmi. Það var kafgras í þeim og
talsvert æðarvarp. Varpið var vel hirt á
meðan séra Stefán bjó á Hólmum, enda
var hann mikill hirðumaður um alla hluti
og samviskusamur embættismaður.
Það voru nokkrir lagtækir iðnaðarmenn
á Eskifírði í mínu ungdæmi. Friðbjörn
Hólm, ættaður að norðan, stofnaði
vélsmíðaverkstæði heima og rak það
lengi.
Hann þótti verklaginn og setti niður
vélar í bátana og gerði við . Synir hans
lærðu hjá honum og þegar Friðbjöm
hætti störfum keypti Símon Jónasson
útgerðanuaður vélsmiðjuna og rak hana
ásamt Einari Hólm tengdasyni sínum,
í nokkur ár. Hallgrímur Jónsson átti
líka litla vélsmiðju og gerði við ýmsa
hluti. Kristján Jónsson útgerðarmaður og
skipstjóri á Hlíðarenda áttu smiðju og var
sjálfum sér nógur. Eg man sérstaklega
eftir því hvað hann lánaði oft nágrönnum
sínum smiðjuna til að svíða hausa og
lappir af sláturfé. Smiðjan var handsnúin
og fékk ég stundum að snúa sveifmni
og þótti gaman að.
Guðni Jónsson rak lengi trésmiðju
á Eskifírði. Hann var góður smiður
og hafði nóg að gera. Hann smíðaði
bæði ferðakistur, koffort og ýmsa
innanstokksmuni. Hjalti sonur hans
og tónlistarmaður, vann ljá honum,
mjög laginn. Kona Guðna var Guðný
Pétursdóttir pósts, en Pétur var
ömmubróðir minn. Sonur hans Arni,
var ljómandi smiður, sjómaður og
skipstjóri.
Eg man eftir vertíð í Seley og
sérstaklega róðrarbátunum sem þar gerðu
út. Seley er í mynni Reyðarijarðar og
því stutt á miðin. Eg man að pabbi reri
þar og með honum Jón Valdimarsson
kennari okkar, eina eða tvær vorvertíóir.
Verbúðir voru þar, þar af ein nokkuð stór
úr steini og timbri. Afíinn var saltaður
og settur í stæði. Bátar frá Eskifírði
sóttu síðan aflann sem oftast var seldur
kaupmönnum sem komu honum í
verð.
Það var merkilegt hversu margar
verslanir þrifust á Eskifirði, því auk stærri
verslana voru nokkrar smáverslanir og
bókaverslanir sem bæði Jón Brynjólfsson
og Stefán Stefánsson ráku. Stefán var
lengi póstmeistari og ljómandi maður.
Hann var duglegur á haustin að útvega
skólanum kennslubækur, blek og penna,
skólaspjöld sem þá voru í tísku og
griffla, sem skrifað var með og hægt
að nota við að þurrka út af töflunni,
þegar kennarinn hafði lokið við að
Heima er bezt 307