Heimili og skóli - 01.02.1942, Blaðsíða 11

HEIMILI OG SKÓLI
7
rœðilega mikils virði. er snertir til-
finningalíf þess við og við. Þess vegna
er rétt að rækta trúartilfinninguna
með börnum, þegar á unga aldri, til-
finninguna fyrir helgi ættarreitsins,
lífi og fórnfúsu starfi forfeðra og for-
mæðra, tign og unaði tungunnar, fag-
urra ljóða, hrífandi náttúrufegurðar
o. s. frv. Og það er auðskilið, að sá
maður, sem ekkert á heilagt til í sál
sinni, ekki ber helga ást í brjósti til
neins, en er svona jafnsama um allt
og alla, hann mun aldrei fórna miklu
til eins eða neins, hann verður hinn
kaldi og kærulausi maður, sem fáa
hluti tekur hátíðlega og alvarlega.
Enn er eins mikilvægs atriðis að
geta, er sálfræðivísindin staðhæfa, en
það er um þýðingu þess er við nefn-
um stundum hina ytri siði, og þá
heldur í óvirðulegum tón.
Það er raunar löngu vitað og við-
urkennt lögmál, að tvö fyrirbrigði.
sem vön eru að fylgjat að, hafi til-
hneigingu til að vekja hvort annað.
Þetta alkunna lögmál hafa sálfræð-
ingar tekið til athugunar með tilliti
til uppeldisins og þeirrar þýðingu,
er það gæti haft þar, og nú staðhæfa
sumir þeirra, að hinir ytri siðir og lát-
bragð geti og hafi hin víðtækustu
áhrif á tilfinnina- og viljalíf manna.
Þannig telja þeir að ytri guðræknis-
siðir glæði trúartilfinningu í brjóst-
um manna, ef þeir siðir fara fram
með virðuleik og hátíðablæ
Að vísu getum við ekki vakið aðr-
ar tilfinningar en þær, sem með okk-
ur búa, en eftirtektarvert er, að við
þannig glæðum þær og eflum, á
sama hátt og við smá deyfum þær og
afmáum með sinnuleysi og aðgerða-
leysi, bæði um innri þjónustu og ytri
siði. Og er þetta ekki stórt og alvar-
legt íhugunarefni fyrir okkur öll, sem
höfum kastað frá okkur heimilisguð-
rækninni, húslestrum og sálmasöng,
sækjum illa kirkjur, og höfum sterka
tilhneigingu til að hætta að kenna
börnum að signa sig og læra Faðir-
vorið.
Þannig mætti margt og mikið
fleira segja til að sanna það, sem ég
hefi nú með örfáum orðum,og að vísu
mjög ófullkomnum, verið að benda á,
að hin beztu verðmæti, er við eigum í
ýmsum uppeldilegum efnum liðins
tíma, eru í fullu samræmi við upp-
eldilegar niðurstöður nútíma vísinda,
og að boðskapur þeirra vísinda nú, til
uppalandans, er móta vill heilhuga
skapgerð og göfuga sál, er í höfuðat-
riðum í fullkomnu samræmi við
brjóstvit og fóstur hinna beztu
mæðra og feðra á öllum tímum.
Þeim hefir jafnan dottið sitt hvað
gott og skynsamlegt í hug. Þeim hef-
ir oft í helgu köllunarstarfi í þjón-
ustu lífsins verið blásið í brjóst hin-
um háleitustu uppeldilegum sannind-
um, og þeir hafa haldið sönsum í
fjúki og fárviðrum tímanna, haldið
helgum venjum og aðferðum, sem
reynslan hafði vígt í eldraunum lífs
og tíða.
Skyldum við þá, tuttugustu aldar
mennirnir, reynast þeir glópar, að
kasta sumu af hinu bezta úr reynslu
formæðranna fyrir borð.
(Framhald.)