Heimili og skóli - 01.12.1944, Qupperneq 9
HEIMILI OG SKÓLI
S5
neinni slíkri snertingu heima, hara
þau farið á mis við mikil uppeldisleg
verðmæti, og skólarnir hafa næsta lít-
il skilyrði til að taka þessi uppeldisá-
hrif í þjónustu sína, hafi jarðvegurinn
ekki verið undirbúinn heima. Og ekki
þætti mér ólíklegt, að hin kalda efnis-
dýrkandi samtíð, sem reisa á úr rúst-
um hinn hrunda heim vélamenning-
arinnar, kæmist að raun um það, að
menningin er byggð á sandi, ef hún er
ekki kristin menning.
Hvergi nema í heimilunum verða
bundin þau bönd, sem tengja ein-
staklinginn við fortíð sína og sögu, en
þjóð, sem hafnar slíkum tengslum,
hafnar arfi forfeðranna í góðum sið-
um og háttum, verður byltuhætt á
hinum nýju vegum.
Það getur oft kostað allverulegar
lífsvenjubreytingar að gera heimilið
að traustri uppeldisstofnun, það kost-
ar margar fórnir og mikið erfiði, en
styrkleiki heimilisins, öryggi þess og
lilýja, getur liaft úrslitaþýðingu fyrir
framtíð barnanna, sem þar eiga að
alast upp. Og við, sem börn eigum,
skulum hugsa okkur vel um, áður en
við gerum gerum líf okkar svo íburð-
armikið og margbrotið, að við höfum
lítinn eða engan tírna til að sinna
börnum okkar.
Þótt félags- og skemmtanalíf nútím-
ans sé að verða fjölþætt og heimti mik-
inn tíma, og þótt það hvort tveggja
eigi fullan rétt á sér, má það aldrei
verða svo fyrirferðarmikið, að heimil-
ið og börnin verði aukaatriði. En það
fer ef til vill að verða eitt af mestu á-
hyggjuefnunum, hversu nútímalífið
er að verða margbrotið og fjölþætt.
Fyrir nokkrum áratugum var það ef
til vill helzt til fátækt og tilbreytingar-
lítið, en nú er líf einstaklingsins svo
sundurklofið af of mörgum verkefn-
um, of mörgum áhugamálum og of
miklum skemmtunum, að hann veit
ekki, hvernig hann á að skipta sér á
milli alls þessa, og kernur þetta oft
hart niður á heimilinu.
Við lifum á gelgjuskeiði þéttbýlis-
menningarinnar, en eitt af þeim allra
nálægustu verkefnum, sem fyrir liggja
til þess að kornast slysalaust fram hjá
þeim hættulegum vegamótum, er það
að temja sér einfaldara og óbrotnara
líf, ná valdi yfir skemmtana- og verk-
efnavali, kunna að velja og hafna á
sviði skemmtana- og félagslífsins, loka
sig ekki úti frá þeim góðu lilutum, en
hafa það allt á valdi sínu og sligast
ekki undir áhugamálunum. Þá þarf
þéttbýlismenningin ekki að vera rót-
laus eins og hún er. Við byrjum neðan
frá og byggjum sterkt og heilbrigt
heimilislíf. Þá taka skólarnir við með
alla sína þjálfun og þekkingu, og þá
skapast hér traust og þjóðleg menn-
ing.
Þegar karl og kona stofna til heim-
ilis, er það viðburður í sögu hverrar
þjóðar. En heimilið er ekki fyrst og
fremst stofnað fyrir þessa tvo einstak-
linga, sem ætla að lifa saman. Það er
stofnað vegna þeirra óbornu. Það er
uppeldisstofnun fyrir þá, það er griða-
staður og skjólveggur fyrir þá, hvort
sem heimilið er ríkt eða fátækt, og
höfuðhlutverk heimilanna má aldrei
vera annað en þetta.