Heimili og skóli - 01.12.1944, Page 15

HEIMILI OG SKÓLI
91
VALD. V. SNÆVARR:
Ég lít um öxl
(Kafli á framsöguræðu á haustfundi Kennarafélags Eyjafjarðar.)
I.
— — — Þegar minnzt er á starfs-
reynslu frá nokkrum áratugum, getur
varla öðruvísi farið en svo, að mörgum
myndurn skjóti upp, bæði glöðum og
döprum, dökkurn og ljósum, bæði
góðminningum og öðrum, sem gott
væri að geta gleymt. Það er misjafn-
lega bjart yfir minningum mínum frá
þessu og hinu kennsluárinu. Eg vissi
lengi vel ekki, hverju það sætti, en nú
þykist ég vita það. Það lýtur föstu,
ákveðnu lögmáli: Því meiri trú-
mennsku, alúð og skyldurækni, sem ég
lagði við starfið, því bjartarí minning-
ar á ég um það og tfrá því. Því miður
— ef satt skal segja — logaði eldur
áhuga, trúmennsku og skyldurækni —
þessara þriggja höfuðdyggða hvers
kennara — ekki ætíð jafnglatt á arni
hjartans. Ég harma það mjög sárlega,
að þar skuli nokkru sinni hafa kennt
fölskva, þó að úr því verði ekki bætt
héðan af, enda skal ekki frekar um
það rætt. Þó kynni þeim, sem sæmi-
lega eiga mörg kennsluár framundan,
hollt að geyma þessa játningu í góðu
minni, og læra af lrenni að gæta sín.
II.
— — — Ég get ekki kornizt h já því að
fara nokkrum orðum um daglega
starfstilhögun kennara, og vil ég þá
fyrst segja þetta: Hver kennsludagur
byrjar að mínu áliti eiginlega kveld-
inu áður, þó að fjarstæðukennt kunni
að þvkja. Þá fer einn þýðingarmesti
þáttur allrar kennslunnar fram, en
það er undirbúningur kennarans
sjálfs. Fyrst er að velja sálm eða ljóð
til morgunsöngs, því að morgunsöng
í einhverri mynd má aldrei vanrækja
að skaðlausu. Það er meira vandaverk
að velja morgunljóðið en virzt getur í
fljótu bragði. Lagið, sem notað er, hef-
ur líka sitt að segja. Það má ekki kasta
höndum að því að velja það. Lag og
Ijóð getur verið nokkurs konar stefnu-
skrá dagsins, senr gott er að vísa til við
og við í kennslustundunum. Ég minn-
ist tveggja versa eftir Davíð Stefánssotr
frá Fagraskógi, sem ég notaði svo oft.
Ég varði talsverðum tíma til þess að
útskýra þau fyrir börnunum, en aldrei
sá ég eftir því. Versin söng ég undir
laginu: A hendur fel þú honum, og
það var áreiðanlegt, að þau „skildu
mikið eftir hjá börnunum". Versin
eru svona:
Það boðar líf að læra
og Ijós að stefna hátt,
og því skal þakkir færa
og þroska hugans mátt.
Þeim opnast ótal vegir,
sem upp á tindinn fer,
og lengra andinn eygir
en auga mannlegt sér.
Sá einn, sem áfram sækir
á andans þyrnibraut,