Dögun - 18.01.1946, Qupperneq 6
6
DÖGUN
Neyðaróp kratanna
Núna eftir nýárið var dreift
út hér á Akranesi pésa með
stóru nafni „Greinargerð full-
trúa Alþýðuflokksins í bæjar-
stjórn Akraneskaupstaðar kjör-
tímabilið 1942—1945“. En inni-
haklið var lítið og þó allt til
týnt sem fulltrúarnir hafa átt
frumkvæði að á kjörtímabilinu
því í formála segir svo. . . . “
en mál sem þeir (þ.e. fulltrú-
iarnir) hafa átt frumkvæði að
verður gerð tilraun til að gera
grein fyrir á þann hátt að birta
tillögur sem þeir hafa borið
Jram í bæjarstjórn og þess get-
ið hyerja afgreiðslu þær hafa
hlotið á fundi....“ Alls telja
þeir þannig fram 39 atriði sem
þeir eigna sér frumkvæði að.
En við athugun verður nú
heldur minna úr þessu en af er
látið því þarna er taldar 12
breytingar og viðaukartillögur
og í þeim fellst ekkert frum-
kvæði. 4 fyrirspurnir um þær
•er vitanlega það sama að segja
2 gamlar tillögur frá fyrri árum
og 3 ályktanir. Þar má e.t.v.
finna nokkurt frumkvæði bæði
hvað snertir miskynningu á
sannleiknum í og klaufalegu
orðbragði í ályktuninni við-
víkjandi skólanefnd Gagn-
fræðaskóla Akraness og ,Úagg
um smámál í ályktun um
vatnsveituna. Eru þá eftir 16
tillögur — sextán — á 4 árum,
4 á ári og þar með taldar tillög-
ur um eyðingu á rottum. loft-
varnir byssuleyfi og fleira svo-
leiðis léttmeti en þar er einnig
nokkrar tillögur sem eru þess
virði að þær séu athugaðar að
nokkru. Þarna er t.d. tillaga frá
9. nóv. 1945 um að fela bæjar-
stjóra og bæjarráði að leyta á-
lits verkfræðings um ýmislegt
viðvíkjandi gatnagerð án þess
að sjáist hverjar undirtektir
það fékk í bæjarstjórn, en aftur
á móti var samþykkt tillaga frá
Sveinbirni Oddsyni skömmu
áður um að ráða til bæjarins
garðyrkjumann en að láta sér
detta í hug að fá bæjarverk-
fræðing, svo hátt var ekki risið
á Alþýðuflokksfulltrúunum
enda ekki von á því. Á fundi 29.
maí 1943 kom svonefnd tillaga
frá Sveinbirni Oddssyni. -„Legg
til að fangahús verði byggt við
áusturgafl bæjarhússins og bygg
ing þess hefjist nú þegar í sam-
bandi við viðbót þá sem nú er
í smíðum“. Honum hefur ef til
vill fundist fara bezt á því að
það væri undir sama þaki og
fundir núverandi bæjarstjórnar.
Eða kannske honum hafi fund-
ist sérstakur menningarbragur
í því að' hafa gagnfræðaskólann
og fangahús sama húsið, sem
gæti vel komið heim við síðari
tilraunir hans að troða þeim
skóla ofan í svaðið. í júní lagði
sami, Sveinbjörn, til að í sömu
viðbyggingu yrði komið fyrir
herbergi fyrir bókasafn. Þessar
tvær tillögur eru táknnæmar
fyrir hugsun og gerðir fráfar-
andi bæjarstjórnar jafnt Al-
þýðuflokksmanna og Sjálf-
stæðismanna að hugsa fyrst
um fyrirkomulag og not húsa
eða annai’ra framkvæmda þeg-
ar vei’k er hafið. (Samanber
,,Kafbátabyrgið“).
Það er mjög gaman að minn-
ast á fleiri tillögur en vegna
rúmleysis í blaðinu þá verð ég
að láta staðar numið. En þú
telur nú ekki allt upp, mun
einhver ef til vill segja. Þú
nefnir 39 atriði en við sundur-
íslendingar eru miklir fiski-
menn og afla, margfallt meira
en nokkur önnur þjóð eftir
fólksf jölda.
Það er gott að afla mikið en
þó alls ekki fullnægjandi. Eins
og ástatt er í atvinnulífi lands-
manna, er ekkei’t ofsagt að Is-
lendingar séu á frumstigi með
flestan iðnað, hvað afköst og
tækni lýtur á fiskiðnaði
Þetta stafar þó ekki af ódugn
aði þess fólks sem að iðnaðin-
um vinnur heldur af ófullnægj-
andi vinnuskilyrðum.
Út frá þessu séð rná segja,
að við höfum verið og séum
enn nýlenduþjóð, þar sem við
flytjum flestar okkar vör-
ur óunnar á erlendan markað.
Eftir því sem nú lítur út fyrir
á niðursuða matvæla mikla
framtíð fvrir höndum.
Það liggur í augum uppi,
hvað það er margfallt hentugra
að flytja niðursoðinn fisk held-
ur en fi-ystan fisk langar leiðir
í misjöfnu skipsrúmi, og á þá
staði sem engin skilyrði eru til
móttöku og geymslu á frystum
fiski.
Það er svo margt sem mælir
liðun verða þau ekki nema 37,
ertu að stingá einhverjum góð-
um málum undir stól. Jú, mikið
rétt, það eru eftir 2 atriði, er-
indi frá V.L.F.A. um byggingu
verkamannaskýlis og fundar-
samþykkt frá sjómannadeild
V.L.FA. um að bærinn ha'fi á
hendi olíusölu. En þessi mál eru
ekki borin fram af fulltrúum
Alþýðuflokksins í bæjarstjórn
jafnvel þó þeir hafi fylgt þeim
úr hlaði þá gera þeir það sem
stjórnarmeðlimir í V.L.F.A. en
ekki sem fulltrúar Alþýðu-
flokksins. En annars er það um
fyrra málið að segja að því var
frestað og ekki sjáanlegt annað
en samkomulag ha.fi orðið þar
um. Síðan virðast bæjáifulltrú-
ar hafa sofið á mölinifi eða að
minnsta kosti vei'ður ekki vart
við að það hafi kornið fram
síðan. Síðara málið, því var
fylgt úr hlaði af Sveinbirni
Oddssyni varaformanni V.L.F.
A. en drepið að frumkvœði
Sveinbjarnar Oddssonar bæjar-
fuiltrúa Alþýðuflokksins. Svo
það verður lítið úr þessum
skrautfjöðrum á hatti Alþýðu-
flokksins.
með niðursuðu matvæla. Svo
framarlega sem umbúðir eru ör-
uggar og hráefnið kemst ó-
skemmt í dósirnar, geymast
niðursuðuvörur mjög lengi.
Hvert niðursoðið fisktonn,
sem flutt væri út úr landinu
færði landsmönnum margfallt
meiri gjaldeyri, heldur en fisk-
metið óunnið.
Þar að huki er mikil vinna
við niðursuðu matvæla og er
það eitt af mörgu, sem mælir
með aukinni framleiðslu á nið-
ursuðuvörum.
Bygging stórvirkrar niður-
suðuverksmiðju, sem gæti tekið
á móti, miklu af þeirn afla, sem
fiski eða síldarbátar Akraness-
bæjar öfluðu, er nauðsyn, sem
ekki má lengur dragast Slíkri
verksmiðju yrði að velja stað,
þar sem nóg og hentugt land-
rými væri fyrir hendi, því það
þyrfti að ganga út frá því fyrir
fram að ýms önnur starfræksla
yrði rekinn í sambandi við
verksmiðjuna, svo sem dósa-
verksmiðja, er gæti smíðað all-
ar þær dósir, sem með þyrfti.
Til þess að hægt sé að hag-
nýta sjávarafurðirnar, sem
Aukning flskiðnaðar er nauðsyn
Fréttir
Róðrar byrjuðu á þessari ver-,
tíð 7. jan., og var afli tregur,.
Togarinn Ólafur Bjarnason tók
fiskinn. Iíéðan verðg gerðir út
rúmlega 20 bátar á komandi
vertíð, þar af einn aðkomubát-
ur. Hraðfrystihúsin taka til
starfa strax og fiskurinn er fyr-
ir hendi nema hraðfrystihús
H. B. & Co. Það getur ekki
byrjað móttöku alveg strax,
vegna breytinga. Niðursuðu-
verksmiðja H. B. & Co. starfar
að niðursuðu á fiski og síld þeg-
er fiskur er ekki fyrir hendi.
S. F. A. er tekin til stai'fa.
Starfar eins og að undanförnu.
Atvinnuhorfur eru fremur góð-
ar hér í vetur.
Framlög í kosningasjóð
C-listns:
Frá sveitamanni kr. 100.00.
Frá gömlum Alþýðuflokks-
manni kr. 500.00.
Akurnesingar!
Þjóðviljinn
er blað hins vinnandi
fólks í landinu og allra
framfaraafla.
Gerist áskrifendur að
ÞJÓÐVILJANUM
mest og með sem beztum ár-
angri, þarf að starfa í sam-
bandi við niðursuðuverk-
smiðjuna, hraðfrystihús, sem
gæti fryst og geymt þann afla,
er niðursuðuverksmiðjan gæti
ekki komist yfir að vinna úr-
þegar mikið bærist að af fiski
eða síld.
Það er líka nauðsynlegt, að
eiga síld og fisk í fi'osti til þess
að vinna' úr þegar lítið aflaðist,,
svo ekki þyrfti að verða vinnu-
stöðvun af hráefnaskorti
Pétur Jóhannesson.