Alþýðublaðið - 10.02.1920, Page 2

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
2
Á hverju skipi eru 14 manns,
en skipin eru tólírónir áttæringar.
Segl fylgja hverju skipi. Meðalafli
í meðalári mun vera 300 í hlut,
sem mun vera á fjórða skippund.
í gamla daga voru eingöngu
notuð handfæri; nú eru aftur á
móti eingöngu notuð net, það er
að segja, þaö er kannske eitt
færi, eða svo, á hverju skipi.
Hvort hnýsur veiðist mikið? Jú,
það er skotið töluvert af þeim, og
þær eru alt árið, þó þær séu að-
allega drepnar á vertíðinni. í fyrra
fékst þó óvenju lítið af þeim, en
eflaust mætti veiða gríðarlega
mikið af þeim, ef til þess væri
hafður sérstakur útbúnaður (net).
Yið étum aldrei af þeim kjötið, af
þvi að við höfum nóg annað.
Annars er kjötið af þeim gott, ef
það er rétt með farið“.
Að norðan.
Norðanblöðin. Dagur er hættur
að koma út um stundarsakir, að
því er norðanblöðin segja. Yantar
hann að sögn ritstjóra.
Norðurland hætti um nýjárið
að koma út sem dagblað, og er
óvíst um afdrif þess.
lslendíngur er, eins og áður
hefir verið getið, seldur Brynleifi
Tobíassyni kennara, sem tekið
heflr og að sér ritstjórn hans. í
ávarpi því til lesenda, er Brynleifur
lætur frá sér fara, segir meðal
annars: „ ... einu vil eg þó lofa
... : Eg vil leggja áherzlu á það,
að kveða niður sundrungarandann,
aliskonar róg, er gert hefir vart
við sig á síðustu tímum milli
stétta hér á landi. —“ Vonandi
verður Brynleifi að trú sinni, og
væri þá vel. En gæta má hann
þess, að lenda þá ekki sjálfur inn
í hringiðu stjórnmálanna og hverfa
þar svo eins og taðkögguil, sem
hringiða sýgur í sig. Yið sjáum
nú til, hvernig íslendingur stendur
við þessi oi ð sín, og hvort hann
ætið ratar meðalveginn. Óskandi
að svo verði.
Verkamaðurinn. Hann heldur
áfram að koma út með sarna fyrir-
koinulagi og áður. Er óhætt að
segja það, að hann er mjög mynd-
arlega úr garði gerður, og ættu
þeir menn, bæði verkamenn og
aðrir, sem fylgjast viija með lands-
málum yflrleitt, að kaupa hann
og lesa. Sjá augiýsingu hér í
blaðinu.
Endurgreiðsla. Kaupfélag Ey-
flrðinga seldi Akureyrarbúum síð-
astliðið haust nýtt kindakjöt fyrir
3 kr. kg., með því skiiyrði, að
greiða kaupendum aftur mismun
þann, er yrði á söluverðinu utan-
lands og innan, alt að 50 aurum
af kg. Nú augiýsir félagið, að það
greiði þeim, sem keyptu ket, 35
aura fyrir hvert kg. Munur er nú
á félögum. Kaupfélag Eyfirðinga
reynist Akureyringum sanngjarnt,
en Sláturfélag Suðurlands virðist
gera alt til þess, að koma sér út
úr húsi hjá Keykvíkingum, með
því, að seija ket sitt hér á landi
með miklu hærra verði en erlendis.
Því félagi væri hollara, alls vegna,
að taka Kaupfélag Eyfirðinga sér
til fyrirmyndar.
Hafnarvörð hafa Akureyringar
nýskeð sett hjá sér og var síst
vanþörf á. Er annar lögregluþjónn-
inn skipaður til þess starfa.
Leikfélag Akureyrar er um
þessar mundir að sýna leikritið
Tengdapabbi, eftir Gustav af
Geijerstam. Leikendum kvað tak-
ast vel yfirleitt, enda eiga Akur-
eyringar sæmilegum leikkröftum á
að skipa.
Barðagahngur.
----Niðurl.
Svar verlcamannasambandsins.
Verkamannasambandið hefir svar-
að atvinnurekendum því, að þeir
geti ekki gengið að kröfunum um
framlenging vinnusamninganna, og
segjast jafnframt enga tryggingu
hafa fyrir því af hálfu atvinnu-
rekenda, að lífsnauðsynjarnar haldi
ekki áfram að hækka í verði, og
vilja því ekki taka á sínar herðar
neina ábyrgð á því, sem stafa
kann aí þessum skrifum atvinnu-
rekenda.
Enginn friður. Það er því eng-
inn friður fyrirsjáanlegur fyrst um
sinn meðal verkamanna og vinnu-
veitenda. Og verkamenn eiga enga
sök á þeirri baráttu, sem nú virð'
ist óumflýjanieg.
Öll ófriðarárin, og ekki síður
eftir að vopnahléið komst á, hafa
vinnuveitendur setið í hæginda"
stól sínum makindalegir og þre'
faldað verð allra hluta, og það&u
af meira, á meðan verkamaður-
inn, stóð í harðri baráttu íyr>r
tilveru sín og sinna, Og æfinlega
hljómar í eyrum manna, að Þa&
séu verkamenn, sem allri ógsef'
unni valda. Þessi hróp auðmanua
og vinnuveitenda eru ekki af Þvl<
að þeir ekki viti það gagnstæða-
fau eru sera grýla á alþýðuna
til þess að koma inn ótta
skelfing hjá hinum ver upplý3ta
hluta verkamanna. Og þetta hefir
tekist að nokkuru leyti.
Hvað er það sanna ? Það sanna
er, að hafi verkamenn fengið 50°/*
hækkun launa sinna, þá hafa vinnU'
veitendur hækkað um 150°/o sín
laun.
Og flestum þeim sem rita og tal®
um dýrtíðina, kemur saman uns
þetta.
Út úr dýrtíðarforaðinu komurnsf
vér því að eins, að hömlur séU
lagðar á vinnuveitendur um hækk'
un vörunnar (hver sem hún er)>-
þannig að þeir láti sér nægja
d. 75°/o í stað 150°/o. Sbr. dæni"
ið að framan).
Hvernig hugsa verkameM1’
Yerkamönnum er Ijóst, að ástand'
ið, eins og það nú er, getur ekk*
staðist lengur. Hugsun þeirra ffleð
kauphækkuninni (sem þeir erU
neiddir til að fara fram á) er þessi:
Yið verðum sjálfra okkar vegna
og þjóðfélagsins, að krefjast þesS'
að hlutdeildir okkar í arði vinn'
unnar verði meiri. Við neitunti
að þegar kaup okkar hækkar
um 50o/0, þá sé þörf á ffle'rl
hækkun á vörunni, en sem nenfl'
ur kauphækkuninni, og í flestuð1
tilfellum engin þörf á hœkkun
vörunnar fgrir kauphœkkuninu■
Eg veit að sumum muni þýkJa
þetta undariegt og fjarri öllnn1
sanni. En til þess að menn skifi1
betur hvað við er átt, vil eg taka
dæmi:
Útgerðarfélag gefur 30°/o 1 aI
hluthöfum, þegar frá er dregin®
allur kostnaður og búið er a
leggja inn í höfuðstól eða ]eg£)a
inn í varasjóð. í stað þess að §e^
30% i arð, nægði því 15%
aukning höfuðstóls eða varasjð 8