Alþýðublaðið - 03.07.1926, Blaðsíða 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
[alþýðublaðið
j kemur út á hverjum virkum degi.
} Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við
j Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd.
J til kl. 7 síðd.
ÍS'krifsfofa á sama stað opin kl.
91/2— lO’/a árd. og kl. 8—9 síðd.
< Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
i (skrifstofan).
j Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á
J mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
J hver mm. eindálka.
j l’rentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan
J (í sama húsi, sömu símar).
< .____
Átta stunda dagurinn.
Rannsókn á áhrifum hans.
í einu síöustu heftanna af mán-
aðarriti alþjóðlegu vinnumála-
skrifstofunr.ar, „Revue internatio-
naie rdu Travail‘; (Aljijóðlegt
vinnutímarit), er skýrt frá merki-
legri rannsókn á því, hver áhrif
hafi haft að lögleiða átta stundá
vinnudag við iðnaðinn. Rannsókn-
in er eftir Edgar Milhaud, þekt-
an háskólakennara (við háskólann
í Genf í Sviss).
Höfundurinn sýnir með gögnum
úr ýmsum áltum, hversu lög-
leiðsla átta stunda dagsins hefir
haft í för með sér framfarir í
vinnuaðferöum og umbætur á vél-
um og áhöldum. Hann bendir á
það fyrst og fremst, að það sé
því að eins unt að halda fram-
leiðsiumagninu óskertu með veru-
lega styttum vinnutíma, að vinnu-
tíinaslyttingunni fylgi sumpart
kappsamlegri vinna en áður og
sumpart verklegar umbætur, og
höfundurinn bætir við:
„Það væri áreiðanlega misskiln-
ingur á raunverulegu, fjárhags-
íegu gildi og víðtæki vinnutíma-
styttingarinnar og lögieiðslu átta
stunda dagsins sér í lagi að búast
við því, að ein saman aukningin
á vinnuþreki verkafólksins geti al-
veg unnið upp stytting vinnutím-
ans.“
Að skoðun háskólakennarans
liggur gildi slíkra umbóta fyrst og
fremst í þeirri hvatningu, sem
þær veita annars vegar verka-
mönnum um að leggja sig betur
fram og hins vegar atyinnurek-
enduni til að brjóta nýjar braut-
ir. Þær miða þannig á tvennan
hátt að eflingu framieiðslunnar.
Höfundurinn vísar og til þeirrar
reynslu, sem menn hafa fengið í
Tékkóslóvakíu, Bandaríkjunum,
Sviss og öðrum fleiri iðnaðar-
löndum, þar sem ráðstafanir hafa
verið gerðar til breytinga á vinnu-
aðferðunum og umbóta á véla-
gögnum í því skyni að vinna upp
vinnutímastyttinguna. Því verður
ekki neitað, að í þeim atvinnu-
greinum, þar sem forstöðumenn-
irnir hafa skilið nauösyn slíkra
ráðstafana, hafi meira að segja
tekist að hækka framleiðslumegin
atvinnufyrirtækjanna. Höfundur-
inn styður þessa skoðun með út-
diáttum úr skýrslum, gerðum t. d.
af enskri eftirlitsnefnd, stjórn
verksmiðjueftirlitsins prússneska
og félagsmálastjórninni sænsku.
(Eftir „Tímariti utanríkismálastjórn-
arinnar dönsku“.)
Frá ársþingi
Sambands ísl. barna-
kennara.
Sjötta ársþing Sambands ís-
lenzkra barnakennara kom sam-
an í Reykjavík sunnudag 20. júní
s. I. kl. 4 e. h. og stóð til 24.
s. m. Sóttu það alls um 70 kenn-
arar hvaðanæfa af fandinu.
Bjarni Bjarnason skólastjóri,
formaður Sambandsins, setti fund-
inn með stuttri_ ræðu. Því næst
var gengið í kirkju og hlýtt á
messu hjá séra Friðriki Hallgríms-
syni.
1. Stjórnarskýrsla.
Á mánudag byrjuðu aðalstörf
þingsins. Formaður gerði þá fyrst
grein fyrir störfum stjórnarinnar
á liðnu ári, og var þetta hið
helzta:
I. Kennarapingid í'Jielsingfors.
Þar höfðu, að tilhlutun Samb,-
stjórnarinnar, nrætt fyrir hönd ís-
lenzkra kennara þeir Sig. Nor-
dal prófessor og Ásgeir Ásgeirs-
son alþm.
II. Skrifleg próf. Stjórn sanr-
bandsins var á síðasta ársþingi
falið að hlutast til um það, að
komið yrði á sameiginlegum,
skriflegum prófum í öllum barna-
skólum landsins. Leitaði hún fyrir
sér um framkvæmdir í því rnáli
til kenslumálastjórnar landsins,
bæði bréflega og munnlega, en
það varð alt árangurslaust.
III. -íslanclskortid, sem kennara-
félagið gefur út. Svo er komið,
að það verður prentað í sumar
og verður til sölu í haust. Próf-
arkir voru til sýriis, og má af
þeim sjá, að kortið verður stærra,
fegurra og hentugra en önnur,
sem gerð hafa verið.
IV. Reilmingar félagsins voru
þá lesnir upp og samþyktir. I
sjóði voru nál. 900 kr.
2. Kristindómsfræðsla.
Séra Friðrik Hallgrhnsson hóf
umræður. Vildi hann hafa tvenns
konar biblíusögur, aðrar við hæfi
ungra barna, en hinar fyrir þrosk-
aðri börn. Ásgeir Ásgeirsson taldi
það eðlilegustu hlutverkaskift-
ingu í kristindömsfræðslunni, að
kennarar annist sögulegu hliðina,
en prestar hina trúfræðilegu.
Taldi hann og grundvöll að þess-
ari skiftingu lagðan í fræðslulög-
unum nýju.
3. Söngkensla i skólum.
Málshefjandi var Aðalsteinn
Eiríksson kennari. Vildi hann láta
leggja miklu meiri rækt við söng-
kenslu í barnaskólum en verið
hefir og taldi ástandið við barna-
skóla Reykjavíkur alveg óviðun-
andi. Markmiðið væri að veita
kunnáttu og þroska söngsmekk
barnanna, svo að þau gætu tek-
ið þátt í hinum almenna alþýðu-
söng og skilið og notfært sér
hið bezta í söng og hljómlist lista-
manna. Gat hann þess, að von
væri á handhægri söngkenslubók
við barna hæfi. Nokkrar umræður
urðu um málið. Þólti kennurununj
gott til þess að vita, að von væri
betri bökar og betri aðferðar én
tíðkast hafa, því að árangurinn
af margraddaða skólasöngnum
virðist sá, að almenningur syng-
ur ekkert.
4. Fræðslulögin nýju.
Ásgeir Ásgeirsson alþm. hóf
umræður. Rakti hann í aðaldrátt-
um sögu fræðslulaganna, og mint-
ist í því sambandi á hin fyrstu -
fræðslulög, sem hin nýlátni
fræðslumálastjóri, Jón Þórariirs-
son, og faðir hans báru fram á
alþingi 1887. Þau náðu ekki fram
að ganga, sem kunnugt er. Síðan
skýrði hann frá því, í hverju væri