Alþýðublaðið - 01.03.1920, Blaðsíða 1
Gelið út aí Alþýðnílokkimm.
1920 Mánudaginn 1. marz 47. tölubl.
& —
1918, frá 1. okt. 1920 að telja,
g;atls ænsk a
<>KT
pappírseyðsla.
Margir álíta, að lögfræðingar
3éu færari en aðiir um það, að
búa tii lög. En vitanlega byggist
sú skoðun á hjátrú þeirri eða of-
trú, sem almenningur hefir á lög-
fræðingunum, en ekki á staðreynd-
úm, því það eru gáfur, þekking á
bvað reynst hefir vel erlendis, og
þekking á staðháttum og kringum-
stæðum þjóðarinnar, sem skapa
•góðan löggjafa, en lögfræðingar
hafa ekki þessa kosti til að bera
fram yfir aðra menn. Því þegar
svo hittist á, að lögfræðingur er
góður löggjafi, þá er það einmitt
af því, að hann hefir þá kosti sem
hér voru nefndir.
En þó þessu sé nú svona varið,
þá virðist þó mega ætla, að lög-
fræðingum, sem altaf eru að glíma
við lagastafi og lagagreinar, væri
vorkunarlaust að ganga svo frá
^ögum, sem þeir semja — og ekki
sízt þegar það nú eru stutt lög —
úð ekki ‘ sé með réttu hægt að
íetta fingur út í þau, hvað Jorm-
inu viðvíkur.
Það heyrist stundum talað um
hvað bœndurnir í þinginu séu
tniklir klaufar hvað viðvíkur form-
inu á lagasmíð þeirra, og það er
sennilegt, að það satt muni vera
úm þá suma hverja. En að það
ei’U fleiri en bændurnir, sem eru
klaufar, meira að segja lögfræð-
ingarnir sjálfir, má sjá á þiugs-
hlyktunartillögunni um afnám húsa-
^eigulaganna, og var þó einn af
, flutningsmönnunum hinn mikils-
. óaetni lögfræðingur Sveinn Björns-
son, sem er fyrsti þingmaður
heykvíkinga. Þegar tillagan birtist
hyrst (þingskjal 102) hljóðaði hún
þanrfig:
«Alþingi ályktar að skora á
^rrdsstjórnina, að nema úr gildi
um húsaleigu í Reykjavik nr.
12. sept. 1917, og viðaukalög
við nefnd lög nr. 21, 14. okt.
að undantekinni 1. gr. o§ 4. gr.,
2. og 3. málsgrein, og 6. grein
laga nr. 24, 12. sept. 1917“.
Ekki er kunnugt hvort Sveinn
Björnsson sá það sjálfur, eða hvort
honum var bent á það af öðrum,
hve ruglingslega þetta var orðað,
en nokkuð var það, að hann kom
með breytingartillögur tvær (prent-
aðar á þingskjali 125) sem hijóða
þannig:
„1. Á eftir orðunum ,nema ur
gildi" komi: frá 1. okt. 1920 að
teija, að fengnum tillögum bæjar-
stjórnar.
2. Orðin Bfrá 1. okt. 1920 að
telja, næst á eftir „14. okt. 1918“,
falli buit“.
Með tillögum þessum er þings-
ályktunartillagau endurbætt lítils-
háttar með því að flytja orðin
„frá 1. okt 1920 að telja", þang-
að sem hægt var að skilja, við
hvað var átt með þeim. Jafnframt
hefir Sveini Björnssyni, þeim mikla
lögfræðingi, komið til hugar að
það mundi ekki óviðeigandi, að
álits bæjarstjórnar væri leitað, og
er ekki ósennilegt að hann hafi
munað eftir orðum Sjálfstjórnar-
bróður síns, Jóns Þorlákssonar,
sem eitt sinn í fyrra á bæjar- j
stjórnarfundi fór hörðum orðum
um þá þingmenn, sem flyttu frum-
vörp þvert ofan í yfirlýstan vilja
bæjarstjórnar, og það þó þeir væru
sjálfir bæjarfulltrúar, en þar átti
Jón Þoriáksson við hina fiyrri
þingsetu Sveins.
Nú mætti ætla að sú þings-
ályktunartillaga væri ekki óbrúk-
leg að „forminu" til, sem borin
var fram af fjórum þingmönnum,
alt „lærðum“ mönnum, og meðal
þeirra tveir lögfræðingar, auk hins
að eigin sannfæringu óskeikula
rökfræðings, þingmanns Dalamanna.
Og allra sízt skyldi maður ætla
að „formið" væri ekki í lagi, þeg-
ar hinn mikli lögfræðingur Sveinn
Björnsson var búinn að endur-
bæta sitt fyrra verk með breyt-
ingartillögunum á þingskjali 125.
íslenzka smjörlíkið kostar ekki
nema 3 kr. 50 aura kg. í útsölu
Alþýðubrauðgerðarinnar á Yestur-
götu 29.
Og þó var till. óbrúkleg. Einn
húsaleigunefndarmaðurinn fór að
athuga hvernig það liti út að form-
inu til, sem eftir yrði af húsa-
leigulögunum, ef numið yrði úr
lögum það, sem þingsályktunar-
tillagan fór fram á, ásamt endur-
bót Sveins Björnssonar, að svo
miklu leyti sem hægt var að skilja
hvað þingsál.till. fór fram á. Og-
niðurstaðan, sem hann komst að,
var þannig, að hann áleit skyldu
sína að benda þeim mikla lög-
fræðingi Sveini Björnssyni og fé-
lögum hans á það, að þeir væru
blátt áfram að verða sér til skamm-
ar. Og það hreif. Þeir fjórir sömu
þingmenn, sem komu með þings-
ályktunartillöguna, komu nú með
svo hljóðandi breytingartillögu við
sína eigin fgrri tillögu (þingskjal
135):
„Tillagan orðist svo:
Alþingi ályktar að skora á lands-
stjórnina að nema úr gildi frá 1.
okt. 1920 að telja og að fengnum
tillögum bæjarstjórnar í Reykja-
vík, 2. og 3. gr. laga nr. 24, 12.
sept. 1917, um húsaleigu í Reykja-
vik, ásamt viðaukalögum nr. 45,
28. nóv. 1919“.
Þar með var bæði hin uppruna-
lega tillaga og br.tillaga Sveins
Björnssonar úr sögunni, en landið
þurfti að kosta prentun á þrem
þingskjölum i staðinn fyrir á einu,
af því tveir lögfræðingar voru í
vandræðum með formsatriði stuttr-
ar tillögu, og það þó rökfræðing-
urinn, þingmaður Dalamanna, væri
í ráðum með þeim. Og það er
engin vörn í málinu, að Jakob
Möller var aðalflutningsmaður til-
iögunnar; þeir áttu að geta haffc
hana rétta, þó hann hafi ef til
vill tekið þátt í að semja hana.
*
o.