Alþýðublaðið - 28.04.1935, Side 2
SUNNUDAGINN 28. APRÍL 1935.
ALBÝÐUBLAÐIÐ
Þýzku bioðin
sárgröm yfir grein
FacDonalds.
BERLÍN i gærkveldi. FB.
Blöðin, sem út komu í morgun,
gera öll grein MacDonalds að
umtalsefni og er hún aðalumtals-
efni blaðanna.
Blaðið Deutsche Allgemeine
Zeitung segir, að MacÐonald hafi
alt í einu hætt pví hlutverki sínu,
að vera sáttasemjari og ákæri
Þjóðverja nú í næstum hverri
setningu.
Völkischer Beobachter birtir
grein .....o aðfinslum í garð Mac-
Donalds fyrir ákærurnar í garð
Þjóðverja. Kallar blaðið * hann
„propagandista“ í frakkneskum
anda.
Berliner Tageblatt telur grein
MacDonalds hina furðulegustu og
Börsen Zeitung segir að hún sé
i fyllsta máta óréttlát.
Tyrkir láta smíða
herskip á Spáni.
MADRID í gærkveldi.
Fréttablöðin birta fregnir
um pað, að tyrkneska rík-
isstjórnin hafi j leitað hðfanna
hjá spænskum skipasmíóastöðvum
viðvíkjandi smiði á allmörgum
herskipum. Fylgir pað fregnunum
að smiði herskipanna eigi að hraða
sem mest má verða,
Hér er um að ræða sjö kafbáta
og nokkur hjálparskip.
Talið er að kostnaður við her-
skipasmíðina verði 120 milljónir
peseta.
Stjórn herskipasmíðastöðvarinn-
ar hefir leitað til ríkisstjórnarinnar
og farið fram á heimild til pess
að smíða umbeðin herskip fyrir
Tyrkland. (United Press.)
20 miljónir króna af
hafsbotni.
Suður-Afríkustjórnin er nú að
semja við ítalskt björgunarféliag
um björgun á verðmætum, sem
liggja á botni Table-flóa, en par
er gert ráð fyrir, að um 300 skip
hafi sokkið, en í peim á að vera
um 20 milljón punda virði af
farmi, sem hægt er að bjarga.
i
Jarðarför föðurs og tengdaföðurs okkar, Jóns Runólfsson-
ar, frA Skógi Rauðasandi, fer fram frá heimili hans Laugavegi
149 priðjudaginn 30. p. m. kl. 1 e. h.
Fyrir hönd aðstandenda.
Gunnlaugur Jónsson. GuðbjarturjJónsson.
Kreppa á baðstöðum.
Eigendur hinna miklu baðstaða
við Miðjarðarhafið hafa nýlega
snúið sér til frönsku stjórnarinn-
ar og beðið um skattaívilnanir
og skuldagreiðslufœst. Jafnframt
hafa peir tilkynt stjórninni, að ef
peir ekki fá pað, sem peir hafa
beðið um, sjái peir sig neydda til
að loka hótelum sínum, pví að
kreppan sé alveg að gera út af
við pá.
Hitler fyrirskipar
að smíða tafarlaust
tólf kafbáta.
LONDON í gærkveldi.
Samkvæmt áreiðanlegum heim-
ildum hefir United Press fregnað,
að pýzka ríkisstjórnin hafi ákveð-
ið að hefja pegar í stað srniði 12
kafbáta og verði hver peirra 250
smálestir.
Með pessu brjóta Þjóðverjar
enn frekara Versalafriðarsamning-
ana. -Enn er sagt að skóli sá fyrir
kafbátaskipshafnir, sem starfræktur
var í Kiel, verði opnaður mjög
bráðlega. (United Press.)
Sjdðnr tll minnlngar om vinna«
mann stofsaðar í Borgarfiiðl.
AKRANESI, 2Ö./4. FO.
Búnaðarfélag Leirár- og Mela-
hrepps hélt nýlega fund og sam-
pykti par meðal annars að gang-
ast fyrir stofnun sjóðs, til minn-
ingar um Bjarna heitinn Eiríks-
son, er var 58 ár vinnumaður í
Höfn í Melasveit, og lengst af
peim tíma fjármaður par. Var
trúmensku hans viðbrugðið, en
einkum pó fjárgæzlu hans.
Kosnir voru til pess að semja
skipulagsskrá sjóðsins peir Eyj-
ólfur Sigurðsson Fiskilæk, Pétur
Torfason Höfn og Arnór Steins-
son Narfastöðum. Jafnframt ann-
ast peir fjársöfnun til næsta fund-
ar búnaðarfélagsins. Sjóðnum á
að verja í págu sauðfjárræktar
í Leirár- og Melasveit.
Jarðabætur í Leirár- og Mela-
hreppi, unnar árið sem leið, mæk'-
ust 5772 dagsverk hjá 20 jarða-
bótamönnum, eða 289 dagsverk á
hvern.
Á næsta vori er ráðgert að
steypa votheysgrifjur á 11 bæjum
í hreppnuín.
Skothrið «g blóðsnthell-
ingar á landaiærnm
Þýzalands «g Llthanen.
LQNDON í gærkveldi.
Enn hafa orðið skærur og skot-
hríð á landamærum Þýzkalands
og Lithauen. Þýzkir lögreglumenn
skutu í dag á lithauiskan bónda,
son hans og priðja mann, er peir
voiu að fara yfir landamærin. Var
sonurinn pegar í stað drepinn, en
hlnir (veir særðusr.
Lithauisk yfirvöld segja, að
mennirnir hafi verið að flytja land-
búnaðarafurðir inn í Þýzkaland er
á pá var skotið.
Svo er sagt að pýzkir lögreglu-
menn skjóti nú á hvern mann,
sem vart verður við, að geri til-
raun til pess að komast yfir landa-
mærin til Þýzkalands.
Slysfarir
Að morgni dags sumardaginn
fyrsta, var ég að ganga inn úr
Sogamýri með hvolp minn i
bandi. Hvolpinn fékk ég hjá Á-
gústi í Hlíðarenda. Kom pá Júl-
íus Jónsson vinur minn með
mjólkurbíl. Hvolpurinn losnaðifrá
mér og hljóp fyrir bílirm og beið
bana af, en ekki átti Júlíus neinia
sök á pvi, samt hét hann pví, að
láta mig fá hvolp í staðinn. Ætla
ég að búa með honum og gæðingi
mínum, pegar búið er að reisa hús
mitt. Oddur Sigurgeirsson af
Skaganum.
Friedman og Salmonsens Leksitoa
Guðjón Jónsson, umboðsmaður
alfræðiorðabókarinnar, „Salmon-
sen Leksikon" biður pess getið,
að í „Salmonsens Leksikon" er
rétt með farið öll atriði, er varðia:
æfi Ignaz Friedmans.
Feitir lögreglupjónar.
Flanagan, lögreglustjóri í
Greenwich í Connecticut heldur
pví fram, að hann hafi alt of feita
lögreglupjóna. Hann hefir pví gef-
ið öllum feitu lögreglupjónunum
skipun um að hafa megnaÖ sig
innan 6 mánaða. Þeir lögreglu-
pjónar, sem eftir pann tíma vega
meira en 180 pund, verða reknir.
Hvað segir Gústav, Jón á Laug
og Margrímur?
Slðasta vitleysan.
Nú kemur fregn um pað, að
Oxfordisminn sé ekki síðasta vit-
leysan, heldur sé önnur yngri og
sé hún í pví fólgin, að rnenn
verði gripnir eldstokkasöfnunar-
brjálsemi. Þessi merkilega,
splunkunýja vitleysa átti upptök
sín í Japan, en paðan hefir hún
breiðst með ótrúlegum hraða út
um heiminn, og sérstaklega náð
tangarhaldi á iðjulausu yfirstétt-
arfólki, alveg eins og Oxford-
hreyfingin. Hver skyldi panta eld-
stokkavitleysuna hingað?
Sumarið
er komið.
Árstíðirnar koma og fara.
Alt er á hverfandi hveli.
Alt nema parfir mannanna
Allir purfa að klæðast, klæð-
ast eftir árstíðum. Menn
þurfa pægiiegan klæðnað,
fallegan og góðan. Þessar
parfir uppfyllir prjónastofan
Malín ölium betur á öllum
tímum árs við alla, sem
purfa á prjónafatnaði að
halda. Reynið hvort rétt er
og lítið inn á Laugaveg 20 B
á horninu við Klapparstíg
Þar er útsalan
Islendingar!
Kaupið úrin og
klukkurnar hjá Sig-
urpór, Hafnarstr. 4.
Tek að mér að bua nemend-
ur, yngri og eldri, undir próf.
Magnús Finnbogason kennari.
Simi 2813.
I. O. G. T.
UNGLINGASTÚKAN UNNUR. —
Vegna hinna miklu og margvís-
legu farsótta, sem gangá í bæn-
um, falla fundir niður fyrst um
sinn. Gæzlumaður.
VÍKINGSFUNDUR annað kvöld
kl, 8Vs. Inntaka. Sumarfagnaður
að fundi loknúm, sem hefst með
sameiginlegri kaffidrykkju. Skemti-
atriði: Ræða, uppkstur, tvísöngur,
píanósóló og danz. Félagar fjöl-
mennið og komið með nýja félaga.
Allir templarar velkomnir til að
gleðjast yfir vel unnu vetralstarfi
Vikinganna á liðnum vetri.
Skemtinefndin.
Daglega nýtt
kjötfars og fiskfars.
Rjðt & Avextir,
Laugavegi 58, simi 3464.
Spoitvorohús Reyfajavikur.
x>oooooo<xxxx
VIÐSKIFTI
Húsmæður! Munið fisksímam
1689.
Laugavegs-Automat selur 3
rétti matar fyrir 1 krónu.
Lítið notaðir armstólar til sölu.
Vonarstræti 12, 2. hæð.
Trúlofunarhringana kaupa alúr
hjá Sigurpör, Hafnarstræti 4.
Nýleg reiðhjól til sölu. Nýja
Reiðhjölaverkstæðið, Laugavegi 64.
Útungunaregg frá Hróarsdals-
búinu gefa úrvals varpfugla. Gott
frjómagn. Stofninn fluttur til lanils-
ins lifandi 1933 og 1934 frá vaip-
hæstu kynbótabúum utanlands.
Afgreiðsla hjá Jóni Bjarnasyni,
Aðalstræti 9C, sími 3799.
Fermingargjafir. Lítið inn
Amatörverzlun Þ. Þorleifssonar.
Nýkomið: Sundhringir, Sólgler-
augu, Handavinnukassar, Spari-
baukar o. fl. Amatörverzlun Þ
Þorleifssonar.
Þökur til sölu ódýrt. Ásvaíla-
gölu 59. Ingjaldur Tómasson.
7,50 kósta birkistólarnir i Á-
fram, Laugivegi 18.
35 krónur lcosta ódýrustu legu-
beklcirnir i Verzl. Áfram, Lauga-
vegi 18. Fimm tegundir fyrir-
liggjandi.
Lítið forstofuherbergi öskast.
Á. v. á.
Siofa öskast til eins árs. Má
kosta 30 kr. Fyrirframgreiðsla. Til-
boð merkt „kennari“ sendist afgr.
blaðsins.
W. Somerset Maugham.
Litaða blæjan,
35
Stutt stund leið áður en hún svaraði.
„Ég held að pú gerir mér rangt til. Það er ekki sanngjarnt að
ásaka mig, pótt ég væri heimsk og léttúðug. Uppeldi mitt var
slíkt„ að pannig hlaut piað að vera. Allar pær stúlkur, sem ég
pekki, eru pannig. Það er eins og að ásaka mann, sem eldcejrt vit
hefir á sönglist, fyrir að kunna ekki að meta symfhoniuhljóm-
Ieik. Er sanngjarnt að ásaka mig fyrir pað, að ég var eigi gædd
peim eiginleikum, sem pú hugðir mig vera í fyrstu? Aldrei refyndi
ég til að blekkja pig með pví að látast vera önnur en ég í Faun
og veru var. Ég var bara lagleg og fjöru|g.“
„Ég áfellist pig ekki.“
Rödd hans var preytuleg.
Hún var að verða ópolinmóð.
Hví gat hann eigi skilið hugsunina, sem nú hafði skyndilega
hrifið hana, að í siamanburði við hinn geigvænlega dauða, er nú
geisaði umhverfis pau, og í samanburði við pá fórnfýsi, fegurð
og göfgi, er hún sem snöggvast hafði séð á pessum degi, pá
væru peirra eigin málefni svo óendanlega lítilfjörleg. Því að hvaða
pýðingu hafði pað svo sem pótt heimsk og fávís kona leiddist
út í hórdóm, og hví skyldi eiginmaður hennar, nú andspænis hinu
háleita og mikilfenglega, ljá pví andartak hugsun sína.
Það var undarlegt, að Walter með allar gáfur sínar skyldi ekki
skilja petta. ,
Hánn gat hvorki fyrirgefið sjálfum sér né henni pað, að hann
haföi xært ómerkilega brúðu í skrautklæði og sett hana í helgi-
dóm, en síðan úppgötvað að brúðan var að innan full af sagi.
Og sál hans yar helsærð.
Hann hafði lifað á tómri blekking, og jiegar sannleikurinn
sundraði henni, pá fanst honum raunveruleiki sjálfs lífsins par
með hruninn. Og hann gat ekki fyrirgefið henni af pví hann gat
ekki fyrirgefið sjálfum sér.
Hún póttist heyra hann andvarpa og leit snögglega til hans.
Skyndileg hugsun sló hana og næstum stöðvaði andnrdrátt
hennar. ,
Hún gat með naumindum varist að reka upp óp.
Stöfuðu pjáningar hans og punglyndi af pví, sem menn nefna
— hjartasorg?
'Allan næsta dag hugsaði Kitty um klaustrið, og snemrna morg-
uninn eftir, strax pegar Walter var farinn, tók' hún pjónustu-
stúlkuna með sér til pess að útvega burðarstóla, og fór yfir ána.
Dagur var ekki að fullu runninn, og Kínverjarnir, sem pyrpt-
ust í flerjubátinn, sumi,r í bláum baðmullarfötum, eins og títt er
um bændur, aðrir í dökkum heldrimannafötum, voru daprir á
svip og pví likast, að peir óttuðust að finna helkaldan hramm
dauðans á hverri stundu.
Og pegar peir höfðu gengið í land, stóðu peir um stund hik-
andi á landganginum, eins og peir vissu ekki vel, hvert halda
skyldi. < '
Því næst hófu peir ferð sína tveir og tveir saman með löngu
millibili og gengu upp hæðina.
Á pessari stundu voru götur borgarinnar mjög mannfáar, og
varð hún fyrir pá sök pví enn líkari borg hinna dauðu.
Þeir, sern fram hjá fóru, voru svo utan við sig og einkenni-
legir, að peir voru líkastír svipum dauðra manna.
Himininn var heiðríkur og morgunsólin varpaði mjúkum og
hlýjum geislum sínum niður á jörðina.
Það var örðugt að gera sér pað í hugarlund, að nú á pessum
fagra, yndislega og brosandi morgni, skyldi heil borg hrekjast
örvæntingarfull á mrlli vonar og ótta, lömuð af he)jargreipum
hinnar hræðilegustu drepsóttar.
Það var svo ótrúlegt, að náttúran léti sér svo nákvæmlega á
sama standa um pann mikla fjölda jarðarinniar barna, sem hér
engdust sundur og saman af kvölum og biðu dauðans.
Blámi himinsins, sem var heiður og fagur eins og hjarta lítils
sakleysingja I
Þegar stólarnir voru látnir síga til jarðar við dyr kláustursins,
reis beiningamaður upp frá jörðinni og bað Kitty um ölmusu.
Hann var klæddur í upplitaða og ólögulega tötra, sem voru
líkastir pví, að hann hefði tekið pá upp úr mykjuhaug, og í
gegnum rifurnar, sem á peim voru, mátti sjá inn í bera húð haris,
en hún var áhrjúf, hörð og sólbrend eins og geitarhúð. FótleggiF
hans voru magrir og höfuð hans, með löngum, grófum, gráum
hárbrúski, var eins og á vitfirringi.
Kitty hörfaði frá honum óttaslegin, og burðarmennirnir skipuðu
honum með ruddalegu orðbragði að hafa sig á brott, en bann var
mjög áleitinn, svo að Kitty varð að gefa honum nokkra skildinga
til pess að losna við hann.
Dyrnar opnuðust og pjóriustustúlkan skýrði frá pví, að Kitty
óskaði eftir að hitta priorinnuna.
Það var farið með hana aftur in í í litlu stofuna, sem ferskt
loft virtist ekki hafa streymt inr( í um lengri tíma, og par sat hún
svo lengi, að hún fór að halda, að boðunum hefði ékki verið
skilað til priorinnunnar. 1
Að endingu kom hún inn.
„Ég verð að biðja yður að fyrirgefa biðina,“ sagði hún. „Ég átti
ekki von á yður og var önnum kafin.“
„Fyrirgefið ónæðið, ég er svo hrædd um, að ég hafi komið á
óhentugmn tíma.“
Priorinnan brosti og bað hana að fá sér sæti.
En Kitty sá, að augu hennar voru prútin. Hún hafði auðsjáain-
lega grátið nýlega.
Kitty varð undrandi; hún hafði gert sér pær hugmyndir um
priorinnuna, að hún væri kona, er ekki léti jarðneskar áhyggjur
mikið á sig fá.
„Ég er svo hrædd um, að pað hafi eitthvað komið fyrir,“ stam-
aði hún. „Viljið pér ekki að ég fari? Ég get komið á öðrum
tima.“ .
„Nei, nei. Segið mér, hvað ég get fyrir yður gert. Það var aðeins
— aðeins pað, að ein systirin dö| í nótt.“
Rödd hennar titraði og augun fyltust tárum.
,,Það er óguðlegt af mér að harma og vera sorgbitin, pví að
ég veit, að hiennar góða og einfalda sál hefir flogið til himna.
Hún var hreinasti dýrðlingur, en pað er lalt af örðugt að hafa stjórn
á veikleika sínum, og ég veit, að ég gæti ekki altaf fullrar skyn-
semi.“
„Ó, ég er svo hrygg, svo óumræðilega hrygg,“ sagði Kitty.
Djúp samúð gerði rödd hennar klökka,
„Hún var ein af systurunum, siem komu með mér frá Frakkliandi
fyrir 10 árum. Nú erum við að eins prjár eftir. Ég man svo vel
eftir pví, pegar við ,pessi fámenni hópur, stóðum í framstafni
bátsins. Og er við brunuðum út úr höfninni í Marseilles og sáum
hina gullnu mynd af Saint-Miajrie la Grace hverfa sjónum okkari