Alþýðublaðið - 27.11.1926, Side 3
27. nóv. 1926.
ALÞÝÐOBLAÐIB
S
út úr búð í uppsprengdum vörum.
Það verður þvi eitt af fyrstu verk-
um verklýðsíélagsins að heimta
laun greidd í peningum, eins og
landslög mæla fyrir um.
(Frh.)
Espepniito pingið.
Eftir Ól. Þ. Kristjánsson.
(Frh.)
16. Fólkið.
Ekki má skiijast svo við þetta
mál, að ég fari eigi nokkruin orð-
um um fólkið sjáift. Má skifta
því í tvo flokka: esperantista þá,
er þingið sátu, og Skota eða þann
hluta skozku þjóðarinnar, sem ég
hafði nokkur kynni af.
Fyrst er þá að minnast á es-
perantistana. Þeir voru þarna
langt á tíunda hundrað, eins og
áður er sagt. Má nærri geta, að
útlit þeirra var með ýmsumóti,
þegar þess er gætt, að þeir voru
frá 37 þjóðum. Þar voru menn af
norrænu kyni og suðrænu og
austrænu. Helzt stungu sumir Ja-
panarnir í stúf við það fólk, sem
maður á að venjast. Er það þó
sannast að segja, að sumir þeirra
eru alira laglegustu menn, þó vit-
anlega sé alt af nokkur Mongóla-
svipur á þeim.
Þarna voru rnenn á öllum aldri,
börn yngri en 10 ára og öldungar
á áttræðisaldri. Esperanto á alls
staðar fylgismenn, eins og eðli-
legt er og sýnt hefir verið.
Þrátt fyrir það, að svona margir
og ólíkir menn voru þarna saman
komnir, þá var þó eitt, sem ein-
kendi þá aila, og það var ánœgj-
an. Allir \taru þarna kátir, léku
við hvern sinn fingur og gerðu að
gamni sínu. Samúð ríkti þar, og
er óhætt að fullyrða, að flestir
eða allir fundarmenn hafa orðið
snortnir af hugsjón Zanienhofs,
friði og bróðerni milli allra manna
og allra þjóða, enda vaknar sú
þrá næstum ósjálfrátt í brjóstum
manna, þegar þeir læra að skilja
aðra menn, en það er esperantist-
um auðvelt. Þessi heilagi andi er
svo ríkur á allsherjarfundum
þeirra, að hans gætir miklu mest
og setur sinn svip á alla samkom-
una, og áhrifin verða þau, að
trú manna á framtíð mannkyns-
ins og sigur hins góða eykst og
eflist. Má j>aðan rekja margt, er
þýðingu hefir síðar fyrir líf fund-
armanna og margra annara. En
ég hefi minst nokkuð á þetta
áður.
Skozku þjóðinni kyntist ég að
vísu ekki mikið, því aö ég dvaldi
að eins hálfan mánuð í Edinborg
og eyddi þó annari vikunni að
nrestu meðal esperantista. En auö-
vitað hlaut ég þó að hafa nokkur
skifti við Skota. Er það skemst
af að segja, að mér geðjaðist á-
gætlega að þjóðinni. Varð ég þar
ekki var við annað en kurteisi og
greiðvikni. Þurfti ég þó alloft að
leita ýmissa upplýsinga, spyrja til
vegar o. s. frv. Snéri ég mér þá
vitanlega helzt til lögregluþjón-
anna. Man ég sérstaklega eftir
því, að einhvern dag að þinginu
loknu var ég á leið að heimsækja
Þórberg, en hann bjó langt suður
í borg. Ég var ókunnugur leið-
inni og spurði því lögreglumann
einn til vegar. Hann sagði mér
af hið ljósasta. Þegar ég svo, all-
löngu síðar, fór til baka, kallaði
þessi sami maður til mín og
s'purði mig, hvort ég hefði fund-
ið stað þann, er ég hafði ætlað
til. Ég kvað svo vera og bauð
honum brjóstsykur, sem ég hafði
af hendingu í vasa mínum. —
Svipaðir voru menn víðar. Oft
gerði einn eða annar borgari sér
ómak til að vísa mér til vegar.
Vera má, að Esperanto-stjarna
mín hafi heldur orðið til að hjálpa
mér, því að flestir þektu hana og
munu hafa viljað greiða götu
esperantista. Að minsta kosti
sagði stúlka ein, senr ég hitti i
nratsöluhúsi nokkru og spurði
mig, hvernig mér geðjaðist að
þjóðinni, en ég lét vel yfir og
mintist á kurteisi marina og greið-
vikni —, nú, hún sagði, að þessi
hefði e. t. v. dugað mér, og benti
á stjörnuna í barrni mínum.
Yfirleitt virtust mér Skotar vera
mjög svipaðir íslendingum, og
íyrir kom það, að menn héldu
mig vera skozkan, af því
að ég var í hópi með
Skotum. Og það verð ég að játa,
að ef blandað væri saman nokkr-
um stúlkum úr Princess Street
og öðrum úr Austurstræti, þá
væri það ekki á mínu færi að
greina þær svo í sundur, að eng-
in skozk slæddist með þeirn ís-
lenzku eða gagnkvæmt. Auðvitað
er það, að búning þann, sem sér-
kennilegur er fyrir ísland, hittir
maður ekki í Edinborg. Þó eá ég
þar eina stúlku með fléttað hár,
og lét hún það hanga niður á
bakið. Það var ljóst, og var alt
yfirbragð meyjarinnar þannig, að
mátt hefði ætla, að hún væri
heimasæta norðan úr Skagafirði,
en hefði lagt niður upphlutinn
og farið í léttan sumarkjól. Þessi
stúlka var samt áreiðanlega skozk.
Hún er esperantisti. Annars báru
flestar stúlkur hárið sett upp í
hnút í hnakkanum eða þá stýft,
álveg eins og reykvískar tízku-
meyjar. Og eins sá ég það í
Edinborg og Reykjavík, og þótti
jafnljótt í báðum stöðum, að
stúlkur förðuðu sig svo óspart,
að nefin á þeirn Iitu út eins og
þær hefðu rekið þau ofan í hveiti-
poka. En þó sá ég mörg heiðar-
lega sólbrend andlit í Edinborg,
ég held að tiltölu fleiri en í
Reykjavík. En sem sagt fólkið er
svipað.
Þetta er ákaflega ófullkomið,
sem ég hefi nú sagt. En það
verður að nægja að þessu sinni.
Ég vil að eins taka það fram, að
ég veit ekki, að hvoru mér gazt
betur, landinu eða fólkinu, og fara
þó Skotar vissulega með rétt mál,
þegar þeir segja' „bonnié Scot-
land“*). (Frh.)
Nokkur orð
til Einars sýslum. Jénassonar.
Herra ritstjóri!
Út af grein hr. Einars Jónasson-
ar, sýslumanns á Patreksfirði, í
blaði yðar frá 13. þ. m., leyfi ég
mér að biðja yður um rúm fyrir
eftir farandi línur.
Einar Jónasson sýslunraður á
Patreksfirði sendir mér tóninn í
Alþbl. í þeim anda, sem vel hefði
mátt búast við af illa upplýstum
götustrák, en ekki hálærðum emb-
ættismanni, og skal ég í örfáum
orðum svara ýmsu í grein hans.
Sýslumaður byrjar grein sína
á því að tala um flækinga. Sýnir
það Ijóslega, hvað hann er velvilj-
aður þeim mönnum, sem reyna á
heiðarlegan hátt að útvega sér at-
vinnu.
Þá minnist liann á dvöl mína í
gistihúsinu á Patreksfirði og það,
*) „Skotland fagra'1.