Bjarki - 24.12.1902, Síða 5
B J A R K I.
5
henni og skipaði henni bistur að tala. Eftir
lánga bið svaraði hún með mikilli áreynslu :
»Nei, nei!« — »Hver hefur bannað þjer að
tala? segðu mjer það!« sagði hann, »Nei,
nei,« svaraði hún, Hann skipaði henni að
gráta og tárin komu strax fram í augun á
henni. Hann skipaði henni að hlæja og hún
hló hátt. Hann skipaði henni að lyfta hægri
handleggnum, sem var stirður og harður eins
og járn. Handleggurinn varð strax beygjan-
legur og hún lyfti honum upp. Síðan skip-
aði hann henni að segja, hvar frú F. væri nú
meðan þau töluðu saman. Stúlkan sagði að
hún væri að heingja þvott upp í garðinum
sínnm. Það var rannsakað hvort þetta væri
rjett og stóð það heima.
Foreldrar stúlkunnar ákærðu nú frú F. fyr-
ir að hafa beitt barnið töfrabrögðum og vildu
láta hana sæta ábyrgð fyrir það fyrir dómstól-
unum. Almenningsálitið var einnig móti frú
F., svo hún neyddist til að flytja burt úr bæn-
um.
Sömu tilraunirnar og áður eru nefndar voru
endurteknar við stúlkuna síðar, hún var látin
hlæja, gráta, lyfta handleggnum, og gekk það
eins og áður. Líka gat hún nákvæmlega
sagt, hvaða peningi sá hjelt í lófa sínum sem
hún talaði við, hvort það var fránkapeníngur,
tveggjafránkapeningur o. s. frv.
Þetta hefur verið staðfest í nærveru dr.
Rigaillands. Sjúklingurinn lá þá í svefni í
almennu stjarfaflogi. 22. maí var henni skip-
að á meðan á floginu stóð, að vakna, en hún
svaraði: »Nei, nei!« Hún sagðist vakna á
föstudag, 24. maí, kl. 3. e. m Þennan dag
kl. 2^/2 dró hún andann nokkrum sinnum
þúngt, og smátt og smátt fór stirðleikinn að
hverfa úr líkamanum. Hún heyrði þá allt
sem talað var til hennar. Og rjett um Ieið
og klukkan varð þrjú vaknaði hún allt í einu
fullkomlega og hafði þá sofið stöðugt síðan
16. maí, eða í 8 daga.
Daginn eftir var hún alveg heilbrigð; það
lá vel á henni og hún hafði góða matarlyst.
Fyrstu dagana eftir að hún sofnaði hafði hún
nærst á dálitlu af kjötsúpu tvisvar eða þrisvar
á dag, en síðustu dagana hafði hún alls ekki
smakkað mat. Maginn var samt sem áður vel
heilbrigður á eftir.
Frá 26. mai til 10. júlí kom ekkert fyrir.
En 11. maí sagði hún, að hún hefði allt í
einu eins og í »opinberum« sjeð frú F., sem
hún hefði nú ekki hugsað um leingi. A sömu
stundu fjekk hún flog og fylgdu því andköf
og grátur Foreldrar hennar stóðu yfir henni
ráðalaus. I því kom maður inn og sagði frá,
að frú F. hefði verið að koma rjett í þessu,
en hún hafði þá ekki komið til bæjarins síð-
an 18 maí.
Stúlkan var þá send til Angouléme til
dr. Fourmiers og var hún þá stöðugt tiifinn-
ingarlaus. 14. júní dáleiddi hann hana með
því að horfa skarpt á hana. Eftir tæpar 5
mínútur fjell hún í svefn og líkaminn varð
harður og stirður eins og í stjarfaflogunum.
Síðan skipaði hann henni að trúa ekki framar
á áhrif frú F. og vakti hana svo strax með
því að blása á augnalokin á henni. Síðan
hefur hann ekki sjeð hana. En í nóvember í
fyrra skýrði móðir hennar honum frá, að hún
hefði ekkkert flog feingið síðan hún kom frá
honum, en væri veik í maganum.
Læknirinn, sem um þetta ritar, segir að frú
F. eigi ekki með vilja neinn þátt í þessu.
Það eru að eins ímyndanir stúlkunnar, að frú
F. hafi einhver yfirráð yfir henni og áhrif á
hana. Hann kveðst tveimur árum áður hafa
orðið var við hið sama hjá 18 ára gamalli stúlku
sem hann hafði til lækninga. Hún hafði feing-
ið þá ímyndun, að ef kona, sem bjó í næsta
húsi, væri nærstödd, þá hyrfu taugaveiklunar-
köst þau sem þjáðu hana. Og hún gat ná-
kvæmlega sagt á hverri stund sem vera vildi
hvar þessi kona væri stödd. 25 ára gamla
konu hafði hann einnig einu sinni til lækn-
inga. Hún var flogaveik. Einu sinni sagði
hún honum, að flogin kæmu í hvert sinn sem
teingdamóður sín heimsækti sig. »Jeg eins
og verð vör við hana lángt 1' burtu« sagði
hún, »og flogin byrja einmitt um leið og hún
stígur inn úr dyrunuui og inn í gánginn.«
(Ur Kringsjá).
Ifm oefurnætur.
—o—
Gnauður alda um græðis hyl,
glymja kaldir vindar,
blómin halda Heljar til,
hvítu falda tindar.
Hjartadul og hörð og forn,
heljarkul er selur,
veðra — hulin — hrikanorn
hræsvelgs þulur gelur.
Dvínar Ijós og dagur þver,
dregst að ósum klaki,
plantast rós á gluggagler,
gaddur hrósar taki.
Norðra gammur geysar fram,
gráa hramma skekur,
tröllarammur Þjassa-þramm
þreytir, glamm og vekur.
Þó að bresti af frosti Frón,
feiknum verstu skarti röst,
skal ei festa1 á lyndis-ljón,
laungum best er stillíng föst.
Því að sporin Þjassa hörð
þiðna* af orum hlíðum,
þegar skorar þrúðhelg. jörð
þýtt á vor með blíðum.
Ben. Þ. Gröndal.
117
Hesturinn nam staðar meðan hann var að skrifa.
Pegar prestur var búinn að skrifa, var hann svo lopp-
nn að hann gat varla haldið á blýantinum. Haun
ætlaði að hreifa fætuma, en þeir voru alveg stirðnað-
ir og tilfinníngarlausir lángt uppeftir. Nú fann hann
fyrst til kuldans. Hann stakk brjefinu og blýantin-
um með hendinni inn í vetlínginn, greip pískinn,
kallaði: „áfram!" og hjelt svo á stað aftur.
Of seint, prestur! Alltof seint! Hefurðu tekið eftir
hríðarbakkanum á bakvið þig? Hann hefur setið um
þig, hann hefur elt hæla þína og hann mun kremja
þig í hinum ísköldum örmum sínum. ' Með óteljandi
nálarodda, sem eru miklu oddhvassari, miklu kald-
freðnari en nokkur setníng í kreddukerfi þínu, kemur
hann eins og EHasarkápa fallandi yfir þig frá himr.i.
Hann þarfnast hvorki 97 eða 79 greipa um aftur-
hvarfið; hann snýr öllu við á svipstundu. Hann
stígur upp aftaná kerru þína með grásköllótt höfuðið
og íllileg augu. Og óðar en varir slær hann út kápu-
löfum sínum og hylur sjóndeidarhrínginn allt í krín ,.
Snjójel og þokubólstrar ryðjast fram í þjettum, óstöðv-
andi fylkíngum og troða yfir hús og menn, kirkjur
og klerka; himinn og jörð verðaað óendanlegu, gráu
118
hafi. Oerðu upp reikníng þinn í flýti, prestur! áður
lángt um líður stendur þú frammi fyrir dómara þín-
um. ísþokan er farin að anda á þig, þreingja sjer
inn í augu þín og eyru, anda kalt á varir þínar,
smjúga niður í lúngun; ætlarað grípa með járnkaldri
lúkunni uin hjarta þitt og stöðva það. Embættis-
bræður þínir bíða þín til einskis kríngum borðið í
fundarsalnum. Ræðu þína um Elísarkápuna heyrir
aldrei nokkurt eyra. Hún er á stormguðsins valdi
eins og sjálfur þú. Hjer á sljettunum hefur þú lif-
að og hjer skalt þú deyja. Eftir fyrirskrifuðum regl-
um hefur þú kuldalega og kærulaust leitt söfnuð þinn
inn í kirkjutrúarinnar stóra íshús og hamast móti
lögmáli náttúrunnar eins og væri það afguð trúleys-
íngjanna. Nú kemur þetta náttúrulögmál og leiðir
þig jafnkæríngarlaust og hlýðið forskrift sinni inn í
sitt eigið ísmusteri, lokar augum þínum og lætur
stormana sýngja sálmana yfir líkinu. Og eitigin bæn
til guðs getur frelsað þig úr höndum þess. Ekkert
kraftaverk er gert til að hjálpa þjer.
Á meðan situr konan þín heima skjálfandi af
hræðslu og kvíða, ekki vegna þín, heldur vegna
sjálfrar sín og þeirra hugsana, sem á hana stríða. Nú
119
verður að hrökkva eða stökkva. Hún ætlar að skrifa
manni sínum á prestafundinn til þess að búa hann
undir það sem til stendur. Þegar hann kemur heim
aftur, ríður þruman yfir. Hún hefur vakað, hún
hefur grátið, hún hefur beðið, hún hefur rifið sundur
hverja byrjunina á brjefinu eftir aðra. Nú situr hún
aftur við skrifborðið og skrifar:
„Kæri Kristinn! Elskulegi eiginmaður minn! Jeg
verð að trúa þjer fyrir einu, sem leingi hefur kvalið
mig, en jeg hef allt til þessa ekki þorað að segja
þjer: Jeg hef tapað þeirri trú, sem þú hefur-jeg er
komin yfir í flokk vantrúarmannahna."
Hún var í efa um, hvort hún ætti áð setja þetta
hræðilega orð í brjefið, því hún vissi, að það mundi
slíta sundur hvert band, sem teingt hafði þáu saman
og slaungva henni út í eilífa glötun. Hún gat ekki
látið það standa. Hún stökk á fætur, hljóp að
glugganuin og leit út - myrkur, myrkur. Snjórinn
var farinn að þyrlast um húsið' og stormurinn lagðist
fast á gluggana. Hvertátti hún að flýja? Skaflarnir
lögðust að húsveggjunum allt í kríng. Hún hljóðaði
upp, fleygði sjer í rúmið, dró sængina upp yfir höf-
uðið og lá skjálfandi undir henni.