Bjarki - 22.10.1903, Síða 3

Bj AR K I.
á stólnum og hleypti hverju skotinu á fætur
öðru í andlit hins afsetta keisara.
Fyrsta kúlan hjó aðeins litla dæld í ennið;
það leit út eins og hann hefði feingið litla
skráma og hennar gætti varla. Þetta gerði
eingin áhrif. Læknirinn skaut öðru skoti til,
sem myndaði nýa holu, síðan þriðja skotinu og
svo þrem hinum .síðari hverju á fætur öðru.
Hvítt duft þyrlaðist í allar áttir. Það var
ennishvelfíng Napóleons. En augun, nefið og
yfirskeggið hjelt sjer allt heilt og óskaddað.
í reiði sinni hratt læknirinn stólnum um koll,
stje öðrum fætinum ofan á það sem eftir var
af myndinni, sneri sjer síðan með sigurvegara-
svip til lýðsins og sagði með drynjandi rödd:
»Þannig ætti að verða endalykt allra föður-
landssvikara !«
En áhorfendurnir ljetu eingan fögnuð í ljósi.
Þeir virtust vera orðnir mállausir af undrun.
Læknirinn hrópaði til flokks síns : »Nú getið
þið farið, nver heim tilsín!« Sjálfur gekk hann
hratt á stað eins og heill hópur af fjandmönn-
um væri í hælunum á honum. Þegar hann
kom heim sagði vinnukonan, að þrír menn
hefðu leingi beðið hans inni á skrifstofunni.
Hann hljóp þángað strax. Það var bóndinn,
sem verið hafði þar daginn áður, og kona
hans með honum. Þau höfðu komið strax með
birtu og beðið læknisins með þolinmæði allan
þennan tíma.
Og gamli maðurinn byrjaði strax sögu sína
á sama hátt og deginum áður: »Það byrjaði
svoleiðis, að mjer fannst eingu líkara en að
flugur skriðu niðureftir lærinu. . . .«
g>) (©
Steindep ihljó ð.
Jeg hef gist þar sem saunggyðjan sjálf átti völd,
og jeg sá hennar töfrandi lönd;
fyrir heimsfrægum saungvunum kvöld eftir kvöld
hefur klappað hver einasta hönd.
Yfir 200 fiðlum jeg syfjaður sat,
og við svefninn jeg barðist þá eins og jeg gat.
Jeg sá stórskáldið lesa sín ljóð;
eins og ljómandi hani það stóð.
Það var hljóð, það var hljóð,
og það hvarf, eins og hljóð,
og þau hrifu’ ekki hin ágætu ljóð.
En jeg kynntist við hjón, ogsú kynníng var laung,
er í kotinu mínu jeg var;
upp um lambhúsaburstir þau buðu’ upp á saung,
því þau bjuggu inni’ í kömpunurn þar.
Og þau súngu þar vor eftir vor, eins og ný,
þó þar væri ekki klappað, þau skeyttu ekki því;
margt eitt kvöid saung hann aleinn sinn óð,
og hún ein átti að heyra þau ljóð.
Þessi ljóð, þessi hljóð
voru vökudreing góð —
mjer er vel við þau sleindepilsljóð.
fi. 6.
Rödd frá
Bandaríkjunum,
— o—
Ameríku blaðið „Vínland", sem út kemur í Minne-
ota í Bandaríkjunum, flytur útdrátt úr grein, sem
komið hefur fram í tímaritinu „The Independent" í
Newjork og er talið með merkustu tímaritum þar í
landi. Qreinin er eftir mann, sem ferðaðist hjer um
í fyrra, dr. Clark. „Vínland" getur hans á þessaleið:
„Hann hefur borið Íslendíngum vel söguna, hvar
sem hann hefur farið, og þar sem um svo víðfrægan
mann er að ræða, þá er mikið mark tekið á orðum
hans."
Tillaga höfundarins er, að Bandaríkin reyni að
eignast Island.
Hann segir að Island sje miklu eftirsóknarverðari eign
en Vesturheimseyjar Dana, sem Bandamenn hafi viljað
fá keyftar. Að stærð sje ísland 14. eyland í heimi,
aðeins Iitlu minna en höfuðeyjan í Filippseyjaþyrp-
íngunni, sem Bandamenn hafa nú eignast. Þó mikill
partur landsins sje hraun og jöklar, þá sje ísland alls
ekki eyðilegt land nje óálitlegt.
Hann segist hafa sannfærst um það á ferð sinni
um ísland síðastliðið sumar, að það geti átt mikla
framtíð, en staða þess á hnettinum sje þannig, að það
gæti verið dýrmæt eign.
Hann segir að nú sje landið skóglaust að mestu,en
einginn efi sje á því, að skóg megi rækta þar á ný,
enda tilraunir í þá átt nú byrjaðar. Málmar sjeu
litlir í landinu að því er kunnugt sje, en þetta sje
enn ekki rannsakað. Dalirnir á íslandi gætu fram-
leitt miljónir nautgripa, tugi milljóna sauðfjár og
urnuil af hesturn. Hann hefur það eftir lögfræðing
í Rvík, að !/3 landsins mætti yrkja, en nú sje aðeins
yrktur þJoo. Ekki kveðst hann vilja ábyrgjast þá áætlun,
en fullyrðir, að með nútíðar vinnuaðferð og nægum
peningum mætti margfalda iðnað og verslun lands-
ins.
Hafið kringum strendur íslands segir hann sje
ómetanleg auðsuppspretta, hvergi í heimi önnureins
fiskisæld, en ár fullar af silúngi og laxi. Hvalveiði
sje þar og mikil.
Um landsmenn segir hann meðal annars, að „betri
borgara gæti ekki frjálst lýðveldi eignast." Honum
þykir mjög mikið varið í fornbókmenntir íslands og
segir, að frá því sjónarmiði mundu Íslendíngar verða
„merkilegasti partur þjóðar vorrar," og telur hann það
sæmd fyrir Bandaríkin ef þau eignuðust á þennan
hátt fornbókmenntir og skáldskap, „sem er eldri en
skáldskapur Chaucers."
Afarmikla þýðíngu segir hann að ísland gæti haft
sem herflotastöð. Kæmi ófriður upp milli Aineríku
og Norðurálfunnar, þá væri ísland ómetanleg eign
þeirri þjóð sem það ætti. Eftir legu sinni heyri
landið freraur til Ameríku en Evrópu.
Af þessum ástæðum telur hann það mjög æskilegt
fyrir Bandarílþn að ná eignarhaldi á fslandi. Auð-
vitað detti sjer þó ekki í hug, að þau taki það með
vopnum. En honum þykir líklegt, að Danmörk vildi
selja Island, ef góð borgun væri í boði, þar sem hún
hvorki gcti sjeð fyrir því á friðartímum nje verndað
það í ófriði.
Hann heldur áfram:
„En þó nú samþykki Danmerkur fáist til þessa
ráðahags, mun þá ísland sjálft vilja taka „Samúel
frændá," ef hann fer þángað bónorðsför? Því
verður ekki svarað fyr en reynslan leiðir það f ljós.
En eitt er víst: ísland ber einga sjerstaka ást til móð-
_______________________________3
urlands síns. Hið rjetta móðurland íslands er Nor-
egur, en ekki Danmörk."
Hann telur eingan efa á því, að íslendingar tækju
því vel að eigendaskiftin yrðu, ef þeir ættu víst, að fyrir
það batnaði efnahagur þeirra til muna. Hann segir að
margir Íslendíngar líti hýru auga til Einglands, og
sjer hafi verið sagt, að margir mundu fagna því, ef
Eingland slæi eignarhendi sinni á ísland. ísland
hafi meiri viðskifti við Eingland en nokkurt annað
land. En þó kveðst hann ekki hafa orðið var við
nokkra hreifíngu í þá átt að sameinast Bretum. Hann
segist „ekki efast um, að biðist Íslendíngum samein-
íng við Bandaríkin, og þeim væri heitið því, að landið
skyldi ræktað og atvinnuvegirnir auknir, þeir skyldu
hafa fullt frelsi og ísland vera sjálfstætt fylki í lýð-
veldi voru, þá mundu þeir glaðir gánga að þeim
boðum."
. -—'
Camberlain
er nú á ferðinni í fyrirlestraleiðangri um Eingland til
þess að vinna tollmálum sínum almenníngsfylgi.
Snemma í þessum mánuði boðaði hann íyrirlestur í
Qlasgow og hafði feingið húsrúm, sem rúmar 5000
áheyrendur. Aðgaunguseðlum var í fyrstu útbýtt
ókeypis. 60,000 manna gáfu sig’þá fram og báðu um
aðgaungumiði og að síðustu var verðið á aðgaungu-
miðunum komið upp í 100 shillíngs.
Chamberlain minntist fyrst á afstöðu sína til ráða-
neytisformannsins, Balfours, og lýsti yfir, að þótt
hann hefði sótt um lausn úr ráðaneytinu, væri eingin
snurða á vinfeingi þeirra Balfours. Þá lýsti hann
tollmálauppástúngu sinni og kvaðst þó enn ekki hafa
hana til í fullkomnu frumvarpsformi. En hann kvaðst
vilja leggja 2 sh. toll á útlent korn og hlutfallslegan
toll á útlent mjel, eri korn frá nýlendum Einglands
skyldi tollfrítt. Ennfremur 5 pc. toll á kjöt og
mjólkurafurðir frá útlöndum, en eingan á flesk.
Hann vildi ívilna nýlendunum viðvíkjandf sölu 'á
víni og ávöxtum, lækka tetollinn um 3,/4 og Sykur-
tollinn um helming. Ennfremur vildi hann lækka
toll á kaffi og kakaó. Lessa niðurfærslu kvað hann
mundu nema 2,800,000 pd. sterl. En 10 pc. tollur á
unnum vörum frá útlöndum sagði hann að mundi
nema 9 millj. kr. tekjuauka.
Balfour sagði opinberlega um Chamberlain eftir
að hann vjek úr ráðaneytinu, að það hefði þar misst
þann duglegasta nýlendumálaráðherra sem Eingland
hefði nokkru sinni átt. Gagn það sem hann hefði
unnið Einglandi væri ómetanlegt. Einginn maður
væri fær um að skipa þar sæti hans. Milner, land-
stjóra í Suðurafríku, var boðið nýlenduráðherra-
embættið, en hann neitaði að *taka við því, kvaðst
best geta sinnt málefnum Suðurafríku, ef hann sæti
þar syðra.
Enska ráðaneytiO.
Breytíngin sem á því hefur orðið er þessi: Austen
Chamberlain (sonur fyrv. nýlendumálaráðherrans) er
fjármálaráðherra, Alfred Lyttleton nýlendumálaráð-
herra, Arnold Forster hermálaráðherra og Broderik
Indlandsráðherra.
Makedonía-
Oeyrðunum á Balkanskaganum heldur enn áfram.
Uppreistarmenn hafa eyðilagt heil þorp tyrknesk og
Tyrkir drepið fólkið á öðrum stöðum þúsundum
saman.
Kína-
Milli Rússlands og Japans standa yfir þrætur um
ráðin á Koreu. Japansmeun hafa sent her upp þángað.
Talað er um að Rússar og Japansmenn skifti Koreu
milli sín, taki Japansmenn suðurhlutann, en Rússar
norðurhlutann.