Freyja - 01.01.1899, Blaðsíða 4

FkEYJA, JANÚAR TST»Í>.
________
FKEYJA.
íslenzkt kvennblað gefið út af Mrs.
M. J. Benedictsson Selkirk Jlan.
Kemur út einusinni í mánuði og
kostar:
um árið..................$ 1 >CX)>
um 6 mánuði................$ 0,50,
am 3 mánnði.................$0,25.
Borgist fyrirfram.
Auglýsinga verð: þumlungur í ein-
ffildum dálki 25 c. á stœrri auglýs-
ingum afsláttur eftir stærð og tíma.
lengd.
Hvenær sem kaupandi skiftir um
bústað er bann beðinn að láta oss
vita það.
Allar peninga-sendingar eða ann-
að, sem ekki snertir ritstjórn aðeins,
sendist til Freyju.
Utanáskrift til blaðsins er:
Freyja Selkirk P. 0. Man. Canada.
Eitstjóri (Editor).
Mrs. M. J. Benedictsson.
Meðferð á skepnum.
„Af áoijxtunuM skuluð
þér þekkja þd.“
Af ávöxtunum þekk st sérhvert
tré, hvort sem það er ræktað eða
ekk . Ræktunin gjörir ávextiua fínni,
stærri og smekkbetri, séu þeir góðir;
betri í innsta eðli sínu, hvað sem feg-
urð líður. En séu þeir ills eðlis, þá
gengur þroskunin eðlilega í öfuga
átt. Mannfélagið er akur, og verk ein-
staklinganna eru blóm hans. Ymsir
taka ávalt að sér vissar deildir hans
til ræktunar, og af ávöxtunum þekk-
ist bezt hvort þessir akuryrkjumenn
eru góðir eða ekki góðir. Heimilin
eru smálönd; akurvrkjumenn hvers
heimilis eru foreldrar og Iiúsbændur.
Börnin vaxa upp og verða einnig
akuryrkjumenn á sínum tíma, og
framleiða góða eða vonda ávexti, eft-
ir því hvort þau sjáli eru góð eða
vond.
,,Af ávöxtunum skuluð þér
þekkja þá.“ Öll verk hvers einstakl-
ings, eru ávextir hans innra manns,
góð eða ill, þá er það vottur um eðli
mannsins og uppeldi. Þessir ávextir
sjást hvervetna i daglega lífinu; í
umgengninni við n'iungann, umtal-
inu um hann og viðskiftunum við
hann. En ef til vill sézt það hvergi
betur en í meðferð hans á skepnum
þeim sem hann hefur undir bendi,
þvi þar er hann einvaldur herra.
Komi rnaður í ókunnann bæ,
verður manni ósjálfrátt að skoða það
sem almennast ber fyrir augun, á-
samt framkomu bæjarbúa gagnvart
sjálfum manni og öðrum, vott um
siðmenningu þess bæjar. Sjáimaður
margar ogásjálegar kyrkjur,dregur
maður af því þá ályktun,að í þessum
bæ sé kristið fólk. Sjáimaður fjölda
fólks streyma til þeirra, dregur
maður af því þá ályktun, að í þess-
um bæ sé kyrkjurækið fólk. Heyri
maður vantrúarfólki þunglega álas-
að, dregur maður út úr því þá álykt-
un, að í þessum bæ sé sá flokkur í
stórum minnihluta. En göfug eða ó-
göfug breytni meiri hluta gagnvart
minnihluta, er og glöggur spegill
um siðmenningu meirihlutans í
hvaða tilfelli sem er.
Og ókunni maðurinn lítur til
hægri og vinstri, þegar hann geng-
ur um götur bæjarins, og dregur
ályktanir um velmegun bæarbúa
út úr byggingunum sem hann sér,
og búningi og látbragði fólksins. Út
úr því, hvort gangstfettirnar eru
breiðar ‘og margar, eða mjóar og fá-
ar. Út úr því, hvort mikið eða lítið
er um slark og drykkjuskap með
fl.þ.h. dregur hann stjórnsemi bæar-
ins. Og út úr leikjum og orðbragði
barnanna, dregur hann hið virki-
lega andlega innra líf heimilanna.
Höfuðskeljafræðingurinn Próf.
Alexander sagði einusinni í ræðu
sem hann liélt í Victoria Hall í Winn-
ipeg. „begar þú sérð mann keyra
hest, þá getur þú séð á því hvernig
hann fer með hestinn sinn eða hest-
ana, livort hann yrði góðuí' og sam-
vizkusamur húsbóndi og eiginmað-
ur. Séu sv ipuför sjáanleg á hestinum,
verða þau einnig á þér, hvort heldur
þú værir þjónn hans eða eiginkona.
Séu hestarnir horaðir, vrðir þú einn-
ig andlega og líkámlega horaður í
sambóðinni við hann.“ Og svo tíndi
hann til nokkur dæmi sem hann
hafði sjálfur rekið sig á 1 Winnipeg,
á einni viku sem hann dvaldi þar.
Hvað mvndi hann segja, ef hann
kæmi í þá bæi, þar sem hundar eru
notaðir sem vinnudýr? Þar sem
maður getur ckki gengið svo milli
húsa, að maður ekki reki sig á æp-
andi hunda; æpandi undan svipu-
höggum harðgeðja drottna, sem
stundum eru lítið stærri en hundarn-
ir, og það þótt þeir sfeu ekki stórir.
Þar sem liópar af unglingum, safn-
ast utanum einn eða tvo vesalings
hunda og keyra þá áfram meðþung
æki; æki sein engum samvizkusöm-
um manni, með fullu viti, kæmi til
hugar að leggja á svo lítil vinnudýr.
Ilvað myndi hann segja ef hann
heyrði öll þau hræðilegu eymdaróp
sem þrýsta sfer gegnum hús manna,
inn í hjarta ogtilfinning-ar allra sem
ekki eru orðnir tilflnningarlausir af
samneytinu við þá sem valda þess-
um hljóðum? Hefur þú aldrei lesari
góður, sfeð hundinn litabænaraugum
til húsbónda síns, um leið og hann
örmagna tiegir sérniður á klakann?
Ení staðinn fyrirvægð, ríður „hund-
asvipan“ með blýhöglum í endan-
um, um höfuð og kropp aumingji-
ans. svo rykkir hann í, með öllum
þeim kröftum sem eftir eru, en get-
ur samtekki hreyft ækiðWftur ríður
svipan um höfuð hans, og enn þá
rykkir hann í. Þaðer á þessum augn-
ablikum sem þú heyrir þessi voða-
legu neyðaróp. Og örvæntingin
stendur svo átakanlega afmáluð í
augnm hundsins; bundsins, sem ef
t.il vill hefur eins mikið vit. og sá
sem níðist á honum; hundsins, sem
væri ef t.il vill fús til að láta lífið
fyrir húsbónda sinn, væri hann í
hæt.tu staddnr. Hefur þú, lesari
góðnr, aldrei heyrt sögur nm menn-
ina sem fara í langferðir með svo og
svo marga hunda, en koma hcim
aftur með miklu færri? Veiztu hvern-
ig þeir fækka? Það hefnr komiö fyr-
ir að ferðamenn sem farið hafa með
hesta sömu leið, hafa stundum fund-
ið hnnda frosna niður í gaddinn;
stundum steindauða, stundum hálf-
lifandi. Þeir höfðu verið skildir eft-
ir á gaddinum, þar sem þeir upjigáf-
ust, til þess að deyja þar úr hungri
og kulda. Eigendurnir t.ímdu ekki
að eyða blýi á þá til þess að stytta
þeim eymdarstundir, eða hugsuðn
ekki út í það.
Kristnu foreldrar! Þér sem fá-
ið börnunum hunda til að leika sfer