Freyja - 01.02.1901, Síða 4

4
FTtEYJA
ur ávalt tekið mikinn þátt í stjórn-
m&luni. Fyrst var liann með sam-
veldismönnum. En er liann gat ekki
skoðana sinna vegna, lcngur fylgt
þeim að málum, gjörðist iiann óiiáð-
ur,og licfur verið það síðan:
Um pólitík sína og trúarbrögð
segir hann:
„Pólitik mín er frelsisskrá Banda-
ríkjanna, og trúarbrögð mín eiu
faðerni guðs og bræðralag mann-
anna“. (Fatherhood of god and
brotherhood of man).
Guðmundur • A. Dalmann hefur
um allmörg undanfarin ár stundað
verzlun S bænum Minnoota í ríkinu
Minnesota, fyrst í felagi með öðrum,
og nú síðast 2—3 ár einn. Hann er
starfsmaður mikill, og les og skrif-
ar í hjáverkum sinum, sögur og
stjórnmál og munu þeir íslendingar
sem ekki liafa gengið skóla veginn,
lesa meira, eða betur en hann, enda
er sjálfsmenntun hans á mjög háu
stigi. Ilann er drengur hinn besti,
böfðinglyndur, hreinhjartaður, vin-
fastur og brjóstgóður maður, eins
og sjá má af ritverkum hans.
Dalmann stcndur í tveimur leyni-
félögum, og hefur þannig tryggt
framtið sinna, þá er hans missir
við.
Sem söguskáld er G. A, Dalmann
einn í sinni röð. Aðal einkcnni
hans, eru viðkvæmni fyrir bágind-
um annara. Mætti likja honum sam-
an við .J. M. Bjarnason i þeirri
grein. Sögur hans eru svo tilgerðar-
lausar og blátt áfram að hvert barn
getur skilið þær, þ:er samanstanda
af smámununum í daglega lifinu
sein almenningurinn tekur varla
eftir, fyrr en skáldið bendir á þá og
gefur þeim lifandi þýðingu, og af
smámununum, sem heimurinn
gengur hlægjandi fram lijá. Hann
rýnir gegnum hið ytra, inn í virki-
leikann.Hann sér livað konan tekur
út, er gift var til fjár, og sem aðrir
álíta sæla af því maður þennar var
ríkur, (sjá „Giftingin“ í 2. árg.
Freyju). Hann sá hvað hin harða
og ómannúðlega aðbúð gjörði fyrir
„Fríðu“ (sjá annan árgang Freyju
nr. 70.) Hann skilur góðverk sem
gjört var á „Vesturfarar stúlkunni“
þegar barnið hennar var tekið, og
hún sjálf send vestur um haf;
stúlkunni, sem læknirinn hét eigin-
orði en sveik svo, þegar hún var
orðin móðir að barni hans, (sjá 6
nr. 2. árg. Freyju). Hann skilur
dæmalaust vel meðaumkunina sem
liggur til grundvallar.þegar fátækl-
ingarnir missa börn sín, og fólkið
segir: „O þau voru heppin.vesaling-
arnir.“ Ekki af mann\onzku heldur
hugsunarleisi. Eins og söknuðurinn
sé ekki hinn sami hvort sem syrgj-
endurnir eru ríkir eða fátækir.
„Jólagjöfin" í des. nr. Freyju s.l. ár
er minnst beiskju blandin af öllum
þeim sögum sem G. A. D. hefur
ritað fyrir Freyju, þó bregður
þar líka fyrir beiskju og gremju
yfir rangindunum sem aumingjarn-
ir hafa orðið að sœta, og hræsninni
sem breiðir góðverka flíkur sínar
yfir grimmdarverkin sjálf, ogkostar
ryki í augu annara, svo það sýnist
g>tt, sem í eðli sínu er illt.
Vér höfum heyrt kvartað yfirsög-
unni í jóla númeri Heimskr. Fólk
heldur að annað eins og þiir kemur