Helgarpósturinn - 04.09.1986, Page 19

misst eiginkonu sína í neðansjávareldgosi og var
eftir það stöðugt á hælunum á Jane Russell. Sög-
una af Grænugla bjó mamma til í kringum 1940
til að hræða systur mínar ungar. . .“
Þar sem tíkin Natasja hefur falast eftir blíðu
okkar til skiptis nær linnulaust segir Ólafur til
útskýringar: „Þetta er klappsjúk tík! Ég hef
stundum velt því fyrir mér hvað hún þyldi mikið
af klappi. Kannsici fimm vikur? Og þetta er
shefferhundur sem á ekki að þola ókunnuga...
Kannski skrifa ég einhvern tíma barnasöguna
undir titlinum Hundurinn sem gat ekki uerid
vondur.“
Og þar með hefur talið aftur borist að bók-
menntunum. Ólafur er þeirrar skoðunar að allt
tal um Islendinga sem bókmenntaþjóð sé goð-
sögn. Blurp. „Þar við bætist að margir eru alveg
ótrúlega grimmir gagnvart rithöfundum," segir
hann. „Fólk í venjulegri launavinnu er stikkfrí.
Getur falið sig. En það er sífellt ætlast til þess af
rithöfundum að þeir svari fyrir sína vinnu. Þeg-
ar maður kemur inn á skemmtistað sér maður
kannski útundan sér gaur sem nálgast eins og
bátskæna á öldum með stjörf alkóhólsaugu, og
úthúðar manni óbeðinn. Hann kemur ekki til að
ræða málin heldur eingöngu til að segja álit sitt.
En aldrei færi ég að segja við hann: Þú ert alveg
ómögulegur bifvélavirki."
Aðspurður um áhugamál fyrir utan bók-
menntirnar segist Ólafur engin eiga. „En ég les
gríðarlega mikið í tengslum við það sem ég er
að skrifa hverju sinni. Það er svo spennandi að
finna hliðstæður við það sem maður er að fást
við og þá gildir einu hvort viðkomandi höfundur
er lifandi eða hefur verið dauður í tvö hundruð
ár.“
— Uppáhaldsrithöfundar?
„Melville, Dostójevskí, Mark Twain, Robert
Louis Stevenson, Bulgakov, Cervantes, Hazek,
Dickens, svo einhverjir séu nefndir," svarar Ólaf-
ur án þess að blása úr nös.
Þá segist hann oft fá sínar bestu hugmyndir
þegar hann sé um það bil að sofna og þá sé nú
eins gott að drífa sig fram úr svo að gullkornin
glutrist ekki niður í svefni. Og stundum komi
draumar reyndar að góðu gagni, sem við erum
sammála um að séu ágætis lífsleiðréttarar. Þetta
verður tilefni þess að talið berst að dulrænum
efnum. „Tikin sér t.d. í gegnum veggi og skynjar
nærveru elsta sonar míns í nokkur hundruð
metra fjarlægð, áður en hann kemst í augsýn. Er
þetta nú ekki næg sönnun fyrir tilvist annarra
hluta en þeirra sem við sjáum?' spyr Ólafur og
ég samsinni.
AÐ ÞRAUKA ÞUNGLYNDIÐ
En þar sem austanstrekkingurinn heldur
áfram að hvína í húsinu spyr ég hvort veður hafi
mikil áhrif á andlega líðan hans.
„Jú, einkum er kuldinn farinn að bíta. Maður
er farinn að eldast," segir Ólafur. „Á veturna get-
ur okkur hæglega fennt í kaf hérna upp frá. Hér
gæti ástralska sjónvarpið tekið heimildarmynd
um líf í óbyggðum þegar við erum að grafa okk-
ur niður á kolin. En austanáttin er sérstaklega
slæm!“
— Leggstu stundum í þunglyndi í suona hrydj-
um?
„Já. En svo gerist líka hitt að himnarnir opn-
ast með sinfóníuundirleik! Ég veit ekki almenni-
lega af hverju geðsveiflurnar stjórnast. Þung-
lyndið er verst þegar mér miðar ekkert við
Ölafur
Gunnarsson
rithöfundur
í HP-viðtali
skriftirnar," segir hann og horfir út í suddann þar
sem ungar aspir fjúka til og frá.
„Ég þarf að binda niður þessar aspir sem ég
plantaði," segir hann. „Eftir rigningarnar í júní
voru þær farnar að dansa eins og skógurinn í
Macbeth, lausar í holunum."
— En huernig bregstu uid þunglyndinu?
„Ooo, ég bara þrauka," svarar Ölafur stóískur.
„Bíð það af mér. í Danmörku notaði ég búllurn-
ar. En ég er orðinn leiður á drykkjuskap, hef
drukkið í tuttugu ár, og þetta verður stöðug
endurtekning sem verður afskaplega lítið
spennandi þegar frá líður. Engin dúndrandi
póesía eins og í Lídó í gamla daga og snjófjúkið
kringum leigubílinn var ævintýri líkast. Þegar
maður getur ekki lengur skrifað læsilegan tékka
á kránum og fólk stingur mann af í partí, hættir
þetta að vera skemmtilegt. . . Hér áður fyrr gat
maður hellt í sig heilli viskýflösku án þess að
verða drukkinn en þolið og sjálfstjórnin minnka
með aldrinum. Um tíma var ég orðinn svo rútín-
eraður í drykkjunni að þynnkan var mætt áður
en ég fékk mér fyrsta bjórinn. Þá er nú gamanið
orðið harla lítið. Nei, ég lít svo á að þessu tíma-
bili sé lokið í lífi mínu."
AF BÚLLURÖLTI MEÐ FLÓKA
En Ólafur rifjar upp betri tíð, á búllurölti með
Alfreð Flóka i Kaupmannahöfn: „Við sóttum
mikið staðinn Café Nik við Nikulásarkirkjuna.
Þangað komu margir mikilúðlegir karakterar
sem við Flóki skírðum rússneskum nöfnum.
Þeir settust að drykkju snemma á morgnana og
voru yfirleitt farnir að gráta í hádeginu. Einn er
mér sérstaklega minnisstæður og þann nefnd-
um við Stavrógín eftir persónu í Djöflunum eftir
Dostójevskí. Hann hágrét frá morgni til kvölds,"
segir Ólafur og hlær.
„Annars var Skindbuksen okkar „stamkrá".
Þar voru oft haldnar gígantískar veislur. Og einu
sinni drukkum við Flóki frítt heilan dag. Við sát-
um þá upp við stafla af ölkössum og Flóki var
með greiðu sem hafði upptakara á skaftinu. Við
seildumst í flöskurnar í kössunum, stungum
þeim tómu í vasann og hentum út um klósett-
gluggann. Skiljanlega gerðumst við nokkuð
drukknir þegar liða tók á dag, en höfðum þó
aðeins pantað einn bjór hvor, þann fyrsta. Að
lokum gekk afgreiðslustúlkan að borðinu og
spurði í forundran: Men hvad har det sket med
de bajere?"
Ólafur hefur ýmist verið að skrúfa upp eða
niður í rafmagnsofninum meðan á spjallinu hef-
ur staðið. Nú skrúfar hann niður og segir svo um
leið og hann fer úr lopapeysunni: „Ég er farinn
að láta með þennan ofn eins og Melvilie með
stöngina sem hann notaði til að opna og loka
glugganum í viðtali sem var tekið við hann
1880.1 þessu sama viðtali er þess getið að von-
biðill dóttur hans hafi komið í heimsókn. Líkast
til hefur Melville þótt hann of þaulsetinn því
hann opnaði stofudyrnar og spurði: Þykir yður
góður hafragrautur í morgunmat?
Hann átti tvær dætur sem pipruðu báðar, og
tvo syni. Annar hvarf en hinn skaut sig. Það er
eins gott að ég á sterka syni sem segja bara: Ég
heimta vídeó!"
Þar sem söguhetju Ólafs í nýju skáldsögunni
tekst með einhverjum ráðum að bjarga heimin-
um er við hæfi að spyrja hann að lokum hvort
hann telji að svo muni í raun verða, og hver sé
hans framtíðarsýn.
„Mikillar spurningar spyrjið þér,“ segir Ólafur
með uppgerðar digurbarka. „Mín framtíðarsýn
er einfaldlega sú að fyrir löngu síðan ákvað ég
að sinna mínu starfi þar til ég hrekk upp af. Og
það sem gerist þangað til er bara það sem gerist,
hvort sem það er gott eða vont. Hlýtur það ekki
alltaf að verða gott?" spyr hann vongóður að því
er virðist.
En við því veit ég ekkert svar og enn síður
vindurinn sem napurt blæs um bílinn á heim-
leiðinni.