Alþýðublaðið - 01.07.1938, Page 1
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞYÐUFLOKKURINN
XIX. ARGANGUR
FÖSTUDAGINN 1. JULI 1938.
149. TOLUBLAÐ
finr heiBilis-
ra í dag.
Stjórn Sjúkrasamlagsins nndirrit-
aði nýja samninga við lækna í gær.
Fyrsta endurbótin á sjúkra-
tryggingalogunum.
A VETRARÞINGINU
■**■ 1937 voru samþyktar
ýmsar breytingar á sjúkra-
tryggingalögunum, þar á
meðal að samlögin skuli
framvegis greiða almenna
læknishjálp að fullu.
Hingað til hafa læknar
haft heimild til að krefja
sjúklingana sjálfa um Va
hluta af lækniskostnaði, en
samlagið borgaði læknunum
aðeins %. Þetta fjórðungs-
gjald eða ,,læknagjaldið“ eins
og það hefir verið kallað
manna á millum, fellur nið-
ur í dag og framvegis þurfa
meðlimir S. R. ekkert að
borga fyrir venjulegt heimil-
islæknastarf.
Munu meðlimir S. R. fagna
því að vera framvegis lausir við
þetta óvinsæia aukagjald. Aft-
ur á móti hafa sérfræðingar eft-
ir sem áður rétt til að krefja
meðlimi S. R. um fjórðungs-
gjald.
Ástæðan til þess að fjórðungs
gjaldið hefir ekki verið afnum-
ið fyr en þetta er sú, að S. R.
var bundið af samningum við
Læknafélagið og var sex mán-
aða uppsagnarfrestur á samn-
ingunum, miðað við áramót.
Lögin gengu í gildi 31. des.
1937.
Undanfarna mánuði hafa
staðið yfir samningar milli
Sjúkrasamlagsins og Læknafé-
lagsins út af afnámi fjórðungs-
gjaldsins, og voru samningar
undirskrifaðir í gærkveldi.
Eins og Alþýðublaðið hafði
áður skýrt frá, höfðu læknar
krafist allmikillar hækkunar á
fastagjaldi samlagsins fyrir
hvern meðlim. Eftir því sem
blaðið hefir frétt, varð sam-
komulag um nokkra hækkun til
læknanna, en þó eigi svo mikla,
sem þeir höfðu farið fram á.
Hins vegar voru samningarnir
aðeins framlengdir til áramóta
og er tilætlunin að teknir veröi
upp samningar á ný íyrir þann
tíma.
Læknakostnaðurinn hjá S. R.
hefir síðan samlagið tók til
starfa verið mjög hár, ef miðað
er við erlenda reynslu og ein
af aðalorsökum þess, hversu
dýrt samlagið er í rekstri. Sam-
kvæmt hinum nýja samningi
hækkar læknakostnaðurinn enn
nokkuð og eru þá víst litlar lík-
ur til þess að samlagið geti
lækkað iðgjöldin, eins og marg-
ir hafa vonast eftir. Hins vegar
ber á það að líta, að hlunnindi
samlagsins aukast að mun við
afnám fjórðungsgjaldsins.
Þ«ss verður að vænta að
samlagið geti náð hagkjsæmari
samningum við lækna frá
næstu áramótum. Alt bendir til
þess að læknagjaldið hafi verið
ákveðið óeðlilega hátt í byrjun,
enda var þá við enga innlenda
reynslu að styðjast.
Það virðist engum vafa und-
irorpið, að tekjur lækna hafi
aukist mjög verulega síðan sam
lagið tók til starfa, og munu
þeir þó áður hafa verið einhver
tekjuhæsta stétt þjóðfélagsins.
Alþýðublaðið skýrði frá því
nýlega, að útsvar þeirra lækna,
sem starfa hjá S. R., hefðu
hækkað um ca. 30% frá 1937
til 1938 en tekju- og eigna-
skattur um ca. 124%.
Samkvæmt upplýsingum, sem
Alþýðublaðið hefir fengið hjá
Tryggingastofnuninni, hafa líf-
eyrisgjöld lækna, þau, sem mið-
uð eru við skattskyldar tekjur,
samkvæmt bráðabirgðaupp-
gjöri hækkað um ea. 40—45%
að meðaltali á sama tíma, en
það þýðir raunverulega hið
sama og að skattskyldar tekjur
lækna hafi aukist sem þessu
nemur.
Það virðist því fulkomin á-
stæða til þess að þessi mál séu
tekin til endurskoðunar, enda
munu báðir aðilar sammála um
það.
Næsta nót norræna
fimleikamaina á
Islandi ?
KAUPM.HÖFN í gærkv. F.Ú.
AMÓTI norræiina fimleika-
maima í Hifílsingftoirs var
samþykt aiö te'ita hófiattma urn
paiö, aó næsta mót n(0irí|a&pa
fiimiieikaimainma yr&i haldið á ís~
laindá'.
Er ráögcrl aið Ieigja stórt skip
Ú fiairaíri'niniair, ef úr þeissu ver'ður.
K.R. oo Fram keppa viö kióð-
verjana á mlðvikidagskvðld
------------ ---■*.-.
Víkingur, með þremur mönnum úr
öðrum félögum, keppir í kvöld.
AKVEÐIÐ hefir verið að
Þjóðverjar keppi á mið-
vikudagskvöld við lið, sem skip-
að verður mönnum úr K. R. og
Fram eingöngu. Er þetta raikið
gleðiefni fyrir alla áhugamenn
um knattspyrnu.
Enn mun ekki vera ákveðið
hvernig liðið verður skipað.
í kvöld keppir Víkingur við
Þjóðverjana. Hefir Víkingur þó
fengið þrjá menn lánaða:
Björgvin Schram frá K. R. sem
miðframvörð, Magnús Berg-
steinsson frá Val sem útfram-
herja og Berentsen frá K. R. í
marki.
Dómari í kvöld verður Guð-
jón Einarsson.
í gær fóru Þjóðverjarnir til
Þingvalla í boði ríkisstjórnar-
innar, ennfremur skoðuðu þeir
hér í bænum söfn. í dag fara
þeir til Hafnarfjarðar og víðar
og á morgun fara þeir að Gull-
fossi og Geysi í boði bæjar-
stjórnar.
Kappleikurinn við úrvalslið-
ið verður á mánudagskvöld, en
það mun ekki vera fullskipað
enn.
w
©
O
ö
CA
o
3
ffi
O
ss
a
3
p
W
fo
3
cu
sa
w
o
sr
js
3
crq
O'
O
2.
5’
o
W
Ve>
<
W
»
3
s
fö
ciq
SS
SS'
4>
Æ
O
«
tí
O
3
3
3
-S
4)
TS
£
S3
3
s
. ©
U!
9Í
U
&
o
>
o
iSÍ
ts
u
s
u
4)
S5
4)
«
4)
:3
O
£
SKIPUN KAPPLIÐANNA I KVOLD;
Merkileg bók, sem
á að geyma rit-
handir manna um
aldnr og æfi.
Þorsteinn Víglundarson,
skólastjóri Gagnfræðaskólans í
Vestmannaeyjum, og samkenn-
arar lians hafa átt frumkvæði
að fjársöfnun til byggingar fyr-
ir skólann, en til þessa hefir
hann verið í leiguhúsnæði.
Hefir Þ. V. í hyggju að kom-
ið verði upp veglegu skólahúsi,
þar sem hinn væntanlegi hús-
mæðraskóli bæjarins geti einn-
ig fengið vistai'verur og einnig
geti verið þar barnaheimili að
sumi’i til.
Þ. V. og samkennarar hans
hafa látið gera skinnbók eina
mikla, hinn glæsilegasta kosta-
grip, úr sútuðum sauðskinnum,
6n spjöld skorin af hagleiks-
manninum Bjai’na Guðjónssyni.
Er ætlunin að menn skrifi nöfn
sín í bókina og' greiði um leið 2
krónur. Geymast nöfn þessara
styrktai’manna í bókinni um ald
ur og æfi, en hún verður einn
mesti kjörgripur skólans í fram
tíðinni.
Spjöldin eru gjörð úr hnottré,
en blöðin heft með koparspöng-
um. Forspjald bókarinnar er
prýtt skurðmyndum Bjarna og
er aðalmyndin maður í sjóklæð-
um við öldustokk og heldur
hann á kaðalblökk, en svipur
hans ber vott um þrek og vilja-
styrk. Á þessi mynd að tákna
aðalatvinnuveg Eyjaskeggja.
Umhverfis myndina eru 4 smá-
myndir af ungu fólki við nám
og íþróttir, en hvorutveggja
byggist á atvinnuveginum.
Bókin heitir Eyjaskinna og
munu eklti aðeins allir Vest-
mannaeyingar skrifa nöfn sín í
hana heldur og fjölda margir
aðrir.
Með því styðja þeir nauð-
synlegt menningarmál.
Veriur Schoschnigg
dreginn fyrir naz-
istadómstól?
LONDON í igænkv. F.Ú.
’jEhÚRGKEL, sá ér siend'ixr vair af
■“-* þýzku stjórnii'naú tiil Auistur-
rikfe, tiíl þess aö nndur-skipu-
liqgjgja stjúnniina þar:, eftiir siaatn-
ei'niiqgu Austurríkis -oig Þýzka-
Iialnlds, áttí i d;a|g tal við bl'aö.v
«1100.111 xnn ástáffid’ið í Austuirríki
yfiiiildht.
Haitin sa,gð.i ihéðiail amnlains lutm
Dr. Schusdmiigg, að hiainn væri
i Víinaírb&r|g icng liiðl vel Dg sætti
gó&ri mieðfierð. Það væri iekki
í sínui váldi að skipa máíahöföan
gtegn Schiusclmiigg, en í stjám-
ttð hatns hefði Schuschnigg látið
tafoa ólöjgle|g>a af iífii 13 mcnin
fyifiir pól'itiskair sakír og myndu
30 aörfr mentn hafia venið tetair
af líifi á sama hátt efi almertinmgsr
áditið hiefði ekki komSð í yeig fyrir
þaíð'. Þess' viqgina værí ekk'i nema
sanaigjaríiit, iaið Schutschnigg yrði
kaflJiaiður fýrir rétt og látmm sæta
ábyrgð gerða smna.
Hore Belisha, hermálaráðherra Chamberlams, í hópi lífsglaðra
brezkra hermanna.
Enska herstjM verðnr
að beygja sig fyrir bíigini.
-------4------
Þingið hefir æðsta vald, eínnig til að
gagnrýna gerðir stjórnarinnar og her-
foringjaráðsins.
LONDON í gærkv. FÚ.
AT EFNDIN, sem í gær var
skipuð í neðri málstofu
brezka þingsins til þess að at-
huga, hvort gengið hefði verið
á rétt þingsins og Mr. Sandys
sem þingmanns, með því að
skipa honum að mæta í rann-
sóknarrétti í einkennisbúningi
sínum sem liðsforingi í brezka
hernum, hefir þegar skilað á-
liti sínu.
Nefndin komst að þeirri nið-
urstöðu, að herstjórnin hefði
ekki haft neina heimild til þess
að kveðja Mr. Sandys á þennan
hátt fyrir herrétt, en hinsvegar
væru engin lagafyrirmæli, sem
næðu til slíkra rnála sem þetta
er.
Chamberlain foi’sætisráð-
herra tilkynnti niðurstöðu
nefndarinnar og skýrði frá því
um leið, að það eina, sem nefnd
in hefði haft við að styðjast,
væri úi’skui’ður frá árinu 1641
þar sem tekið er fram, að þing-
menn megi ekki nota sérréttindi
sín á þann hátt að það geti orð-
ið til tjóns fyrir x-íkið.
Bréfið sem gerði her-
málaráðherrann inæddan
Hermálai’áðherrann, Hore Be
lisha, tók til máls og skýrði
nákvæmlega frá gangi málsins.
Hann sagði að í bréfi því, sem
honum barst frá Mr. Sandys
hefði verið nákvæmlega skýrt
frá því, hvar koma skyldi fyr-
ir loítvarnabyssum, hve marg-
ar þær skyldu vera, og hvaðan
þær skyldu fengnar. Bréfið
hefði borið með sér að þingmað
urinn hefði fengið vitneskju um
atriði, sem hvergi er að finna
nema í leynilegum skjölum lier
(Frh. á 4. síðu.)
FláðJellihifliiioijarSskjÉlft
ar valda stórtiönf i
Höfuðborgin má heita einangmð, yfir
hundrað þúsund hús eru umfiotin af
vatni, háif miiljón manna hefir orðið
að flýja heimiii sin.
OSLO í gærkveldi. FB.
TU' ÁNARI fregnir hafa borist
■*•" um flóð þau lxin miklu,
sem orðið hafa í Japan, en ofan
á rigningar miklar að undan-
förnu kom fellibylur og land-
skjálfti.
Tjónið er gífurlegt. Tokíó
höfuðborg Japan má heita ein-
aixgruð frá öðrurn landshlutum.
Tuttugu járnbrautarbrýr mega
heita gereyðilagðar, og tjón á
húsum, járnbrautum, vegum og
öðrum mannvirkjum nemur svo
hundruðum milljóna yen skift-
ir.
Fjöldi liúsa liefir hrunið. —
5Ö0.0ÖÖ manna lxafa fluið
heimili sín og á annað hundrað
þúsund hús eru umflotin vatni.
Jarðhrun hefir orðið á 107
stöðum. Mest er tjónið í Tokíö
og er þegar kunnugt, að um 120
menn hafi beðið bana. (NRP.)